بررسی تأثیر آموزش پردازش حسی بر مهارت‌ بریل‌نویسی دانش‌آموزان نابینا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار، گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه و اهداف
برنامه آموزشی پردازش حسی به عنوان روشی نوین و کاربردی برای بهبود مهارت بریل‌نویسی در دانش‌آموزان نابینا مطرح شده است و استفاده از آن با نتایج مطلوبی همراه است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش پردازش حسی بر مهارت‌ بریل‌نویسی دانش‌آموزان نابینا انجام شد.
مواد و روش­ ها
پژوهش حاضر از نوع مورد منفرد و با طرح خط پایه، مداخله و پیگیری بود. جامعه آماری این پژوهش را دانش‌آموزان نابینای دوره اول دبستان (کلاس دوم دبستان) شهر اصفهان تشکیل دادند. برای انتخاب آزمودنی‌ها از روش نمونه‌گیری در دسترس استفاده شد. در این پژوهش 5 دانش‌آموز نابینای کلاس دوم دبستان شرکت داشتند. مداخله آموزشی پردازش حسی بر روی گروه نمونه در ده جلسه (هفته‌ای سه جلسه؛ هر جلسه 45 دقیقه‌) انجام گرفت. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، چک­لیست مهارت‌های بریل‌نویسی بود. داده‌های به­دست­آمده به شیوه تحلیل دیداری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته­ ها
نتایج نشان داد که طی تحلیل دیداری نمودار داده­ها و بر اساس شاخص­های آمار توصیفی، مداخله مورد نظر در مورد هر پنج آزمودنی اثربخش بوده است (به ترتیب با درصد داده­های غیرهمپوش 100 برای آزمودنی­های 1، 2، 4، 5  و 83.33  برای آزمودنی 3). همچنین میانگین خطاهای بریل­نویسی در آزمودنی­های 1، 2، 3، 4 و 5  به ترتیب از 63.31، 63.41، 61.43، 64.10 و 63.14 به 48.40، 47.96، 49.50، 48.63 و 49.81 کاهش یافته‌ است.
نتیجه­ گیری
با توجه به یافته‌های به­دست­آمده در پژوهش حاضر، پیشنهاد می‌شود که در کنار سایر روش‌های آموزشی و توان‌بخشی کودکان نابینا، برنامه آموزشی پردازش حسی نیز به کار برده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigation of the Effectiveness of Sensory Processing Training on Braille Writing Skill of Blind Students

نویسندگان [English]

  • Salar Faramarzi 1
  • Mohammad Ashori 2
  • Golnesa Shoaei 3
1 Associate Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 MA. Student in Psychology, Islamic Azad University, Khorasgan Branch, Iran
چکیده [English]

Background and Aims: Sensory processing training program is becoming a more practical method to improve braille writing skill of blindstudents and using this program has been associated with desirable outcomes. The purpose of the present research was to investigate the effectiveness of sensory processing training on braille writing skill of blind students.
Materials and Methods: The present research was a single-subject study with base line, intervention, and follow up design. The study population included second grade blindstudents in Isfahan, Iran. Participants were selected using convenient sampling method. Five blindstudents were included in the study. The sample group received sensory processing training for 10 sessions (three sessions weekly; each lasting for 45 minutes). The instrument used in the present research was braille writing skills inventory. The obtained data were analyzed using visual analysis.
Results: The results showed that during the visual analysis of data charts and based on the descriptive statistics, intervention has been effective in all five participants; respectively with percentage of non-overlapping data 100 for participants 1, 2, 4, and 5 and 83.33 for participants 3. Moreover, the mean scores for braille writing errors in participants 1, 2, 3, 4, and 5 decreased from 63.33, 63.41, 61.43, 64.10, and 63.14 to 48.40, 47.96, 49.50, 48.63, and 48.86, respectively.
Conclusion: According to the findings of the present research, it is suggested that beside other educational and rehabilitation methods for blindchildren, sensory processing training program be applied, too.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Braille
  • Blind
  • Sensory processing

مراجع

  1. Kirk S, Gallagher G, Coleman MR. Educating exceptional children. 14th edition. Massachusetts: Wadsworth Publishing; 2015.##
  2. Ashori M, Jalil-Abkenr SS. Students with special needs and inclusive education. 1st edition. Tehran: Roshd-e Farhang; 2016. [In Persian]. ##
  3. Ashori M, Ghaforian M, Jalil-Abkenr SS. Students with visual impairment and blind: psychology, education and rehabilitation. 1st edition. Tehran: Roshd-e Farhang; 2016. [In Persian]. ##
  4. Brinol P, Petty RE, Rucker DD. The role of meta-cognitive processes in emotional intelligence. Psicothema 2006; 18: 26-33. ##
  5. Hallahan DP, Kauffman JM, Pullen PC. Exceptional learners: An introduction to special education. 13th edition. New Jersey: Pearson Education; 2015. ##
  6. Humphry R. Young children’s occupations: Explicating the dynamics of developmental processes. American Journal of Occupational Therapy, 2002; 56(2): 171-179. ##
  7. Williamson GG, Anzalone ME. Sensory Integration and Self-Regulation in Infants and Toddlers: Helping Very Young Children Interact with Their Environment. Zero to Three: National Center for Infants, Toddlers and Families, 2000 M Street, NW, Suite 200, Washington, DC; 2001. ##
  8. Dunn W. The sensations of everyday life: theoretical, conceptual and pragmatic considerations. American Journal of Occupational Therapy, 2001; 55: 608-620. ##
  9. Dulin, D. et al., Effects of peripheral and central visual impairment on mental imagery capacity, Neurosci. Biobehav. Rev, 2008; 32(8):1396-1408. ##

10. Frassinetti F, Bolognini N, Làdavas E. Enhancement of visual perception by cross modal visuoauditory interaction. Exp. Brain Res, 2002; 147: 332-343. ##

11. Huurneman B, Boonstra FN, Cox RFA, van Rens G, Cillessen AHN. Perceptual learning in children with visual impairment improves near visual acuity. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2013; 54: 6208-6216. ##

12. Cattaneo Z, Fantino M, Silvanto J, Tinti C, Pascual-Leone A, Vecchi T. Symmetry perception in the blind. Acta Psychologica, 2010; (3), 398-402. ##

13. Iwanaga R, Honda S, Nakane H, Tanaka K, Toeda H, Tanaka G. Pilot study: Efficacy of sensory integration therapy for Japanese children with high‐functioning autism spectrum disorder. Occupational therapy international 2014; 21(1): 4-11. ##

14. Yasmeen N, Siddique ARO, Panda S, Taranikanti M. Study of somato sensory evoked potentials in braille reading congenitally blind individuals. Indian J Physiol Pharmacol 2016; 60(1): 57-61. ##

15. Coppins N, Barlow-Brown F. Reading difficulties in blind, braille-reading children. British Journal of Visual Impairment 2006; 24 (1): 37-39. ##

16. Veispak A, Boets B, Ghesquiere P. Differential cognitive and perceptual correlates of print reading versus braille reading. Research in Developmental Disabilities 2013; 34: 372-385. ##

17. Jenkinson J, Hyde T, Ahmad S. Building blocks for learning, occupational therapy approaches: practical strategies for the inclusion of special needs in primary school. John Wiley & Sons Ltd; 2008. ##

18. Saleem SS, Al-Salahat MM. Evaluation of Sensory Skills among Students with Visual Impairment. World Journal of Education, 2016; 6: 3, 66-69. ##

19. Amel EA, Amira HM. Effectiveness of sensory integration program in motor skills in children with autism. The Egyptian Journal of Medical Human Genetics 2015; 16: 375-380. ##

20. Ferrell KA. Reach out and teach: Helping your visually impaired child learn and grow (2nd ed.). New York, NY: AFB Press; 2011. ##

21. Penrod WM, Haley CD, Matheson LP. A model for improving science teaching for students with visual impairments. Review, 2005; 37(2): 53-58. ##

22. Aroraand S, Kour R. Sensory training program for visually impaired children. International Journal of Scientific and Research Publications, 2012; 2(3): 1-3. ##

23. Erickson KA, Hatton DD, Roy V, Fox D, Renne D. Literacy in early intervention for children with visual impairments: Insights from individual cases. Journal of Visual Impairment & Blindness, 2007; 101: 80-95. ##

24. Emerson J, Bishop J. Videophone technology and students with deaf-blindness: A method for increasing access and communication. Journal of Visual Impairment & Blindness, 2012; 106: 622-633. ##

25. Ayres AJ, Robbins J. Sensory integration and the child: Understanding hidden sensory challenges. Western Psychological Services; 2005. ##

26. Parham LD, Cohn ES, Spitzer S, Koomar J.A. Fidelity in sensory integration intervention research. The American Journal of Occupational Therapy 2007; 61(2): 216. ##

27. Parham LD, Roley SS, May-Benson TA, Koomar J, Brett-Green B, Burke JP, et al. Development of a fidelity measure for research on the effectiveness of the Ayres Sensory Integration® intervention. American Journal of Occupational Therapy 2011; 65(2): 133-142. ##

28. Lang R, O’Reilly M, Healy O, Rispoli M, Lydon H, Streusand W, et al. Sensory integration therapy for autism spectrum disorders: A systematic review. Research in Autism Spectrum Disorders 2012; 6(3): 1004-1018. ##

دوماهنامه علمی - پژوهشی طب توانبخشی
دوره 8، شماره 3
مهر 1398
صفحه 162-170

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 21 آبان 1397
  • تاریخ بازنگری: 23 دی 1397
  • تاریخ پذیرش: 22 اسفند 1397
  • تاریخ اولین انتشار: 01 مهر 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار