تاثیر برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه بر کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان با آسیب شنوایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف‌آباد، نجف‌آباد، ایران

چکیده

مقدمه و اهداف
برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه به­عنوان روشی مفید و کاربردی برای بهبود کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان با آسیب شنوایی مطرح شده است و به نظر می‌رسد استفاده از آن با نتایج مطلوبی همراه باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه بر کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان با آسیب شنوایی انجام شد.
مواد و روش­ ها
در پژوهش حاضر، یک مطالعه شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و گروه کنترل بود. در این پژوهش 24 پسر با آسیب شنوایی که به روش در دسترس از مدارس شهرکرد انتخاب شده بودند، شرکت داشتند. آزمودنی‌ها به دو گروه 12 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش، برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه را در 10 جلسه دریافت کردند، در حالی ‌که به گروه کنترل این برنامه ارائه نشد. ابزار پژوهش، پرسشنامه توانایی شناختی نجاتی (1392) بود. داده‌های به­دست­آمده با استفاده از تحلیل کوواریانس تک‌متغیری در نسخه 24 نرم‌افزار SPSS تحلیل شد.
یافته­ ها
یافته‌ها نشان داد که در مرحله بعد از مداخله، میانگین نمرات کارکردهای اجرایی گروه آزمایش به­طور معناداری بیشتر از گروه کنترل بود و برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه بر کارکردهای اجرایی آزمودنی‌ها تاثیر معناداری داشت (001/0P<).
نتیجه ­گیری
برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه، کارکردهای اجرایی دانش‌آموزان با آسیب شنوایی را بهبود بخشید؛ بنابراین، با توجه به یافته‌های به­ دست ­آمده در پژوهش حاضر، پیشنهاد می‌شود که در کنار سایر روش‌های آموزشی و توانبخشی دانش‌آموزان با آسیب شنوایی، برنامه توانبخشی شناختی مبتنی بر حافظه نیز به کار برده شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effects of a Memory-Based Cognitive Rehabilitation Program on Executive Functions in Students with Hearing Impairment

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ashori 1
  • Ashkan Tajvar Rostami 2
1 Assistant Professor, Department of Psychology and Education of Children with Special Needs, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 MA Student in Clinical Psychology, Islamic Azad University, Najafabad Branch, Najafabad, Iran
چکیده [English]

Background and Aims: The memory-basedcognitive rehabilitation program is becoming a useful and practical method to improve executive functions in students with hearing impairment and it seems that using this program has been associated with desirable outcomes. The purpose of the present research was to investigate the effectiveness of memory-basedcognitive rehabilitation program on executive functions in students with hearing impairment.
Materials and Methods: A semi-experimental study with pre-test, post-test design, and control group was conducted. The participants were 24 male children with hearing impairment selected from schools in Shahre-e-Kord city using convenient sampling. Participants were divided into experimental and control groups, each group consisting of 12 children. The experimental group received 10 sessions of memory-basedcognitive rehabilitation program, while the control group did not receive this program. The instrument used was Nejati cognitive abilities questionnaire (2013) and the data were analyzed using analysis of covariance in SPSS, version 24.
Results: Findings showed that there was a significant increase in the mean executive function scores of the experimental group post-intervention in comparison with the control group, and the memory-basedcognitive rehabilitation program had a significant effect on the participants’’ executive functions (P<0.001).
Conclusion: The memory-basedcognitive rehabilitation program improved executive functions in students with hearing impairment. Therefore, based on the findings of the present research, it can be suggested that beside other educational and rehabilitation methods for students with hearing impairment, applied memory-basedcognitive rehabilitation be used, too.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive rehabilitation
  • Executive functions
  • Hearing impairment

مراجع

  1. Lawyer G. Deaf education and deaf culture: Lessons from Latin America. American Annals of the Deaf 2018; 162(5): 486-498.##
  2. Ashori M, Ghasemzadeh S. The effectiveness of mental immunization training on alexithymia, self-determination and life orientation of adolescents with hearing impairment. Journal of Psychological Studies. 2018; 14(2): 7-23. [In Persian]. ##
  3. Landsberger SA, Diaz DR. Inpatient psychiatric treatment of deaf adults: demographic and diagnostic comparisons with hearing inpatients. Psychiatry Serve 2010; 61: 196-199. ##
  4. Shin HY, Hwang HJ. Mental health of the people with hearing impairment in Korea: A population-based cross-sectional study. Korean Journal of Family Medicine 2017; 38(2): 57-63. ##
  5. Ferguson M, Henshaw H. Auditory training can improve working memory, attention, and communication in adverse conditions for adults with hearing loss. Frontiers in Psychology 2015; 6, 1-7. ##
  6. Esbjørn BH, Normann N, Christiansen BM, Reinholdt-Dunne ML. The efficacy of group metacognitive therapy for children (MCT-c) with generalized anxiety disorder: An open trial. Journal of Anxiety Disorders 2018; 53: 16-21. ##
  7. Pourmohammadreza-Tajrishi M, Ashori M, Jalil-Abkenar SS, Behpajooh A. The effectiveness of response inhabitation training on the working memory in students with attention deficit/hyperactivity disorder. Archives of Rehabilitation 2015; 15(4): 12-21. ##
  8. Locozi A. Effective factors in better performance in students with learning disability. J of learning 2016; 23, 45-53. ##
  9. McLennana B, McIlveen P, Pererac HN. Preservice teachers' self-efficacy mediates the relationship between career adaptability and career optimism. Teaching and Teacher Education 2017; 63: 176-185. ##
  10. Zaidman-Zait A, Most T, Tarrasch R, Haddad-eid E, Brand D. The Impact of childhood hearing loss on the family: Mothers’ and fathers’ stress and coping resources. Journal Deaf Study Deaf Education 2016; 21(1): 23-33. ##
  11. Hallahan DP, Kauffman JM, Pullen PC. Exceptional learners: An introduction to special education. 13th edition. New Jersey: Pearson Education; 2015. ##
  12. Lawrence BJ, Jayakody D, Henshaw H, Ferguson MA, Eikelboom RH, Loftus AM, Friedland PL. Auditory and cognitive training for cognition in adults with hearing loss: A systematic review and meta-analysis. Trends in hearing. 2018; 22: 1-13. ##
  13. Dagenais E, Rouleau I, Tremblay A, Demers M, Roger É, Jobin C, Duquette P. Role of executive functions in prospective memory in multiple sclerosis: Impact of the strength of cue-action association. J Clin Exp Neuropsychol 2016; 38(1): 127-140. ##
  14. Perez-Martin MY, González-Platas M, Eguíadel Rio P, Croissier-Elías C, Jiménez Sosa A.  Efficacy of a short cognitive training program in patients with multiple sclerosis. Neuropsychiatr Dis Treat 2017; 13: 245-252. ##
  15. Kesler SR, Lacayo NJ, Jo B. A pilot study of an online cognitive rehabilitation program for executive function skills in children with cancer-related brain injury. Brain Inj 2011; 25(1): 101-12. ##
  16. Kanellopoulos A, Andersson S, Zeller B, Tamnes CK, Fjell AM, Walhovd KB, Westlye LT, Fosså SD, Ruud E. Neurocognitive outcome in very long-term survivors of childhood acute lymphoblastic leukemia after treatment with chemotherapy only. Pediatr Blood Cancer 2016; 63(1): 133-138. ##
  17. Boywitt CD, Rummel J. A diffusion model analysis of task interference effects in prospective memory. Mem Cognit 2012; 40(1): 70-82. ##
  18. Hoshina AHR., Giannopulu I, Sugaya M. Measurement of the effect of digital play therapy using biological information. Procedia Computer Science, 2017; 112: 1570-1579. ##
  19. Zare H, Sharifi A. The effect of computerized cognitive rehabilitation on working & prospective memory function in Multiple Sclerosis patients. Journal of Cognitive Psychology 2017; 5(1): 1-10. [In Persian]. ##
  20. Amani O, Mazaheri MA, Nejati V, Shasian B. Effect of cognitive rehabilitation on executive functions in adolescent survivors of leukemia: A randomized and controlled clinical trial. Archives of Rehabilitation 2017; 18(1): 73-82. [In Persian]. ##
  21. Kollstad AM, Anne-Stine Dolva AS, Kleiven J. Independent and supported physical leisure activities of adolescents with Down syndrome. Ergoterapeuten; 2015. ##
  22. Hamilton H. Memory skills of deaf learners: Implications and applications. American Annals of the Deaf 2011; 156(4), 402-423. ##
  23. Taljaard DS, Olaithe M, Brennan-Jones CG, Eikelboom RH, Bucks R. The relationship between hearing impairment and cognitive function: A meta-analysis in adults. Clinical Otolaryngology 2016; 41: 718-729. ##
  24. Nejati V. Cognitive abilities questionnaire: Development and evaluation of psychometric properties. Advances in Cognitive Science 2013; 15 (2) :11-19. [In Persian]. ##
  25. Sholberg MM, Mateer CA. Cognitive rehabilitation: An integrative neuropsychological approach. New York: The Guilford press; 2001. ##
  26. Ashori M, Jalil-Abkenar SS. The effectiveness of cognitive rehabilitation program on auditory perception and verbal intelligibility of deaf children, American Journal of Otolaryngology Head and Neck Medicine and Surgery, https://doi.org/10.1016/j.amjoto.2019.06.011. ##
  27. Kirk S, Gallagher G, Coleman MR. Educating exceptional children. 14th edition. Massachusetts: Wadsworth Publishing; 2015. ##
دوماهنامه علمی - پژوهشی طب توانبخشی
دوره 9، شماره 1
فروردین 1399
صفحه 226-232

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 21 دی 1397
  • تاریخ بازنگری: 23 تیر 1398
  • تاریخ پذیرش: 31 تیر 1398
  • تاریخ اولین انتشار: 01 فروردین 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار