تأثیر توالی شدت تمرینات مقاومتی بر برخی از شاخص‌های آنتی اکسیدانی و مالون‌دی‌آلدئید پلاسما در مردان دارای اضافه وزن

Introduction
The positive effect of resistance training (RT) on many diseases and physiological systems is well established. RT can increase body mass and improve body composition, lower blood pressure and reduce insulin resistance, as well as reduce oxidative stress and improve systemic inflammation
 Many variables are involved in the RT design that may affect physiological adaptations. Despite the positive effect of RT on antioxidant (AO) and oxidative stress (OS), the influence of some variables, such as the intensity sequence of RT on OS and AO, is unclear. The current study aimed to determine the effects of the intensity sequence of RT on AO and malondialdehyde (MDA) in overweight men.
Materials and Methods
In the present study, 30 overweight [Body mass index (25≤BMI≤29.5 kg/m2)] young males voluntarily participated in the study and were randomly assigned to pyramid resistance (PRT; n=10), reverse pyramid resistance training (RPT; n=10), and control (Con; n=10). RT was performed on three nonconsecutive days for eight weeks. The PRT was achieved by gradually increasing the intensity and decreasing the number of repetitions to reach maximum strength, while the RPT did the exact opposite. Blood samples were collected before and 48 after the exercise training program, and superoxide dismutase (SOD), MDA, glutathione peroxidase (GPX), and total antioxidant capacity (TAC) were measured by McCord & Fridovich, Buege & Aust, Paglia & valentine, and FARP methods, respectively. Then, by including the amount of weight and the number of repetitions in the formula for the estimation equation, a one-repetition maximum (1RM) was calculated by the Brzycki formula. To analyze the data, analysis of variance was used with repeated measurements.
Results
It was observed that SOD in the PRT (P=0.024) and the RPT (P=0.029) increased significantly. The GPX in the PRT (P=0.008) and RPT (P=007) than to control were also significantly increased. Also, the TAC increased significantly only in the PRT (P=0.047). The MDA in the PRT (P=0.019) and the RPT (P=0.041) were significantly decreased, while no significant difference was observed between PRT and RPT in any of the mentioned variables (P˃0.05). However, the intensity of exercise in any exercise program is an essential factor in influencing many biochemical changes and adaptation [8], but how to apply the power of the activities, especially in RT, can also be considered. In this regard, it has been reported that the intensity of training from high to low and vice versa from low to high during resistance training improves strength, and there is no difference in the amount of cell damage between the two types of exercise.
Dissection
Based on the study’s results, it seems that pyramid and reverse pyramid resistance training can improve the antioxidant status in overweight men; however, they have no more advantages than each other.

Ethical Considerations
In the implementation of the research, ethical considerations have been considered in accordance with the instructions of the ethics committee of the Islamic Azad University of Tehran Science and Research Unit, and the code of ethics has been received under the number IR.SSRI.REC.1399.797.

Funding
This article is taken from the thesis of Asad Mardani, a PhD student in Sports Physiology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, under the guidance of Hossein Abid Natanari and Mandana Gholami, and with the advice of Farshad Ghazalian and Kamal Azizbeigi from the Department of Physical Education of Islamic Azad University, Science and Research Branch and Islamic Azad University, Sanandaj branch.

Authors' contributions
Research design: Asad Mardani; Written by: Kamal Azizibigi; Data analysis: Mandana Gholami; Research supervisor: Hossein Abed Natanzi; Data collection: Farshad Ghazalian.

Conflict of interest
The authors declared no conflict of interest.

Acknowledgments
We are grateful to all the subjects who helped us in conducting this research.

مقدمه   
امروزه تمرینات ورزشی از پیچیدگی زیادی برخوردار است. عوامل زیادی مانند مدت، حجم، حرکات و شدت تمرین در طراحی تمرینات مورد توجه  قرار می‌گیرند. تمرینات ورزشی با وجود مزایای فراوان بر سلامتی و عملکرد قهرمانی، تمرینات مقاومتی است [1]. تمرین مقاومتی شکلی از تمرین است که طی آن عضله یا گروهی از عضلات در برابر یک مقاومت اعمال نیرو می‌کنند [2]. تمرینات مقاومتی به سبب افزایش متابولیسم عضلانی و بهبود در مقاومت به انسولین توجه زیادی را به خود جلب کرده است [3].  طی تمرینات مقاومتی همانند تمرینات استقامتی فشار اکسیداتیو به سبب تولید رادیکال‌های آزاد و گونه‌های فعال اکسیژنی افزایش یافته و ممکن است به‌طور موقت شرایط به نفع عوامل اکسایشی در مقابل عوامل ضد اکسایشی تغییر یابد [4]. در بلندمدت و در سازگاری با شرایط به‌وجود آمده قدرت آنتی اکسیدانی سیستم‌های فیزیولوژیکی نسبت به تمرینات ورزشی بهبود یافته و گزارش شده که تمرینات مقاومتی می‌توانند فشار اکسیداتیو را کاهش دهد و موجب بهبود قدرت آنتی اکسیدانی شود [5]. آنزیم‌های سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز به‌عنوان عوامل آنزیمی آنتی اکسیدانی در کنار ظرفیت تام آنتی اکسیدانی پلاسما برای خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد و فشار اکسیداتیو به کار گرفته می‌شوند. در صورتی که تجمع رادیکال‌های آزاد بیشتر از ظرفیت عوامل آنتی‌اکسیدانی باشد رادیکال‌های آزاد می‌توانند با اجزای ملکولی سلول مانند غشای فسفو لیپیدی واکنش داده و موجب پراکسیداسیون چربی شود و محصولاتی مانند مالون‌دی‌الدئید را تشکیل دهند [6]. تحقیقات بسیاری به بررسی تأثیر تمرینات مقاومتی بر تغییرات عوامل آنتی اکسیدانی و فشار اکسیداتیو پرداخته و کم و بیش اثرات مثبتی را گزارش داده‌اند [7 ،5]. برخی از گزارشات وجود دارد مبنی بر اینکه تمرینات مقاومتی ممکن است بر برخی از آنتی اکسیدان‌ها تأثیر نداشته باشد [9 ،8].  
تمرینات مقاومتی دارای پیچیدگی زیادی و دارای متغیرهای متنوع است. تأثیر برخی از متغیرهای تمرین مقاومتی مانند شدت تمرین بر سطوح آنتی‌اکسیدانی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند و گزارش شده است که تأثیرپذیری آنتی اکسیدان‌های پلاسمایی و شرایط فشار اکسیداتیو متأثر از شدت تمرینات مقاومتی نیست [7]. امروزه به سبب طراحی پروتکل‌های متفاوت تمرینات مقاومتی و اهدافی که هر یک از پروتکل‌ها دنبال می‌کنند، ممکن است مربیان تغییراتی در نحوه اعمال و اجرای شدت تمرینات مقاومتی ایجاد کنند و برنامه‌های تمرینات مقاومتی متنوع‌تری را ارائه کنند. چنانکه برخی از ورزشکاران شدت تمرینات مقاومتی را از کم به زیاد (تمرین مقاومتی هرمی) و برخی دیگر از زیاد به کم (تمرین مقاومتی هرمی معکوس) دنبال می‌کنند [10]. اینگونه از تغییرات و دستکاری‌ها ممکن است سازگاری‌ها و پاسخ‌های متفاوت‌تری را در عوامل بیوشیمیایی از جمله  سیستم‌های آنتی اکسیدانی و فشار اکسیداتیو ایجاد کند. اطلاعات بسیار کمی در مورد تأثیر اعمال توالی متفاوت شدت در تمرینات مقاومتی بر میزان استرس اکسیداتیو و عوامل آنتی اکسیدانی وجود دارد. از این‌رو، در این پژوهش تأثیر اعمال توالی متفاوت شدت تمرینات بر عواملآنتی اکسیدانی و فشار اکسیداتیو در مردان دارای اضافه وزن مورد بررسی قرار می‌گیرد. با افزایش درصد چربی بدن میزان فشار اکسیداتیو افزایش می‌یابد و گزارش شده است که آزمودنی‌های دارای درصد چربی بدن بالا در مقایسه با آزمودنی‌های با درصد چربی بدن طبیعی از فشار اکسیداتیو بیشتری برخودار هستند [11]. بر همین اساس کاهش فشار اکسیداتیو از طریق کاهش درصد چربی بدن و تقویت سیستم آنتی اکسیدانی در افراد چاق و یا دارای اضافه وزن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در طراحی پرووتکل، تمرینات مقاومتی گزارش شده است که ترتیب اعمال شدت تمرینات از کم به زیاد و برعکس هر دو موجب بهبود قدرت می‌شوند و تفاوتی در میان آسیب سلولی (بررسی از تغییرات آنزیم کراتین کیناز) بین دو نوع از تمرینات وجود ندارد [12]. این نوع از تمرینات بر بسیاری از مارکرهای بیوشیمایی و فیزیولوژیکی به‌طور متفاوتی تأثیرگذار می‌باشند. به همین دلیل در تحقیق حاضر به بررسی تأثیر توالی شدت در تمرین مقاومتی بر ظرفیت آنتی اکسیدانی و فشار اکسیداتیو و شاخص‌های آسیب سلولی در مردان دارای اضافه وزن پرداخته می‌شود و به این پرسش پاسخ  داده می‌شود که آیا تفاوت معناداری بین فعالیت آنزیم‌های سوپر اکسید دیسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز و ظرفیت تام پلاسما به‌عنوان عوامل آنتی اکسیدانی و همچنین مالون‌دی‌آلدئید به‌عنوان محصول پراکسیداسیون چربی و فشار اکسیداتیو تحت اجرای دو برنامه تمرینی مقاومتی بعد از هشت هقته تمرین مقاومتی هرمی و هرمی معکوس وجود دارد یا خیر؟
مواد و روش‌ها
آزمودنی‌ها 
تحقیق حاضر نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون می‌باشد. جامعه آماری آن را مردان جوان 23-20 سال دارای اضافه وزن تشکیل می‌دادند که از طریق فراخوان به‌طور داوطلبانه تعداد 30 مرد جوان دارای اضافه وزن (25≤BMIو BMI≤30) در تحقیق شرکت کردند [13] و به‌طور غیر تصادفی در گروه تمرینات مقاومتی هرمی (10=n)، تمرینات مقاومتی هرمی معکوس (10=n) و کنترل (10=n) قرار داده شدند. 

شرایط ورود به تحقیق عدم اعتیاد به موادمخدر و الکل، نداشتن سابقه فعالیت ورزشی منظم حداقل به مدت شش ماه قبل از شروع مطالعه، عدم وجود سابقه بیماری‌های کلیوی، کبدی، قلبی-عروقی و دیابت بود. 
غیبت بیش از سه جلسه از تمرینات، مصرف مکمل‌های آنتی اکسیدانی و مصرف داروهای استروئیدی و غیر استروئیدی ضد درد و التهاب، ملاک خروج آزمودنی‌ها از پژوهش بود. 
مطابق معیارهای ورود و خروج تعدادی از آزمودنی‌ها از تحقیق کنار گذاشته شدند. درنهایت، تعداد 30 آزمودنی شرایط ورود به تحقیق را یافتند. بعد از انتخاب شرکت‌کنندگان، ابتدا محققین کلیه مراحل و روش پژوهش را برای آن‌ها توضیح دادند و پس از آگاهی کامل و تکمیل پرسش‌نامه پزشکی آمادگی فعالیت جسمانی و معاینات سطحی پزشکی، رضایت‌نامه کتبی از شرکت‌کنندگان در پژوهش دریافت شد. تمامی اصول اخلاقی طی مراحل مختلف پژوهش رعایت شد و شرکت‌کنندگان در هر زمانی طی دوره تمرین قادر به انصراف از ادامه تحقیق بودند. با توجه به ماهیت پژوهش و اهداف آن و نتایج مطالعات قبلی، سطح معناداری کمتر از 0/05 برای پژوهش حاضر در نظر گرفته شد. بر همین اساس نمونه آماری و مطابق فرمول شماره 1 برای هر گروه 10 آزمودنی در نظر گرفته شد.

ارزیابی‌های اولیه و آموزش آزمودنی‌ها 
قبل از شروع برنامه تمرینات مقاومتی و قبل از هر گونه مداخله، مقدار 10 میلی‌لیتر خون به‌عنوان نمونه پیش‌آزمون از رگ بازوئی دست راست در وضعیت نشسته و مطابق دستورالمعل گرفته شد. سپس در همان روز و در جلسه بعدی سنجش برخی از شاخص‌‌های آنتروپومتریکی انجام شد. بر همین اساس وزن و قد آزمودنی‌ها با استفاده از ترازو و قد‌سنج سکا محصول کشور آلمان مدل 285 مطابق پروتکل ارزیابی شد. سپس از روی مقادیر وزن و قد، شاخص توده بدنی (وزن به کیلوگرم تقسیم بر مجذور قد به متر) تمامی شرکت‌کنندگان محاسبه شد. سپس در جلسه دوم، آزمودنی‌های هر دو گروه مقاومتی در یک جلسه مجزا تحت آموزش نحوه اجرای صحیح برنامه تمرینات مقاومتی و نکات ایمنی قرار گرفتند. به این شکل که ابتدا هر حرکت توسط محقق انجام و توضیحات کافی در مورد آن ارائه شد. سپس آزمودنی‌ها به نوبت بدون وزنه و بار اضافی حرکت را اجرا می‌کردند. در طول اجرای حرکات توسط آزمودنی‌ها نکات و بازخورد لازم در مورد نحوه انجام حرکات به آزمودنی‌ها داده می‌شد. همچنین نحوه گرم کردن عمومی و اختصاصی تمرینات مقاومتی و مدت گرم کردن بدن برای آزمودنی‌ها تشریح شد. سپس در جلسه آموزش بعدی، ارزیابی و قبل از انجام  هر گونه تمرینی، اندازه‌گیری قدرت بیشینه یا حداکثر یک تکرار بیشینه در حرکات اسکوات و پرس سینه برای رصد تغییرات قدرت در هر سه گروه از طریق معادله برزیکی برآورد شد. بدین صورت که آزمودنی‌ها با برآورد اولیه از قدرت بیشینه خود وزنه‌ای را انتخاب می‌کنند و حرکت را تا حد واماندگی (تعداد حرکت باید کمتر از 10 تکرار باشد) اجرا می‌کنند. سپس با قرار دادن مقدار وزنه و تعداد تکرارها در فرمول معادله تخمینی یک تکرار بیشینه به روش برزیکی قدرت بیشینه برآوردی محاسبه شد (فرمول شماره 2) [14].

 برنامه تمرینات مقاومتی 
برنامه تمرینات مقاومتی گروه هرمی و تمرینات مقاومتی هرمی معکوس به‌صورت سه جلسه در هفته و یک روز در میان و به مدت هشت هفته انجام شد. تمام جلسات تمرینی به‌طور همزمان در هر دو گروه مقاومتی در ساعت 5 بعد از ظهر و تحت نظارت محقق و یا همکار محقق در تابستان 1395 در باشگاه پرورش اندام انجام گرفت. این برنامه حاوی حرکات برای اندام فوقانی شامل پرس سینه، کشش زیر بغل با قرقره، جلو بازو و پشت بازو با هالتر و حرکات برای تقویت اندام تحتانی شامل اسکوات، پشت پا و جلو پا با دستگاه بود. همچنین از حرکت دراز و نشست برای تقویت عضلات شکمی و تنه نیز استفاده می‌شد ( جمعاً هشت حرکت) [12]. همچنین 10-5 دقیقه برنامه تمرینی گرم کردن در ابتدای شروع تمرینات و در انتهای هر جلسه با تکیه بر عضلات درگیر گنجانده شده بود.  
تمرینات مقاومتی هرمی 
آزمودنی‌های این گروه با استفاده از افزایش تدریجی بار و کاهش تعداد تکرارها تا رسیدن به قدرت بیشینه در ست آخر برنامه تمرین مقاومتی را انجام دادند. به این ترتیب 5-4 ست اول با شدت 50 درصد یک تکرار بیشینه برای گرم کردن اختصاصی، ست دوم با 85 درصد یک تکرار بیشینه (تقریباً معادل 6 تکرار)، ست سوم با 90 درصد یک تکرار بیشینه ( معادل 4-3 تکرار) و ست چهارم با 95 یک تکرار بیشینه ( معادل 3-2 تکرار) و نهایتاً ست پنجم با 100درصد یک تکرار بیشینه و یک تکرار حرکات مذکور را انجام می‌دادند [12]. برای راحتی کار و جلوگیری از اتلاف وقت، اجرای برنامه تمرینات بر اساس تعداد تکرار بیشینه انجام می‌شد. به این منظور، آزمودنی‌ها بر اساس قدرت خود حداکثر وزنه‌ای که برای تکرار مشخصی لازم بود، انتخاب می‌کردند و حرکت را انجام می‌دادند. به دلیل اینکه آزمودنی‌ها در هر جلسه می‌بایست وزنه را بر اساس مقدار تکرار بیشینه مطابق برنامه تنظیم کنند، خودبه‌خود اصل اضافه بار در طول هشت هفته رعایت شد. به این ترتیب متناسب با افزایش قدرت مقدار وزنه بر هر حرکت افزوده می‌شد تا تعداد تکرارها در دامنه مورد نظر حفظ شود. 
تمرینات مقاومتی هرمی معکوس
 آزمودنی‌های این گروه نیز با استفاده از روش کاهش تدریجی بار و وزنه و افزایش تعداد تکرارها در قالب 5 ست عکس روش هرمی دقیقاً برنامه تمرینات را انجام دادند [12]. گروه کنترل در هیچ فعالیت بدنی و ورزشی شرکت نکردند و همچنان به فعالیت‌های روزمره خود بدون تغییر ادامه دادند.
نمونه‌گیری خون و آنالیزهای بیوشیمایی 
نمونه‌گیری خون پیش‌آزمون قبل از اعمال هر گونه مداخله‌ای از رگ بازوئی دست راست و در حالت نشسته به مقدار 10 سی سی بعد از 12 ساعت ناشتایی در روز مقرر در ساعت 10-9 صبح در آزمایشگاه انجام شد. با فاصله 48 ساعت نسبت به آخرین جلسه تمرینات دوباره بر همین منوال تکرار شد. بلافاصله ماده ضد انعقادی لاتیلن دی آمین تترا استیک به نمونه اضافه می‌شد و به مدت10دقیقه در 3000-2500 دور در دقیقه سانتریفوژ شده و پلاسما و لایه رویی از سلول‌ها جدا می‌شد. پلاسمای حاصل از سانتریفوژ خون کامل در میکروتیوب‌های  1/5 میکرولیتری قرار داده می‌شد و به فریزر با دمای 70- درجه سانتی‌گراد منتقل شد تا در اولین فرصت آنالیزهای بیوشیمایی بر آن‌ها انجام شود. فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز با استفاده از کیت (RANSOD,Cat.No.SD 125.Randox UK) با ضریب خطای5/3 [15] و  فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز با استفاده از کیت (RANSEL, Cat.No.RS 505,Randox UK) ضریب خطای 6/4 سنجش شدند. ظرفیت آنتی اکسیدان تام پلاسما با استفاده از کیت تجاری (Randox, Cat.No. NX 2332. UK) انجام شد [16]. وضعیت آنتی اکسیدانی پلاسما به‌صورت مول در میلی‌لیتر بیان شد. برای اندازه‌گیری مالون دی آلدئید به‌عنوان شاخص پراکسیداسیون از روش بیوگ و اویست استفاده شد. در این روش از واکنش بین ملکول مالون دی آلدئید با ملکول تیوباریتوریک اسید که ایجاد ترکیبات قرمز رنگ می‌کند، استفاده شد. به این ترتیب ابتدا محلولی از تری کلرواستیک، تیوباربیتوریک اسید و اسید کلریک تهیه و با نسبت مشخص به نمونه‌کاری مخلوط شده و به مدت 15-10 دقیقه در دستگاه بن ماری قرار داده می‌شد. بعد از آن مخلوط از بن ماری خارج و فوراً با استفاده از آب سرد شده و در دور 2500 سانتریفوژ می‌شود و با استفاده از دستگاه اسپکتروفوتومتری در طول موج نانومتر 532 شدت جذب نوری خوانده می‌شود. نتایج به نانو مول در میلی‌لیتر بیان شد [17].
روش‌های آماری 
تمامی داده‌ها به‌صورت (میانگین± انحراف معیار) بیان شد. ابتدا برای همگن بودن داده از آزمون لون از آزمون آماری شاپیرو ویلک برای تعیین نرمال بودن توزیع داده استفاده شد. برای آزمون فرضیات از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر طرح 3×2 استفاده شد. از آزمون تعقیبی بونفرونی برای تعیین محل اختلاف معنادار (در صورتی که معنادار باشد ) استفاده شد. سطح معناداری (0/05≥P) در نظر گرفته شد. تمام تحلیل‌های آماری با استفاده از نسخه 16نرم افزار آماری SPSS انجام شد. 
یافته‌ها
نتایج نشان داد مقادیر فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز، ظرفیت آنتی اکسیدان تام پلاسما و همچنین غلظت مالون‌دی‌آلدئید قبل از شروع برنامه تمرینات مقاومتی تفاوت معناداری در سه گروه نداشت (0/05˃P). با این حال، مشاهده شد فعالیت سوپر اکسید دیسموتاز در گروه هرمی (0/024=P) و گروه هرمی معکوس (0/029=P) به‌طور معناداری افزایش یافت و در تعامل نسبت به گذشت زمان هشت هفته تمرین، این تغییرات  نسبت به گروه کنترل در آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز در گروه هرمی (0/026=P) و در گروه هرمی معکوس (0/044=P) به‌طور معناداری افزایش یافت، در حالی که در آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز در گروه هرمی (0/008=P) و گروه هرمی معکوس (007=P) نسبت به کنترل نیز به‌طور معناداری افزایش یافته بود. همچنین مشاهده شد ظرفیت آنتی اکسیدان تام پلاسما تنها در گروه هرمی (0/047=P) به‌طور معناداری افزایش یافت. هرچند در تعامل با زمان این افزایش نسبت به دو گروه هرمی معکوس و کنترل معناداری نبود (05/≤P). درنهایت، مشاهده شد غلظت مالون‌دی‌آلدئید در گروه هرمی (0/019=P) و هرمی معکوس (0/041=P) به‌طور معناداری کاهش یافت. در تعامل زمان در گروه تمرینات مقاومتی نسبت به گروه کنترل غلظت مالون‌دی‌آلدئید در گروه هرمی (0/013=P) و هرمی معکوس (0/023=P) به‌طور معناداری کاهش یافت. در هر حال در هیچ‌کدام از متغیرهای مذکور بین دو گروه هرمی و هرمی معکوس اختلاف معناداری مشاهده نشد. به این معنی که توالی شدت تمرین بر تمامی تغییرات بی‌تأثیر بوده است. 
بحث
هدف تحقیق حاضر تأثیر ترتیب اعمال شدت تمرینات مقاومتی بر فعالیت آنزیم‌های سوپر اکسید دیسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز و همچنین غلظت مالون‌دی‌آلدئید و ظرفیت آنتی اکسیدان تام پلاسما بود. شواهد نشان می‌دهد تمرینات مقاومتی صرف‌نظر از ترتیب شدت اعمال شدت از کم به زیاد و بر عکس به‌طور مثبتی بر برخی از عوامل آنتی اکسیدانی و فشار اکسیداتیو در مقایسه با گروه کنترل تأثیر مطلوبی داشته و مؤثر بوده است. در مقایسه بین دو گروه، اختلاف معناداری و یا مزیت محسوسی بین دو گروه مقاومتی مشاهده نشد. به این معنی که ترتیب توالی شدت تمرینات مقاومتی بر تغییرات فاکتورهای مورد نظر بی‌تأثیر بوده است. با این حال، افزایش قدرت بیشنه در حرکات پرس سینه و نیز اسکوات بعد از دوره تمرینات کارائی عملکردی، هر دو پروتکل‌های مورد استفاده در تحقیق حاضر را تأیید کردند.  
مشاهده شد فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز نسبت به تغییر توالی شدت تمرین تغییر معناداری از خود نشان نداد. هر چند نسبت به گروه کنترل فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز افزایش یافت. در همین راستا و همسو با نتایج تحقیق حاضر عزیزبیگی و همکاران گزارش دادند تمرینات مقاومتی در قالب دو برنامه تمرینات مقاومتی قدرتی و هایپرتروفی می‌تواند فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز را افزایش دهد [7]. به این معنی که تغییرات آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز نسبت به شدت تمرینات مقاومتی حساس نیست. از سوی دیگر، پاریس و همکاران گزارش کرده‌اند 14 هفته تمرین مقاومتی سطوح استراحتی فعالیت ایزو آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز مس و سوپراکسید دیسموتار منگنر در مردان مسن را تحت‌تأثیر قرار نمی‌دهد [9]. میزان محدوده تأثیرپذیری آنزیم‌های آنتی اکسیدانی مانند سوپر اکسید دیسموتاز کاملاً تحت‌تأثیر نوع بافتی که آنزیم در آن وجود دارد، می‌باشد [18]. در تحقیق حاضر، فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز در پلاسما اندازه‌گیری شده است و به بافت ویژه‌ای مرتبط نیست. مشخص است که افزایش فعالیت آنزیم مذکور در جهت خنثی‌سازی رادیکال سوپر اکسید است که نشان می‌دهد سازگاری‌های پس ترجمه‌ای در این آنزیم طی هر دو نوع تمرین مقاومتی با ترتیب توالی شدت متفاوت روی داده است. در هر حال ایزوآنزیم‌های مختلف سوپر اکسید دیسموتاز و یا روش‌های مختلف اندازه‌گیری آنزیم‌ها و یا انواع مختلف نمونه‌ها و یا تارهای عضلانی مورد استفاده بر پراکندگی نتایج مؤثر است [19]. در تحقیق حاضر مشاهده شد ترتیب شدت تمرین مقاومتی تأثیری بر تغییرات آنزیم‌های سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتااتیون پراکسیداز نداشت. در همیمن راستا و همسو با این نتایج سیلوا روبریو و همکاران در مقایسه تأثیر تغییر در ترتیب شدت تمرینات مقاومتی، دو پروتکل تمرینات مقاومتی سنتی و تمرینات مقاومتی هرمی را به مدت هشت هفته بر زنان سالمند اعمال کردند و گزارش کردند که هر دو تمرینات مقاومتی سنتی و هرمی می‌توانند در مقایسه با گروه کنترل موجب بهبود وضعیت آنتی اکسیدانی شود. در عین حال که ترتیب شدت تمرینات مقاومتی و دستکاری آن تأثیری بر میزان تغییرات آنتی اکسیدان‌ها ندارد [20]. 
همچنین نتایج تحقیق نشان داد آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز به طور معناداری تحت‌تأثیر تمرین مقاومتی صرف‌نظر از توالی شدت تمرین قرار گرفت. هر چند اعمال توالی شدت تمرینات تأثیری بر مقادیر فعالیت این آنزیم بعد از دوره تمرینات مقاومتی نداشت. گلوتاتیون پراکسیداز نیز مانند سوپر اکسید دیسموتاز نسبت به نوع نمونه و حتی نوع تارهای عضلانی دارای الگوی رفتاری متفاوت می‌باشد، به‌طوری که گزارش شده است در تارهای 2a عضلانی بیشترین حساسیت را نسبت به تمرین دارند [21]. نتایج تحقیقات در مورد سازگاری گلوتاتیون پراکسیداز در تمرین استقامتی نسبت به تمرین مقاومتی از همگرائی بیشتر برخوردار است [22 ،21]. اگرچه سازگاری‌های درون‌گروهی (افزایش پس‌آزمون نسبت به پیش‌آزمون) به دلیل اثرات تطابقی آنزیم مذکور و احتیاج بیشتر مسیر گلوتاتیون پراکسیداز در خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد تولید شده طی تمرینات مقاومتی هرمی و هرمی معکوس باشد. 
همچنین نتایج تحقیق نشان داد تمرین مقاومتی، ظرفیت آنتی اکسیدانی پلاسما را در گروه هرمی افزایش داد. با وجود تغییراتی که در بررسی و تعامل تغییرات در بازه زمانی مشاهده شد، بین دو گروه تفاوت معناداری وجود نداشت. چون ظرفیت آنتی اکسیدانی پلاسما وضعیت ردوکس کل بدن را نشان می‌دهد، عدم تغییر آن در گروه هرمی معکوس ممکن است ناشی از اثرات تطابقی در آنتی اکسیدان‌های آنزیمی سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز و کاهش نیاز به آنتی اکسیدان پلاسمایی برای دفاع در برابر فشار اکسیداتیو و کم شدن نیازمندی به بهره‌گیری از فعال شدن مسیر آنتی اکسیدانی پلاسمایی غیر آنزیمی بوده باشد. 
در تحقیق حاضر، مشاهده شد صرف‌نظر از ترتیب توالی شدت تمرین غلظت مالون‌دی‌آلدئید در هر دو گروه مقاومتی نسبت به گروه کنترل کاهش یافت. هر چند که تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نشد و توالی شدت تمرین بر روند کاهش غلظت مالون‌دی‌آلدئید بی‌تأثیر بود. در همین راستا، اخیراً گزارش شده است تمرینات مقاومتی صرف‌نظر از نوع تمرین (تمرینات مقاومتی با وزنه در مقابل تمرینات مقاومتی با باند کششی) موجب کاهش غلظت مالون‌دی‌آلدئید خواهند شد [23]. کاهش مالون‌دی‌آلدئید استراحتی یا ناشی از افزایش فعالیت آنتی اکسیدان‌ها است یا ناشی از کاهش میزان تولید رادیکال‌های آزاد و نهایتاً کاهش فشار اکسیداتیو می‌باشد [24]. گزارش شده است تمرین موجب تنظیم مثبت پروتئین‌های زنجیره‌ای تنفسی که منجر به کاهش جریان زنجیره انتقال الکترونی، کاهش نشت الکترون و در نهایت موجب کاهش تشکیل رادیکال‌های آزاد می شود [25]. به نظر می‌رسد تمرینات ورزشی مانند تمرینات مقاومتی توانایی مقابله سلول‌ها را جدای از تأثیر عوامل آنتی اکسیدانی نسبت به استرس اکسیداتیو بالا می‌برد. چنانکه گزارش شده است طی فعالیت، میزان مقاومت غشای سرشار از اسیدهای چرب غیر اشباع این سلول‌ها را نسبت به واکنش‌های پراکسیداسیون چربی افزایش می‌دهد [26]. افزایش فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز می‌تواند برای افزایش قدرت آنتی اکسیدانی محیط سلول‌ها از داخل و خارج سلول‌ها مؤثر باشد و از ایجاد فشار اکسیداتیو و تجمع گونه‌های رادیکالی بکاهد. از طرف دیگر، همسو با نتایج تحقیق احمدی و همکاران گزارش دادند که تمرین مقاومتی فزاینده موجب کاهش غلظت مالون‌دی‌آلدئید و افزایش فعالیت سوپراکسید دیسموتاز را افزایش خواهد داد. به نظر می رسد تمرینات مقاومتی منظم موجب تعادل سیستم اکسیدانی و تقویت سیستم آنتی اکسیدانی از طریق کاهش غلظت مالون‌دی‌آلدئید می‌شود [27]. لیو و همکاران گزارش دادند یک هفته تمرین شدید مقاومتی فشار اکسیداتیو و آسیب سلولی را در زنان وزنه‌بردار همسو با کاهش ظرفیت آنتی اکسیدانی پلاسما سطوح تیوباربیتیوریک اسید و نیز مالون‌دی‌آلدئید 4- هیدروکسی2-(E)- نانوال افزایش داد [18]. باید خاطر نشان کرد که تمرین مقاومتی دارای فواصل بازیافت بین حرکات و نیز دوره‌ها می‌باشد. دوره بازیافت بلندمدت 30 تا 90 ثانیه در تمرینات کم شدت و دارای حجم بالا و دوره بازیافت بلندمدت 2 تا 5 دقیقه در تمرینات مقاومتی شدید و کم حجم می‌توانند در ایجاد پاسخ‌ها و سازگاری‌های احتمالی تأثیرگذار باشد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد تغییرات غلظت مالون‌دی‌آلدئید تحت‌تأثیر نحوه اعمال شدت تمرینات مقاومتی قرار نگرفت. هر چند در هر دو گروه غلظت مالون‌دی‌آلدئید نسبت به گروه کنترل کاهش معناداری نشان داد. اخیراً گزارش شده است تمرینات مقاومتی با شدت متوسط در مقایسه با تمرینات مقاومتی با شدت بالا به‌طور بهتر و مطلوبتری در کاهش فشار اکسیداتیو در زنان سالمند سالم عمل می‌کند [28]. این مساله نشان می‌دهد شدت تمرینات مقاومتی به‌عنوان یک متغیر ممکن است بر رفتارآنتی اکسیدان‌ها و محصولات فشار اکسیداتیو تأثیرگذار باشد. نحوه و ترتیب اعمال شدت تمرینات ممکن است بی‌تأثیر باشد. در هر حال در تحقیق حاضر تنها برخی از عوامل آنتی اکسیدانی و نیز تنها یک محصول فشار اکسیداتیو (مالون‌دی‌آلدئید به‌عنوان محصول پراکسیداسیون چربی) مورد مطالعه قرار گرفت. برای شناخت دقیق سازگاری عوامل آنتی اکسیدانی و فشار اکسیداتیو بهتر بود که متغیرهای بیشتری از آنتی اکسیدان‌ها و نیز محصولات فشار اکسیداتیو مورد مطالعه قرار گیرد. ظرفیت آنتی اکسیدان تام پلاسما تحت‌تأثیر رژیم غذایی بوده و در تحقیق حاضر کنترل دقیق رژیم غذایی میسر نبوده که ممکن است بر نتایج تحقیق تأثیرگذار بوده باشد. در هر حال چنین عواملی در تحقیق حاضر کنترل نشده و از محدودیت‌های پژوهش می‌باشد که لازم است مورد توجه قرار گیرند. 
نتیجه‌گیری
می‌توان گفت تمرینات مقاومتی هرمی و هرمی معکوس سطوح استراحتی مالون‌دی‌آلدئید را کاهش و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی سوپر اکسید دیسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز را افزایش داد. هر چند هیچ کدام از روش‌های تمرینات مقاومتی هرمی و هرمی معکوس در بهبود فاکتورهای آنتی اکسیدانی و فشار اکسیداتیو ارجحیت ندارند. اگرچه آن‌ها می‌توانند وضعیت آنتی اکسیدانی را در مردان دارای اضافه وزن بهبود بخشند. این مسئله نشان می‌دهد توالی اعمال شدت تمرینات مقاومتی بر رفتار آنتی اکسیدان ها و فشار اکسیداتیو بی‌تأثیر است.  

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
در اجرای پژوهش، ملاحظات اخلاقی مطابق با دستورالعمل کمیته اخلاق دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران درنظر گرفته شده است و کد اخلاق به شماره IR.SSRI.REC.1399.797 دریافت شده است.

حامی مالی
این مقاله برگرفته از پایان نامه اسد مردانی دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزش دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران با راهنمایی حسین عابد نطنری و ماندانا غلامی و با مشاوره فرشاد غزالیان و کمال عزیزبیگی از گروه تربیت بدنی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران و دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج می‌باشد.

مشارکت نویسندگان
 طراحی تحقیق: اسد مردانی؛ نگارش: کمال عزیزبیگی؛ تجزیه‌وتحلیل داده‌ها: ماندانا غلامی؛ سرپرست پژوهش: حسین عابد نطنزی؛ جمع‌آوری داده‌ها: فرشاد غزالیان.

تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.

تشکر و قدردانی
 از تمامی آزمودنی‌هایی که به‌عنوان نمونه ما را در انجام دادن این تحقیق یاری کردند، تشکر و قدردانی می‌شود.

References

1. Bird SP, Tarpenning KM, Marino FE. Designing resistance training programmes to enhance muscular fitness: A review of the acute programme variables. Sports Medicine. 2005; 35(10):841-51. [DOI:10.2165/00007256-200535100-00002] [PMID]
2. Westcott WL. Resistance training is medicine: Effects of strength training on health. Current Sports Medicine Reports. 2012; 11(4):209-16. [DOI:10.1249/JSR.0b013e31825dabb8] [PMID]
3. Consitt LA, Dudley C, Saxena G. Impact of endurance and resistance training on skeletal muscle glucose metabolism in older adults. Nutrients. 2019; 11(11):2636. [DOI:10.3390/nu11112636] [PMID] [PMCID]
4. Effting PS, Brescianini S, Sorato HR, Fernandes BB, Fidelis G, Silva P, et al. Resistance exercise modulates oxidative stress parameters and tnf-α content in the heart of mice with diet-induced obesity. Arquivos Brasileiros de Cardiologia. 2019; 112(5):545-52. [DOI:10.5935/abc.20190072] [PMID] [PMCID]
5. Atashak S, Azizbeigi K. [Effects of concurrent exercise training on the oxidative stress biomarkers concentration in elderly men (Persian)]. Koomesh. 2017; 19(1):36-45.[Link]
6. Tan BL, Norhaizan ME, Liew WP, Rahman HS. Antioxidant and oxidative stress: a mutual interplay in age-related diseases. Frontiers in Pharmacology. 2018; 9:1162. [DOI:10.3389/fphar.2018.01162] [PMID] [PMCID]
7. Azizbeigi K, Azarbayjani MA, Atashak S, Stannard SR. Effect of moderate and high resistance training intensity on indices of inflammatory and oxidative stress. Research in Sports Medicine. 2015; 23(1):73-87. [DOI:10.1080/15438627.2014.975807] [PMID]
8. Azizbeigi Boukani K, Atashak S, Etemad Z, Mohammad Zadeh Salamat K, Yekta Yar M. [Effect of moderate-intensity resistance exercise training on plasma antioxidant capacity and inflammation factors in healthy males (Persian)]. Journal of Kurdistan University of Medical Sciences. 2013; 18(4):1-7. [Link]
9. Parise G, Phillips SM, Kaczor JJ, Tarnopolsky MA. Antioxidant enzyme activity is up- regulated after unilateral resistance exercise training in older adults. Free Radical Biology & Medicine. 2005; 39(2):289-95. [DOI:10.1016/j.freeradbiomed.2005.03.024] [PMID]
10. Dos Santos L, Ribeiro AS, Cavalcante EF, Nabuco HC, Antunes M, Schoenfeld BJ, et al. Effects of modified pyramid system on muscular strength and hypertrophy in older women. International Journal of Sports Medicine. 2018; 39(8):613-8. [DOI:10.1055/a-0634-6454] [PMID]
11. Vincent HK, Vincent KR, Bourguignon C, Braith RW. Obesity and post exercise oxidative stress in older women. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2005; 37(2):213-9. [DOI:10.1249/01.MSS.0000152705.77073.B3] [PMID]
12. da Silva DP, Curty VM, Areas JM, Souza SC, Hackney AC, Machado M. Comparison of deLorme with Oxford resistance training techniques: Effects of training of muscle damage markers. Biol. Sport 2010; 27:77-81. [DOI:10.5604/20831862.913066]
13. Nuttall FQ. Body Mass Index: Obesity, BMI, and health: A critical review. Nutrition Today. 2015; 50(3):117-28. [DOI:10.1097/NT.0000000000000092] [PMID] [PMCID]
14. Brzycki M. Strength testing: Predicting a one-rep max from repetitions-to-fatigue. Journal of Physical Education, Recreation & Dance. 1993; 64(1):88-90. [DOI:10.1080/07303084.1993.10606684]
15. McCord JM, Fridovich I. Superoxid Dismutase an enzyme function for erythrocuperin ( hemocuperin). Journal of Biological Chemistry. 1969; 244:6049-55. [DOI:10.1016/S0021-9258(18)63504-5]
16. Miller NJ, Rice-Evans C, Davies MJ, Gopinathan V, Miller A. Novel method for measuring antioxidant capacity and its application to monitoring the antioxidant status in premature neonates. Clinical Science. 1993; 84(4):407-12. [DOI:10.1042/cs0840407] [PMID]
17. Buege JA, and Aust SD. Microsomal lipid peroxidation. Method in Enzymology. 1978; 52:302-10. [DOI:10.1016/S0076-6879(78)52032-6] [PMID]
18. Liu JF, Chang WY, Chan KH, Tsai WY, Lin CL, Hsu MC. Blood lipid perox, ides and muscle damage increased following intensive resistance training of female weightlifters. Annals of the New York Academy of Sciences. 2005; 1042(1):255-61. [DOI:10.1196/annals.1338.029] [PMID]
19. Landis GN, Tower J. Superoxide dismutase evolution and life span regulation. Mechanisms of Ageing and D 2005; 126(3):365-79. [DOI:10.1016/j.mad.2004.08.012] [PMID]
20. Ribeiro AS, Deminice R, Schoenfeld BJ, Tomeleri CM, Padilha CS, Venturini D, et al. Effect of resistance training systems on oxidative stress in older women. International Journal of sport Nutrition and Exercise Metabolism. 2017; 27(5):439-47. [DOI:10.1123/ijsnem.2016-0322] [PMID]
21. Allessio HM, Hagerman AE, Fulkerson BK, Ambrose J, Rice RE, Wiley RL. Generation of reactive oxygen species after exhaustive aerobic and isometric exercise. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2000; 32(9):1576-81. [DOI:10.1097/00005768-200009000-00008] [PMID]
22. Sachdev S, Davies KJ. Production, detection, and adaptive responses to free radicals in exercise. Free Radical Biology & Medicine. 2008; 44(2):215-23. [DOI:10.1016/j.freeradbiomed.2007.07.019] [PMID]
23. Kalvandi F, Azizbeigi K, Azarbayjani MA. [Effects of elastic resistance training and traditional weight training on antioxidant and oxidative stress markers in untrained men (Persian)]. The Scientific Journal of Rehabilitation Medicine. 2019; 8(3):57-65. [DOI:10.22037/jrm.2019.111070.1737]
24. Del Rio D, Stewart AJ, Pellegrini N. A review of recent studies on malondialdehyde as toxic molecule and biological marker of oxidative stress. Nutrition, Metabolism, and Cardiovascular Diseases. 2005; 15(4):316-28. [DOI:10.1016/j.numecd.2005.05.003] [PMID]
25. Trewin AJ, Berry BJ, Wojtovich AP. Exercise and mitochondrial dynamics: Keeping in Shape with ROS and AMPK. Antioxidants. 2018; 7(1):7. [DOI:10.3390/antiox7010007] [PMID] [PMCID]
26. Petibois C, Déléris G. Erythrocyte adaptation to oxidative stress in endurance training. Archives of Medical Research. 2005; 36(5):524-31. [DOI:10.1016/j.arcmed.2005.03.047] [PMID]
27. Ahmadi kakavandi M, Azizbeigi K, Qeysari SF. [The effects of progressive resistance training on malondialdehyde concentration and superoxide dismutase enzyme activity in inactive elderly women (Persian)]. Journal of Payavard Salamat. 2019; 13(2):151-9. [Link]
28. Gargallo P, Colado JC, Juesas A, Hernando-Espinilla A, Estañ-Capell N, Monzó-Beltran L, et al. The effect of moderate-versus high-intensity resistance training on systemic redox state and dna damage in healthy older women. Biological Research for 2018; 20(2):205-17. [DOI:10.1177/1099800417753877] [PMID]