Document Type : Review Article
Authors
1 Department of Sports Injuries and Corrective Exercises, School of Sport Science, Shahrood University of Technology, Shahrood, Semnan, Iran.
2 Department of Sport Sciences, Nahavand Higher Education Complex, Bu-Ali University Hamadan, Iran.
Abstract
Keywords
Main Subjects
Introduction
Medial tibial stress syndrome (MTSS) is among the most common causes of exercise-induced pain. Yates first defines MTSS as having pain along the posterior-medial edge of the tibia stimulated by exercise and touch in a range of more than 5 cm [1]. According to previous studies, excessive or prolonged foot pronation is an important risk factor for MTSS [2, 3, 4, 5]. Subtalar pronation is important in absorbing the ground reaction forces during a walk. Therefore, any changes in the amount and timing of foot pronation can cause severe or prolonged eccentric contraction of the intrinsic and extrinsic anti-pronation muscles [6, 7]. Two modalities were used in previous studies to control foot overpronation in people with MTSS: foot orthosis and kinesio taping (KT). Griebert et al. (2016) reported that the anti-pronation KT could reduce the pressure on the inside of the foot in people with MTSS [8]. In addition, Naderi et al. (2019) also showed that using arch support orthoses was an effective tool in correcting foot pressure distribution in people with MTSS during running [9].
Given that foot overpronation is associated with MTSS, it seems that the use of corrective tools such as foot orthosis and kinesio taping can be useful in the prevention and or treatment of MTSS by supporting the plantar arch, controlling foot pronation, managing internal tibial rotation, improving the pattern of anti-pronation muscle activity and reducing the maximum pressure under the foot sole. Accordingly, this issue needs to be assessed based on the results of previous studies. Therefore, this study aimed to investigate the effect of KT and foot orthosis on the clinical and functional indices of people with MTSS.
Materials and Methods
Search for articles was conducted in the specialized databases: “Embase”, “Scopus”, “Medline”, “SPORTDiscus”, “Biomed Central”, “Web of Science”, and “PubMed” from the inception to May 2021. The keywords of “shin splints” OR “shin pain” OR “medial tibial stress syndrome” OR “tibial stress injury” OR “tibia pain syndrome” OR “exercise-induced leg pain” OR [“soleus syndrome” AND “Kinesiology taping”] OR “Kinesio taping” OR [“KT” AND ‘’orthoses’’] OR ‘’foot orthoses’’ OR “orthosis” OR “ foot orthosis” OR “orthotic devices” OR “ insole” were used for the search. Studies were included if they met the following criteria: 1) studies that examined the effects of KT and foot orthoses on MTSS, 2) The study design was a randomized control trial or quasi-experimental, 3) the participants remained in the treatment or control group throughout the study, 4) the study population did not have a history of other types of lower limb disorders, 5) participants of studies could be people with MTSS in any level and age group, and 6) studies were published in English or Persian. Review articles, conference articles, articles with only a summary available, and articles in a non-English language were excluded. This systematic review was conducted in accordance with the Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analyses (PRISMA) statement.
Results
The full text of the 19 studies was received and reviewed, and based on the inclusion and exclusion criteria, only 9 articles were suitable for the present review study [8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16]. Among these studies, 5 examined KT’s effects on 201 participants with an average age of 22.8±6.32 years [8, 10, 14, 15, 16]. Other 4 studies investigated the impact of foot orthosis on 189 participants with an average age of 23.9±5.67 years [9, 11, 12, 13]. Overall, previous studies indicate that using anti-pronation KT can help reduce peak plantar pressure and pain and improve the function of patients with MTSS. Additionally, using the arch support foot orthosis can help correct pressure distribution patterns under the foot and reduce the foot contact time, resulting in faster pain relief and the physical limitations caused by the MTSS.
Conclusion
This systematic review aimed to evaluate the therapeutic efficacy of KT and foot orthosis in treating MTSS. The present study showed that anti-pronation KT and foot orthosis could be used as a therapeutic modality in a rehabilitation program to correct the pattern of pressure distribution under the foot, reduce the pain and eliminate physical limitations caused by symptoms in individuals with MTSS.
Ethical Considerations
Compliance with ethical guidelines
This article is a meta-analysis/systematic review with no human or animal sample. There were no ethical issues to be considered in this research.
Funding
This research did not receive any specific grant from funding agencies in the public, commercial, or not-for-profit sectors.
Authors' contributions
All authors contributed equally in preparing all parts of the research.
Conflict of interest
The authors declared no conflict of interest.
Acknowledgments
The authors would like to thank Fatemeh Shaabani who provided essential help during the study.
مقدمه
ورزش منظم با افزایش محتوا و تراکم معدنی استخوان [1 ,2]، بهبود سلامت قلب و عروق [3, 4]، کیفیت زندگی بهتر [5, 6]، سلامت روان و ذهن [7, 8]، کاهش خطر ابتلا به بیماریهای غیرواگیردار [9] همراه است، درحالیکه عدم فعالیت ورزشی با چاقی و بیماری عروق کرونر قلب مرتبط است [6, 10, 11]. بااینحال، مشارکت در ورزش با افزایش خطر بروز آسیبهای ورزشی نیز همراه است [12 ,13]. در هر رده سنی، ورزشکاران تفریحی و رقابتی طیف وسیعی از آسیبهای بافت نرم، استخوانی، لیگامانی، تاندون و عصبی را متحمل میشوند که ناشی از ترومای مستقیم یا استرس مکرر هستند [14, 15]. بروز آسیبهای ورزشی، بار درمانی قابل توجه را برای ورزشکار و سیستم درمان درپی دارد و نیز تهدیدکننده موفقیت ورزشی ورزشکار میباشد؛ بنابراین بهمنظور کاهش خطر آسیب مجدد و کاهش هزینههای درمانی باید استراتژیهای پیشگیری و توانبخشی بسیار مؤثری را در نظر گرفت.
سندرم تنش داخلی تیبیا یکی از شایعترین دلایل درد ناشی از ورزش است. برای اولین بار ییتس سندرم تنش داخلی تیبیا را بهعنوان درد در امتداد لبه خلفی- داخلی تیبیا تعریف کرده است که در اثر ورزش تحریک و با لمس در یک محدوده 5 سانتیمتری یا بیشتر احساس میشود [16]. سندرم تنش داخلی تیبیا بیشتر در بین پرسنل نظامی، دوندگان و ورزشکاران درگیر در فعالیتهای پرشی مانند بازیکنان بسکتبال، والیبال و ژیمناستکاران مشاهده میشود. سندرم تنش داخلی تیبیا بین 13/2 تا 17/3 درصد از آسیبهای ناشی از دویدن [17, 18]، تا 22 درصد از آسیبهای رقاصان هوازی [19] و تا 35 درصد از آسیبهای پرسنل نظامی را شامل میشود [16، 18، 20].
طی چند سال گذشته، برای درمان سندرم تنش داخلی تیبیا از مداخلات محافظهکارانه متعددی شامل برنامههای دویدن درجهبندیشده [21]، برنامههای تمرینی مختلف [22]، شاک ویو تراپی [23]، اُرتُز کفپایی [24, 25, 26]، کینزیوتیپ [27, 28] و فاسیوتومی [29] استفاده شده است که نتایج متفاوتی را گزارش کردهاند. باتوجهبه اینکه هنوز هیچ شواهد درمانی ترجیحی مشخصی برای حمایت از هیچکدام از مداخلات ارائهشده برای سندرم تنش داخلی تیبیا وجود ندارد، بنابراین لازم است اثربخشی مدالیتههای درمانی سندرم تنش داخلی تیبیا بررسی شود و نمونههای اثربخش از مدالیتههای درمانی برای بهینهسازی بازگشت ورزشکار به فعالیت جسمانی و ورزش ارائه شود.
اتیولوژی و پاتوفیزیولوژی سندرم تنش داخلی تیبیا بهطور قطعی مشخص نشده است [30]. براساس نظریه تراکشن که برای اولین بار در دهه 80 مطرح شد، سندرم تنش داخلی تیبیا ناشی از پریوستیت است که درنتیجه نیروی تراکشنی اعمالشده توسط عضلات پلانتار فلکسور (بهویژه سولئوس) و اینورترهای مچ پا (بهویژه تیبیالیس پوستریور) بر روی تیبیا اتفاق میافتد. این مفهوم توسط یافتههای اسکینتیگرافی استخوان نیز در یک مطالعه حمایت شده است [31]، اما در مطالعهای که با سونوگرافی صورت گرفته است، هیچگونه تفاوتی بین میزان التهاب پریوستال ورزشکاران مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا و ورزشکاران سالم گزارش نشده است [32].
موئن معتقد است که سندرم تنش داخلی تیبیا به احتمال زیاد ناشی از اضافهبار استخوانی است [33]. براساس این نظریه، سندرم تنش داخلی تیبیا یک آسیب پرکاری (اضافهبار) استخوانی محسوب میشود که در اثر میکروآسیبهای استخوانی و اختلال در رمودلینگ استخوان اتفاق میافتد. اخیراً نیز مطالعهای براساس نمونههای بیوپسی تیبیا مربوط به ورزشکاران مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا از این نظریه حمایت کرده است [30]. موئن در نظریه اضافهبار استخوانی، از الگوی یوتا فراست به سندرم تنش داخلی تیبیا میرسد [33، 34]. براساس الگوی یوتا فراست، استرینهای استخوانی درصورتیکه از آستانه مودلینگ استخوان فراتر بروند، باعث میکروآسیبهای استخوانی میشوند [34، 35]. تحت شرایط فیزیولوژیکی طبیعی، میکروآسیبهای استخوانی باعث تحریک رمودلینگ و تقویت استخوان میشوند، اما اگر استرینهای استخوانی مکرر یا شدید باشند، ممکن است باعث تجمع میکروآسیبها و درنتیجه شکنندگی اسکلتی و آسیب استخوانی شوند، بهویژه اگر پاسخ رمودلینگ اتفاق نیفتد [34].
معمولاً مطالعاتی که عوامل خطر سندرم تنش داخلی تیبیا را بررسی کردهاند، در درجه اول عوامل اینترینسیک و بیومدیکال همچون جنسیت زن، سابقه قبلی سندرم تنش داخلی تیبیا، تجربه کمتر دویدن، استفاده از اُرتُز، شاخص توده بدنی بالا، پرونیشن بیش از حد پا (افت ناوی)، افزایش دامنه پلانتار فلکشن مچ پا و افزایش دامنه چرخش خارجی مفصل ران را بهعنوان فاکتورهای خطر بروز سندرم تنش داخلی تیبیا گزارش کردهاند [36, 37, 38, 39]. مجموعه این شواهد نشان میدهد که تمرکز بر روی اصلاح این عوامل خطر میتواند جهت درمان و پیشگیری از بروز سندرم تنش داخلی تیبیا بسیار مهم باشد.
براساس مطالعه گذشته، پرونیشن شدید یا طولانیمدت پا، یک عامل خطر مهم برای بروز سندرم تنش داخلی تیبیا شناخته میشود [36, 37, 38, 39]. پرونیشن سابتالار، مؤلفه مهمی جهت جذب نیروهای عکسالعمل زمین در هنگام دویدن است. بنابراین، تغییر در میزان، زمانبندی یا سرعت پرونیشن باعث انقباض اکسنتریک شدیدتر و یا طولانیتر عضلات آنتی پرونیتور اینترینسیک و اکسترینسیک پا میشود [12، 40]. درنتیجه، خستگی عضلانی زودتر اتفاق میافتد که متعاقباً باعث اعمال بار بیشتری بر روی تیبیا و تنوپریوست اطراف آن میشود. علاوهبراین، عضلات فلکسور دیژیتروم لونگوس و سولئوس از لبه خلفی-داخلی تیبیا منشاء میگیرند و بهترتیب به بندهای دیستال انگشتان پا و کالکانئوس متصل میشوند [41]. پرونیشن بیش از حد یا طولانیمدت پا میتواند از طریق انقباض شدیدتر و یا طولانیتر این عضلات باعث افزایش تراکشن اعمالشده بر روی تیبیا شود [12، 42]. افزایش پرونیشن پا موجب افزایش چرخش داخلی تیبیا میشود که میتواند باعث اعمال تنش پیچشی شدیدتری بر روی تیبیا شود. هر دو، هم تراکشن ناشی از انقباض عضلات آنتی پرونیتور و هم تنش پیچشی میتوانند در بروز سندرم تنش داخلی تیبیا سهیم باشند [43].
دو مورد از مدالیتههایی که در مطالعات گذشته برای کنترل هایپرپرونیشن پا در افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا مورد استفاده قرار گرفته است، اُرتُز کفپایی و کینزیوتیپ آنتیپرونیشن است. گریبرت و همکاران در سال 2016 گزارش کردند که استفاده از کینزیوتیپ آنتیپرونیشن میتواند باعث کاهش میزان فشار در ناحیه داخلی کف پا در افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا شود [28]. علاوهبراین، نادری و همکاران نیز در مطالعهای نشان دادند که استفاده از اُرتُزهای نگهدارنده قوس کفپایی
نیز ابزاری مؤثر جهت نرمالسازی الگوهای توزیع فشار در ناحیه کف پا افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا در حین دویدن میباشد [25].
با توجهبه اینکه ثابت شده است هایپرپرونیشن پا با بروز سندرم تنش داخلی تیبیا در ارتباط است، به نظر میرسد استفاده از ابزارهای اصلاحی همچون اُرتُز کفپایی و تیپینگ بتواند از طریق حمایت از قوس کفپایی، کنترل پرونیشن پا و چرخش داخلی تیبیا، اصلاح الگو فعالیت عضلات آنتی پرونیتور پا و کاهش حداکثر فشار در ناحیه کف پا در پیشگیری و یا درمان سندرم تنش داخلی تیبیا مفید باشد؛ بنابراین، این مسئله نیاز به بررسی نتایج مطالعات گذشته و نتیجهگیری براساس یافتههای این مطالعات دارد. ازاینرو، هدف از مطالعه حاضر بررسی تأثیر کینزیوتیپ و اُرتُز کفپایی بر شاخصهای بالینی و عملکردی افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا است.
مواد و روشها
مطالعه حاضر از نوع تحقیقات مروری نظاممند است که تمامی مراحل اجرا و گزارشدهی نتایج آن براساس آیتمهای چک لیست « گزارش مرور نظاممند و فراتحلیل» (PRISMA) صورت گرفته است. بهمنظور دریافت مقالات مرتبط با موضوع تحقیق، جستوجوی کامپیوتری از ابتدا تا اردیبهشت سال 1401 در پایگاههای داده الکترونیکی «اسکوپوس»، «اسپورت دیسکاس»، « امبیس»، «پابمد»، « وبآوساینس »، «مدلاین» و «بیومد سنترال» صورت گرفت. به منظور انجام جستوجو، ترکیبی از کلیدواژههای «Shin splints» یا «Shin pain» یا «Medial tibial stress syndrome» یا « Tibial stress injury» یا «Tibia pain syndrome» یا « Exercise induced leg pain» یا « Soleus syndrome» و «Kinesiology taping» یا « Kinesio taping » و «Orthoses» یا «Foot orthoses» یا «Orthosis» یا «Foot orthosis» یا «Orthotic devices» یا «Insole» استفاده شد. معادل فارسی این کلیدواژه ها در پایگاههای علمی فارسی زبان « مگیران»، «پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاددانشگاهی» و «علمنت» نیز مورد جستوجو قرار گرفت. جستوجوی مقالات به شیوه الکترونیکی صورت گرفت. سپس رفرنس مقالاتی یافتشده نیز بررسی شد و مقالاتی که ممکن بود با موضوع تحقیق در ارتباط باشند، بهصورت دستی از طریق موتور جستوجوگر گوگلاسکالر دریافت شدند (تصویر شماره 1).
بعد از انجام جستوجو و شناسایی مقالات، موارد تکراری حذف شد. سپس جهت یافتن مقالات مرتبط با موضوع تحقیق، عنوان و چکیده تمام مطالعات انتخابی غربالگری شد. در مرحله بعد، متن کامل مقالات دانلود شد و با در نظر گرفتن هدف مطالعه و معیارهای ورود و خروج مورد بررسی بیشتر قرار گرفتند. در این مرحله 1 مقاله بهدلیل اینکه تنها شامل شرکتکنندهها مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا نبود از روند تحقیق حذف شد.
مطالعات واجد شرایط براساس معیارهای زیر انتخاب شدند:
1. طرح مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی کنترلشده، نیمه تجربی یا مشاهدهای باشد،
2. آزمودنیهای مطالعه را افراد مبتلابه سندرم تنش داخلی تیبیا و در هر سطح (تفریحی، مبتدی یا حرفهای) و رده سنی میتوانست تشکیل دهد،
3. مطالعاتی که اثر کینزیوتیپ یا اُرتُز را بهصورت جداگانه برای افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا بررسی کرده باشند،
4.شرکتکنندگان در طول تمام دوران مطالعه در گروه درمان یا گروه کنترل باقیمانده باشند،
5. جمعیت موردمطالعه سابقه سایر انواع اختلالات اندام تحتانی را نداشته باشند،
6. مطالعاتی که تأثیر کینزیوتیپ و اُرتُز را بهصورت جداگانه بر روی زمان بهبودی، اثر درمانی درکشده، شدت درد و یا عملکردهای عینی همچون مسافت دویدن ارزیابی کرده باشند،
7. مطالعات به زبان انگلیسی یا فارسی منتشر شده باشند.
معیارهای خروج از مطالعه شامل 1. شرکتکنندگان مطالعه مبتلا به دیگر دلایل درد ساق پا حذف باشند (برای مثال، استرس فراکچر، سندرم کمپارتمان فعالیتی حاد و مزمن، گیرافتادگی عصبی یا عروقی) و 2. مقالات مروری، مقالات کنفرانسی، مقالاتی که تنها خلاصه آنها دردسترس بود و مقالاتی که به زبانی غیرانگلیسی یا غیرفارسی بودند، حذف شدند.
کیفیت مطالعات انتخابشده توسط مقیاس پدرو ارزیابی شد. مقیاس پدرو دارای 11 آیتم است که برای رتبهبندی کیفیت روششناختی (روایی درونی و اطلاعات آماری) کارآزماییهای بالینی طراحی شده است. در مقیاس پدرو، بهجز آیتم شماره 1، هر آیتم 1 امتیاز کسب میکند و محدوده امتیاز کل برای هر مطالعه بین صفر تا 10 قرار میگیرد. پایایی و اعتبار مقیاس پدرو توسط مطالعات گذشته اثبات شده است [44].
دادههای مربوط به مطالعات بررسیشده توسط نویسنده با استفاده از یک فرم استاندارد استخراج و ارزیابی شدند. اطلاعاتی که از مطالعات استخراج شد شامل ویژگیهای مطالعه (نویسندگان، سال انتشار، نوع مطالعه)، ویژگیهای آزمودنیها (تعداد، سن، جنسیت، گروهبندی)، ویژگیهای مداخله (نوع، طول دوره، فراوانی و محتوای مداخله) و یافتههای این مطالعات بود. دادههای استخراجشده از کلیه مطالعات انتخابشده در جداول شماره 1 و 2 خلاصه شده است.
یافتهها
حاصل جستوجوهای صورتگرفته براساس راهبردهای جستوجو، 1245 مقاله بود. حذف موارد تکراری باعث شد که 734 مقاله از روند بازبینی خارج شوند. بعد از درنظر گرفتن عناوین و چکیده مقالهها نیز 492 مورد دیگر از فرایند بررسی حذف شدند. نسخه کامل 19 مطالعه باقیمانده دانلود شدند و مورد بررسی بیشتر قرار گرفت. براساس معیارهای ورود و خروج به تحقیق تنها 9 مقاله برای مطالعه مروری حاضر مناسب بودند که 5 مورد از این مقالات تأثیر کینزیوتیپ و 4 مورد از این مقالات تأثیر اُرتُز کفپایی را بر روی شاخصهای بالینی و عملکردی افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا بررسی کرده بودند. اطلاعات مربوط به این مقاله استخراج شد و بهصورت خلاصه در جدول شماره 3 ارائه شده است.
در مجموع آزمودنیهای مطالعات بررسیشده را 390 فرد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا با میانگین سنی 3±23 سال و سابقه آسیب بالای 3 هفته تشکیل میداد.
امتیازات پدرو برای مطالعات در دامنه 4 تا 8 با میانگین 4/5 بود (جدول شماره 3). 3 مطالعه از نظر امتیاز پدرو دارای کیفیت روششناختی بالا [25، 26، 45] و 5 مطالعه دارای کیفیت روششناختی پایین بودند [27, 28، 46, 47, 48, 49]. برخی از محدودیتها مطالعات بررسیشده عبارتاند از عدم تخصیص تصادفی آزمودنیها، پنهانسازی تخصیص، کورسازی آزمودنی، درمانگر و ارزیاب بود. شایعترین محدودیت در مطالعه مروری حاضر، تحلیل به قصد درمان بود که علیرغم ریزش آزمودنی در برخی مطالعات، در هیچکدام از مطالعات صورت نگرفته بود.
یافتهها در مورد تأثیر کینزیوتیپ بر شاخصهای بالینی و عملکردی افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا
5 مطالعه به بررسی تأثیر کینزیوتیپ بر شاخصهای بالینی و عملکردی افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا پرداخته بودند که تعداد شرکتکنندههای این مطالعات را 201 نفر با میانگین سنی 8±22 تشکیل میدهد [27, 28 ,45, 46, 47]. 3 مورد از این مطالعات از نوع کارآزمایی بالینی [27، 45، 46] و 2 مورد دیگر از نوع مشاهدهای آیندهنگر بودند [28، 47]. در یکی از این مطالعات تأثیر کینزیوتیپ آنتیپرونیشن با کینزیوتیپ اصلاح فضا (تکنیکی از تیپینگ است که باعث ایجاد نیرویی شبیه به مکش و بلند شدن ساختارهای زیر نوار اعمالشده میشود) مقایسه شده بود که شدت درد برای گروه کینزیوتیپ آنتیپرونیشن نسبت به گروه کینزیوتیپ اصلاح فضا، کاهش بیشتری پیدا کرده بود [46].
در رابطه با تأثیر کینزیوتیپ آنتیپرونیشن بر حداکثر فشار در ناحیه کف پای افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا در حین راه رفتن، نتایج متناقضی گزارش شده بود [28، 47]. گزارشات یک مطالعه حاکی از این بود که کینزیوتیپ میزان بارگذاری در بخش داخلی کف پا (حداکثر فشار) را در افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا بهطور معناداری کاهش میدهد [28]، درحالیکه مطالعه دیگر تأثیر معناداری را برای کینزیوتیپ آنتیپرونیشن گزارش نکرده بود [47]. مطالعهای نیز گزارش کرده بود که استفاده از کینزیوتیپ همراه با دیگر مداخلات درمانی نسبت به استفاده از اُرتُز استاندارد اثربخشی بیشتری بر درد و عملکرد افراد مبتلابه سندرم تنش داخلی تیبیا دارد [27]، اما در مطالعهای که به مقایسه اثربخشی کینزیوتیپ آنتیپرونیشن با تیپینگ سخت پرداخته بود، هیچگونه تفاوتی بین شاخصهای بالینی و عملکردی مشاهده نشد [45].
یافتهها در مورد تأثیر اُرتُز بر شاخصهای بالینی و عملکردی افراد مبتلابه سندرم تنش داخلی تیبیا
4 مطالعه به بررسی تأثیر اُرتُز کفپایی بر شاخصهای بالینی و عملکردی افراد مبتلابه سندرم تنش داخلی تیبیا پرداخته بودند که مجموع تعداد شرکتکنندههای این مطالعات را 189 نفر با میانگین سنی 9±23 تشکیل میداد [25, 26, 48, 49]. 3 مورد از این مطالعات از نوع کارآزمایی بالینی [25، 26، 49] و 1 مورد دیگر از نوع مشاهدهای آیندهنگر بودند [48]. در یکی از این مطالعات، تأثیر اُرتُز قوس کفپایی بر توزیع فشار کف پا در افراد مبتلابه سندرم تنش داخلی تیبیا بررسی شده بود که یافتههای تحقیق نشان میداد استفاده از اُرتُز قوس کف پا باعث اصلاح توزیع فشار در ناحیه کف پا میشود. در این مطالعه استفاده از اُرتُز کفپایی باعث کاهش مدتزمان تماس پا با زمین و کاهش حداکثر فشار و نرخ ضربه در قسمت داخلی کف پا شده است [25]. یافتههای 2 مطالعه دیگر حاکی از این بود که استفاده از دریافت اُرتُز برای اصلاح ساختار پا میتواند بعد از 3 هفته باعث کاهش 50 درصدی درد و درمان سندرم تنش داخلی تیبیا مؤثر باشد [48, 49]. یافتههای مطالعهای دیگر نشان داد استفاده از ُارُتز حمایت قوس کفپایی همراه با دیگر مدالیتههای درمانی باعث کاهش سریعتر درد، شدت آسیب و محدودیت فیزیکی ناشی از علائم میشود [26].
بحث
این مطالعه مروری نظاممند با هدف بررسی تأثیر درمانی کینزیوتیپ و اُرتُز کفپایی برای افراد مبتلابه سندرم تنش داخلی تیبیا انجام شد. بعد از اجرای یک استراتژی جستوجوی از پیش تعیینشده، در مجموع 9 مطالعه با حجم نمونه 390 شرکتکننده برای بررسی انتخاب شد. بهطورکلی نتایج مطالعه حاضر حاکی از این بود که کینزیوتیپ و اُرتُز کفپایی اثربخشی معناداری بر شاخصهای بالینی و عملکردی افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا دارد. بااینحال، کیفیت روششناختی بیش از 60 درصد از مقالات بررسیشده پایین میباشد و در این مطالعات تخصیص تصادفی آزمودنیها، پنهانسازی تخصیص، کورسازی آزمودنی، درمانگر و ارزیاب صورت نگرفته بود.
بررسی مطالعات گذشته حاکی از آن است که 17/4 درصد از دوندگان کراس کانتری از اُرتُز کفپایی استفاده میکنند که 83/8 درصد از آنها بهدلیل سندرم تنش داخلی تیبیا از اُرتُز کفپایی استفاده میکنند [50]. براساس گزارشات تنها 54 درصد از اُرتُزهایی که برای سندرم تنش داخلی تیبیا استفاده میشود توسط متخصصین واجد شرایط (فیزیوتراپ، ارتوپدیست، امدادگر ورزشی) تجویز میشود که تقریبا در 90 درصد از موارد با کاهش درد و علائم همراه هستند [50]. این اطلاعات نشاندهنده این است که اگر اُرتُزهای کفپایی توسط متخصصین این حوزه و باتوجهبه نوع پای ورزشکار تجویز شود، میتواند در کنترل درد و علائم افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا مؤثر واقع شود. مطالعات گذشته نشان دادهاند که مدتزمان طولانی تماس پا با زمین و پرونیشن طولانیمدت از فاکتورهای خطر اینترینسیک بروز سندرم تنش داخلی تیبیا هستند [51]. استفاده از اُرتُز حمایت قوس کفپایی میتواند از طریق کاهش مدتزمان تماس پا با زمین و کاهش پرونیشن کفپایی باعث کاهش احتمال بروز سندرم تنش داخلی تیبیا و تسکین درد ناشی از این آسیب شود [25].
کاهش مدتزمان تماس پا با زمین و کنترل پرونیشن پا منجر به کاهش میزان و مدتزمان فعالیت عضلات آنتی پرونیتور (بهویژه سولئوس) و پلانتارفلکسورهای مچ پا میشود. این امر به نوبهخود میتواند باعث کاهش اعمال نیروهای تراکشنی و خمشی اعمالشده بر روی استخوان تیبیا شود. در تأیید این موضوع مطالعات گذشته نشان دادهاند که افزایش فعالیت الکترومیوگرافی عضله سولئوس با افزایش احتمال بروز سندرم تنش داخلی تیبیا در ارتباط است [12]؛ بنابراین استفاده از اُرتُز کفپایی میتواند از طریق اصلاح بیومکانیک و الگوی فعالیت عضلات پا و اندام تحتانی به درمان سندرم تنش داخلی تیبیا کمک کند. علاوهبراین، به دنبال استفاده از اُرتُز کفپایی ممکن است عضلات ساق پا دیرتر خسته شوند و عضلات بتوانند بهتر جذب شوک را انجام دهند. استفاده از اُرتُزهای حمایت قوس کفپایی میتواند باعث کاهش هایپرپرونیشن دینامیک پا در طی دویدن نیز شود که این امر میتواند برای بازسازی و بهینهسازی بیومکانیک اندام تحتانی و توزیع دینامیک فشار کفپایی در حین دویدن مؤثر باشد. در تأیید این موضوع، مطالعات گذشته نشان دادهاند که استفاده از اُرتُزهای حمایت قوس کف پای برای افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا و افراد مبتلا به پرونیشن کفپایی منجر به کاهش حداکثر فشار و نرخ ضربه در قسمت داخلی کف پا در حین دویده شده است [25، 52].
اخیراً در مطالعهای نشان داده شد که افزودن اُرتُزهای حمایت قوس کف پای به مداخله درمانی چند مؤلفهای برای درمان سندرم تنش داخلی تیبیا بیخطر است و منجر به افزایش 12/4 درصدی کاهش درد ساق پا، بهبود 12/2 درصدی اثربخشی درمانی درکشده و 8/7 درصدی بهبود عملکرد فیزیکی بعد از 6 هفته میشود. علاوهبراین، شرکتکنندگانی که از اُرتُزهای حمایت قوس کف پای استفاده میکردند، نسبت به شرکتکنندگانی که از اُرتُزهای حمایت قوس کف پای استفاده نمیکردند، بعد از 12 هفته 8/6 درصدی کاهش درد، 12/5 درصد کاهش شدت سندرم تنش داخلی تیبیا و 8/7 درصد بهبود عملکرد فیزیکی بیشتر را گزارش کردند. بعد از 18 هفته، تفاوت بین مداخلات ناپدید شد که این دادهها نشاندهنده این است که گنجاندن اُرتُزهای حمایت قوس کف پای در درمان چند مؤلفهای سندرم تنش داخلی تیبیا منجر به بهبودی سریع این آسیب میشود [26].
عوامل بیومکانیکی متعددی با سندرم تنش داخلی تیبیا در ارتباط هستند که یکی از مهمترین این عوامل افت ناویکولار و پرونیشن بیش از حد پا است که با تضعیف عملکرد اندام تحتانی و تغییر الگوش توزیع فشار در کف پای ورزشکار همراه است [13، 25]. براساس مطالعه گریبرت و همکاران، استفاده از کینزیوتیپ برای افراد مبتلابه سندرم تنش داخلی تیبیا میتواند بلافاصله و بعد از 24 ساعت استفاده از کینزیوتیپ باعث کاهش حداکثر فشار کفپایی در بخش داخلی کف پا و بهبود الگوی توزیع فشار در ناحیه کف پا شود [28]. بهعلاوه کینزیوتیپ آنتیپرونیشن حداکثر فشار را در ناحیه خارجی میدفوت افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا در طول راه رفتن کاهش میدهد [47]. بنابراین، به نظر میرسد مکانیسمهای تأثیرگذاری کینزیوتیپ بر روی سندرم تنش داخلی تیبیا عمدتاً شامل اصلاح بیومکانیک پا و الگوی فعالسازی عضلات پا، تسهیل حس عمقی و تسکین درد هستند [53]. در تأیید این موضوع، مطالعات گذشته نشان دادهاند که کینزیوتیپ آنتیپرونیشن نسبت به گروه کینزیوتیپ اصلاح فضا [46] و اُرتُز استاندارد [27] اثربخشی معنادار بیشتری بر روی درد و عملکرد جسمانی افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا دارد. برایناساس میتوان گفت که کینزیوتیپ آنتیپرونیشن میتواند راهکاری پیشگیرانه و درمانی مؤثری برای افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا باشد.
تیپ لو دی نوعی تکنیک تیپینگ است که اغلب توسط پزشکان جهت مدیریت درد و آسیبهای اسکلتیعضلانی اندام تحتانی استفاده میشود [54]. مطالعهای مروری به این نتیجه رسیده است که استفاده از تیپ لو دی تأثیر بیومکانیکی مفیدی بهویژه با افزایش ارتفاع قوس طولی داخلی، کاهش اورشن پاشنه و چرخش داخلی تیبیا، کاهش متوسط فشار در بخش داخلی فورفوت و افزایش متوسط فشار در بخش خارجی میدفوت در طول ایستادن، راه رفتن و دویدن آهسته دارد [54]. در این مطالعه مروری، شواهد اولیهای نیز در مورد تأثیر نروماسکولار تیپ لو دی بهویژه کاهش فعالسازی تیبیالیس انتریور و تیبیالیس پوستریور در حین راه رفتن مشاهده شد [54]. این تغییرات بیومکانیکی و نروماسکولار بلافاصله بعد از استفاده از تیپ لو دی و کینزیوتیپ میتواند گویای این باشد که استفاده از آنها میتواند باعث کاهش استرس اعمالشده بر روی تیبیا و درنتیجه پیشگیری و درمان سندرم تنش داخلی تیبیا شود. در مطالعهای دیگر نشان داده شده است که استفاده از تیپ لو دی باعث کاهش ناحیه تماس بخش داخلی پا، افزایش قوس کفپایی و کاهش میزان فعالیت عضلات تیبیالیس انتریور و تیبیالیس پوستریور میشود [55]. این یافتهها نیز حاکی از آن است که استفاده از تیپ لو دی میتواند روشی مناسب جهت درمان و پیشگیری از بروز سندرم تنش داخلی تیبیا در افراد ورزشکار و پرسنل نظامی باشد. بااینحال، براساس دانش ما، تاکنون مطالعهای در این رابطه بر روی افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا صورت نگرفته است.
حس عمقی نقش مهمی در پیشگیری از آسیبهای ورزشی ایفا میکند و به احتمال زیاد بخشی از تأثیر گزارششده برای کینزیوتیپ به این دلیل است [56]. اثرات فشاری و کششی اعمالشده بر روی پوست توسط کینزیوتیپ باعث تحریک گیرندههای مکانیکی میشود که بهنوبهخود باعث تعدیل سیگنالهای وابران (اطلاعات مربوط به موقعیت و حرکت مفصل) به سمت سیستم عصبی میشود [56، 57]. تحقیقاتی که اخیراً توسط سونوگرافی بر روی ساختارهای جلدی و زیر جلدی و فاشیا ضمن اعمال کینزیوتیپ بر روی پوست صورت گرفته است، از این نظریه حمایت میکنند [58, 59]. علاوهبراین، برخی مطالعات تأثیر مثبت کینزیوتیپ را بر روی حس عمقی در ورزشکاران مبتلابه آسیبهای ورزشی گزارش کردهاند [56، 60، 61] که میتواند نشاندهنده این باشد که کینزیوتیپ میتواند از طریق تقویت ورودیهای حسی در افزایش عملکرد ورزشکاران مبتلابه ضعف عملکرد کمک کند. براساس دانش ما، تاکنون مطالعهای تأثیر کینزیوتیپ را بر روی حس عمقی ورزشکاران مبتلابه سندرم تنش داخلی تیبیا بررسی نکرده است. یکی دیگر از مهمترین پیامدهای استفاده از کینزیوتیپ در درمان سندرم تنش داخلی تیبیا، تسکین درد و بهبود علائم است؛ چنانکه ورزشکاران مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا بتوانند بدون ناراحتی و درد به ورزش برگردند.
مکانیسمهای پیشنهادی برای تأثیر تسکین درد کینزیوتیپ شامل نظریه کنترل دروازه و اثر چروکیده است [62, 63]. براساس نظریه کنترل دروازه، افزایش اطلاعات آوران مربوط به الیاف عصبی با قطر بزرگ میتواند باعث کاهش ورودی دریافتشده توسط الیاف عصبی با قطر کوچک شود که باعث انتقال محرک درد هستند؛ بهعبارتدیگر کینزیوتیپ میتواند از طریق افزایش بازخورد آوران باعث تحریک مسیرهای نروماسکولار شود که بهنوبهخود باعث کاهش ورودی فیبر عصبی درد میشود [62].
برطبق اثر چروک، کینزیوتیپ با اعمال نیرو بر روی پوست باعث افزایش شکاف زیر پوستی یا فاصله بین اپیدرم و درم میشود که از این طریق باعث کاهش فشار بر روی گیرندههای درد زیر جلدی و افزایش جریان خون زیر جلدی و رفلاکس لنفاوی میشود که منجر به تسریع درمان بافت آسیبدیده میشود [63]. مطالعهای که به مقایسه تأثیر کینزیوتیپ و اُرتُزهای استاندارد در افراد مبتلا به سندرم تنش داخلی تیبیا پرداخته بود، نشان داد کینزیوتیپ در کاهش درد و بهبود عملکرد نسبت به اُرتُزهای استاندارد مؤثرتر است [27، 61]. در مقابل، در مطالعات دیگر تفاوت معناداری بین شدت درد گروههای کینزیوتیپ و RT نشان داده نشد [45]. باتوجهبه تفاوت پروتکلهای درمانی در بین مطالعات، اثر واقعی تسکین درد توسط کینزیوتیپ باید در آینده بیشتر مورد بررسی قرار بگیرد. علاوهبراین، مطالعات آینده میتوانند به مقایسه تأثیر روشهای مختلف استفاده از تیپ (آنتی پرونیشن، اصلاح فضا و تیپ لو دی) بر متغیرهای بالینی (مانند شدت درد ساق پا در وضعیت استراحت، راه رفتن و دویدن و همچنین شدت سندرم تنش داخلی تیبیا)، جسمانی (مسافتی که ورزشکار میتواند بدون درد بدود) و کیفیت زندگی ورزشکاران رشتههای مختلف ورزشی مورد بررسی قرار دهند. محققان میتوانند در مطالعات آینده تأثیر اُرتُزهای مختلف را بر روی متغیرهای بالینی، جسمانی و کیفیت زندگی ورزشکاران مورد بررسی و مقایسه قرار دهند. این کار میتواند باتوجهبه نوع اُرتُز کف پایی (مثلا ارتوز حمایت قوس، ارتوز آنتیپرونیشن و ارتوزهای تخت) و سختی اُرتُز (نرم و نیمه سخت) و طول دوره استفاده صورت بگیرد.
نتیجهگیری
هدف از این مرور نظاممند ارزیابی اثربخشی درمانی کینزیوتیپ و اُرتُز کفپایی در درمان سندرم تنش داخلی تیبیا بود. نتایج مطالعه حاضر نشان داد استفاده از کینزیوتیپ آنتیپرونیشن و اُرتُز کفپایی میتواند باعث اصلاح توزیع فشار در ناحیه کف پا، کاهش حداکثر فشار و نرخ ضربه در قسمت داخلی کف پا شود که از این طریق باعث تسکین سریعتر درد، برطرف شدن آسیب و محدودیتهای فیزیکی ناشی از علائم میشود. بنابراین میتوان از کینزیوتیپ آنتیپرونیشن و اُرتُز کفپایی بهعنوان یک مدالیته درمانی در برنامه توانبخشی افراد مبتلابه سندرم تنش داخلی تیبیا استفاده کرد.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مقاله یک مقاله مروری نظاممند/فراتحلیل است و هیچ نمونه انسانی و حیوانی ندارد. بنابراین نیازی به ملاحظات اخلاقی نبوده است.
حامی مالی
این پژوهش هیچگونه کمک مالی از سازمانهای دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در آمادهسازی این مقاله مشارکت یکسان داشتند.
مشارکت نویسندگان
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
نویسندگان از فاطمه شعبانی که در طول مطالعه کمکهای اساسی کردند، تشکر میکنند.
References