نوع مقاله : مقاله مروری
نویسندگان
1 گروه فیزیوتراپی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی گیالن، رشت، ایران.
2 گروه آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصالحی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه گیالن، رشت، ایران.
چکیده
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Background and Aims Dynamic knee valgus, as a poor movement pattern, may increase the risk of injury in the knee joint. This condition, which is related to a deviation in the lower limb alignment, can cause serious damage to the knee joint during tasks such as jump-landing, especially when bearing weight. The present study aims to investigate the role of dynamic knee valgus (DKV) in occurrence of knee injuries.
Methods This is a review study. A search was conducted for the related articles published in English or Persian using the keywords Dynamic Knee Alignment, Dynamic Knee Valgus, Knee Joint Kinematics, Medial Collapse, Medial Knee Displacement, Frontal Plane Knee Excursion, Projection Angle, Dynamic Lower Extremity Valgus and Knee Injury in Science Direct, Scopus, PEDro, Google Scholar, PubMed, SID, ISC, Medlib, MagIran and IranDoc databases published from 2005 to May 2021. Initial search yielded 230 articles. After examining their full texts, 67 related articles were remained. Finally, 34 articles in the field of the role of DKV in occurrence of common knee injuries were selected for the review.
Results Most of the studies were conducted on women and young people (aged 16-25 years). The DKV cause knee injuries such as anterior cruciate ligament injury (21 studies), patellofemoral pain syndrome (7 studies), tibiofemoral osteoarthritis (4 studies) and patellofemoral osteoarthritis (one study) as well as other cases such as osteoarthritis of the inner knee, chronic pain injuries in the hip and knee joints, and cartilage injuries.
Conclusion DKV, as a poor movement pattern, put a person at risk of lower limb injuries. Muscle imbalance, muscle weakness, and impairment in the static alignment and its effect on dynamic alignment are among the most important mechanisms of DKV. Due to the structural and biomechanical characteristics, the most injuries caused by DKV occur in women.
کلیدواژهها [English]
Introduction
The increased risk of knee joint injury may be related to the deviation in the alignment of the lower limbs [1]. One of the lower limb malalignments is knee valgus [2, 3]. Dynamic knee valgus (DKV) is a risk factor for knee injuries [4, 5]. It occurs in both frontal plane (hip adduction, knee abduction, and ankle eversion) and horizontal plane (internal rotation of the femur and internal/external rotation of the tibia) [2-4, 6]. The DKV is related to various factors such as range of motion, muscle strength and activity, and bone alignment [7]. The difference in the kinematic components of the hip and knee joints in this condition may explain the emergence of various problems associated with pain in people with movement impairments [8]. During Durdeceleration and landing , it can cause many injuries, especially in women [7]. Biomechanical changes caused by abnormal alignment may affect joint loads, mechanical efficiency of muscles, and proprioceptive feedback from the hip and knee, and lead to change in neuromuscular function and lower limb control [10]. Improper neuromuscular control leads to the inability of the knee to maintain alignment and absorb enough ground reaction force during dynamic activities, which increases knee valgus and stress on ligaments, and leads to their damage [4]. It is believed that excessive movement of the lower limbs in the frontal plane during sports activities is the cause of many injuries, especially in the knee joint [9]. There is no comprehensive study to determine the exact role of DKV in the prevalence of knee injuries. Therefore, the present study aims to determine the role of DKV in occurrence of knee injuries.
Materials and Methods
In the present study, a search was conducted for related studies published from 2005 to May 2021 in databases such as Science Direct, Scopus, PEDro, Google Scholar, PubMed, SID, ISC, Medlib, MagIran and IranDoc using the keywords: Dynamic Knee Alignment, Dynamic Knee Valgus, Knee Joint Kinematics, Medial Collapse, Medial Knee Displacement, Frontal Plane Knee Excursion, Projection Angle, Dynamic Lower Extremity Valgus, Knee Injury. Initial search yielded 230 articles. After examining their titles and abstracts, 67 articles in field of the role of DKV in common knee injuries were found by reading their full texts and removing duplicates. Based on the inclusion and exclusion criteria, 34 articles were finally selected for the review.
Results
Most of studies about the possibility of knee injury due to having DKV were reported the anterior cruciate ligament (ACL) injury. People with DKV, especially during jump-landing task, put more pressure on their ACL and their neuromuscular control is impaired, which can be a cause of knee injury. Muscle activity in a proper position, compared to DKV or knee varus, reduces the possibility of injury. Other common injuries caused by DKV included patellofemoral pain syndrome and tibiofemoral osteoarthritis.
Conclusion
Among all the reported injuries caused by DKV, the most common injury was ACL injury. This may be due to the popularity of research in the field of ACL. Dynamic knee valgus is a poor movement pattern [43], which increases the likelihood of non-contact injuries in the knee ligaments, especially the ACL [4, 39, 43]. Various mechanisms have been reported for this disorder, including muscle imbalance, muscle weakness, disorder in static alignment, and effect on dynamic alignment. ACL injury, patellofemoral pain syndrome, and tibiofemoral and patellofemoral osteoarthritis are among the most important and common injuries caused by DKV. According to the structural and biomechanical characteristics of women, the most injuries were found in women due to the greater degree of dynamic valgus, considering that most of studies have been conducted on women. A proper understanding of how the trunk and pelvis rotate on the femur may provide new strategies for assessment and prevention or treatment measures for the lower limbs. Screening with the aim of detecting possible injuries and better neuromuscular control is recommended to correct this situation.
Ethical Considerations
Compliance with ethical guidelines
This is a meta-analysis/systematic review study with no experiments on human or animal samples. Therefore, there were no ethical principles to be considered in this research.
Funding
This research did not receive any specific grant from funding agencies in the public, commercial, or not-for-profit sectors.
Authors' contributions
The authors contributed equally to preparing this paper.
Conflict of interest
The authors declared no conflict of interest.
Acknowledgments
This is a meta-analysis/systematic review study with no experiments on human or animal samples. Therefore, there were no ethical principles to be considered in this research.
مقدمه
افزایش خطر آسیبدیدگی در مفصل زانو ممکن است مربوط به انحراف در راستای اندام تحتانی باشد [1]. یکی از الگوهای غلط اندام تحتانی، والگوس زانو یا والگوس اندام تحتانی میباشد [2, 3]؛ والگوس داینامیک زانو، در 3 صفحه حرکتی رخ میدهد و شامل چرخش داخلی، اداکشن استخوان ران و افت همزمان لگن طرف مقابل میباشد [1]. والگوس داینامیک زانو (ابداکشن زانو-حرکات زانو در صفحه فرونتال)، بهعنوان کینماتیک تغییریافته ران، زانو و مچ پا نیز یاد میشود که یک عامل خطر برای آسیبدیدگی لیگامانهای زانو میباشد [4، 5]، نه تنها بهعنوان حرکت در صفحه فرونتال (ادداکشن ران، ابداکشن زانو و اورژن مچ پا) بلکه بهعنوان حرکت در صفحه هوریزنتال (چرخش داخلی استخوان ران و چرخش داخلی یا خارجی درشتنی) نیز در نظر گرفته میشود [2 ,3 ,4, 6].
در مورد جهت چرخش درشتنی در هنگام والگوس داینامیک زانو، اجماع نظر وجود ندارد. چرخش درشتنی بهطور قابلتوجهی توسط کینماتیک مچ پا تأثیر میپذیرد. اورژن مچ پا منجر به چرخش داخلی درشتنی میشود. همچنین چرخش داخلی و خارجی پا نیز از لحاظ نظری منجر به چرخش داخلی و خارجی درشتنی توسط مفصل مچ پا میشود [6]. والگوس داینامیک زانو با عوامل مختلفی مانند دامنه حرکتی، قدرت و فعالیت عضلانی و راستای استخوانی در ارتباط است [7].
تفاوت در مؤلفههای کینماتیک مفصل ران و زانو در چنین وضعیتی، ممکن است ظهور مشکلات مختلف همراه با درد در افرادی که دارای نقص حرکتی هستند، را توضیح دهد [8]. در حالت کلی، والگوس داینامیک زانو هنگام اجرای آزمون، معمولاً بهصورت وضعیت بدنی زانوی ضربدری، در زمان کاهش شتاب و فرود پدیدار میشود [7]. حرکت بیش ازحد زانو در صفحه فرونتال حین فعالیتهای ورزشی عامل شناختهشدهای برای بسیاری از آسیبهای حاد و مزمن زانو است [9]. همچنین در مرحله کاهش شتاب و فرود در فعالیتها میتواند عامل بسیاری از این آسیبها بهویژه در زنان باشد [7]. تغییرات بیومکانیکی ناشی از راستای غیرطبیعی ممکن است بر بارهای وارده به مفصل، کارایی مکانیکی عضلات و حس عمقی و بازخورد از لگن و زانو تأثیر گذارد و منجر به تغییر عملکرد عصبی عضلانی و کنترل اندام تحتانی شود [10]. کنترل نامناسب عصبی عضلانی منجر به ناتوانی زانو در حفظ راستا و جذب کافی نیروی عکسالعمل زمین در طی فعالیتهای داینامیک میشود که باعث افزایش والگوس زانو، افزایش استرس بر روی لیگامنتها و منجر به آسیب آنها میشود [4]. عدم تعادل عضلانی در ساق پا شامل سفتی عضلات سر خارجی دوقلو و نعلی و عضلات نازکنئی ممکن است به ابداکشن و چرخش خارجی درشتنی و همچنین افزایش حرکت زانو به سمت داخل و ایجاد والگوس داینامیک زانو منجر شود. همچنین ضعف عضلات سر داخلی دوقلو، درشتنی قدامی و درشتنی خلفی ممکن است توانایی کنترل حرکات پرونیشن پا و والگوس زانو را کاهش دهد و منجر به افزایش والگوس داینامیک زانو شود [11].
از تکالیف پرش–فرود و همچنین اسکوات تکپا (تعیین زاویه سطح فرونتال زانو) برای کسب دادههای بیومکانیک زانو و مربوط به اندازهگیری والگوس داینامیک زانو استفاده شده است [3 ,4]. تصور میشود حرکت بیش از حد اندام تحتانی در صفحه فرونتال در طول فعالیتهای ورزشی، عامل بسیاری از آسیبها بهیژه در مفصل زانو باشد [9]. این وضعیت آسیبزا میتواند باعث افزایش بار بر روی دیگر ساختارهای لیگامانی شود که خود ناشی از ضعف عضلانی یا کنترل نامناسب عصبی عضلانی است [4]. کاهش فلکشن و افزایش والگوس زانو، چرخش درشتنی، اداکشن و چرخش داخلی ران در حین فرود و مانورهای برش معمولاً موجب آسیبدیدگی لیگامانها میشود و میتواند استرس بر لیگامانها را افزایش دهد [5].
تغییرات در وضعیت بدنی اندام تحتانی میتواند باعث افزایش بارهای وارده بر مفاصل اندام تحتانی همراه با کاهش فلکشن زانو، افزایش چرخش داخلی ران و افزایش والگوس زانو شود [5]. گزارشات موردی وجود دارند مبنیبر اینکه افزایش حرکت در والگوس داینامیک زانو در طول فعالیتهای داینامیک (افزایش راستای رو به داخل زانو در حین فعالیتهای عملکردی همچون فرود، دویدن و غیره) میتواند با افزایش آسیبهای اندام تحتانی همراه باشد که ممکن است باعث فشارهای بیش از حد در مفصل زانو و یا مفصل ران شود [2، 5، 8، 12]. همچنین برخی مطالعات مروری همچون دیکس و همکاران به بررسی قدرت عضلات ران و ارتباط با والگوس داینامیک زانو پرداختند که درنهایت به نتایج متناقضی درخصوص نقش عضلات در تشدید والگوس دینامیک دست پیدا کردند و نقش عضلات را متناسب با تکلیف دانستند و در مطالعه آنها گزارشی درخصوص آسیبهای زانو ارائه نشد [2]؛ یا رابلو و لوکارلی به بررسی نقش ضعف عضلات و والگوس داینامیک در افراد مبتلا به درد پاتلوفمورال پرداختند. آنها به نتیجه روشنی درخصوص علت ابتلا و یا تشدید در این افراد دست نیافتند. آنها توصیه کردند مطالعات بیشتر در این زمینه و بهویژه علل مکانیکی درد پاتلوفمورال صورت گیرد [13].
ساکی و همکاران به بررسی عوامل خطرآفرین بیومکانیکی و عصبی عضلانی مرتبط با آسیب لیگامنت متقاطع قدامی در زنان ورزشکار پرداختند. در مطالعه مروری آنها تنها به آسیب لیگامنت متقاطع قدامی پرداخته شد و سایر آسیبهای زانو مرتبط با والگوس داینامیک زانو گزارش نشد [14]. آنچه تاکنون به وضوح روشن نشده و یا بهصورت یکپارچه و بهطور جامع به این مسئله پرداخته نشده است تا به سایر محققین تصویر روشنی ارائه دهد، تعیین نقش دقیق والگوس داینامیک در شیوع آسیبهای زانو در یک گزارش میباشد. ازاینرو، پژوهشگران حاضر سعی کردند تا با جمعآوری پژوهشهای مرتبط با این موضوع، به این سؤال پاسخ دهند یا تصویر روشنتری از این مسئله ارائه دهند.
همچنین میتوان میزان شیوع هریک از آسیبهای زانو مرتبط با این اختلال در راستای طبیعی بدن را باتوجهبه نتایج سایر پژوهشها تعیین کرد. گروههای هدف میتوانند با استفاده از این نتایج، طراحی دقیقتری برای برنامههای تمرینی خود داشته باشند، تا از بروز این آسیبها پیشگیری کنند.
مواد و روشها
در پژوهش حاضر، تحقیقات منتشرشده بین سالهای 2005 الی ماه می 2021 (1384 الی اردیبهشت 1400) که برای بررسی نقش والگوس داینامیک زانو در آسیبهای شایع آن انجام شده بودند، جستوجو شدند. در این مطالعه، جستوجو مقالات مرتبط با در نظر گرفتن کلیدواژههای تخصصی انگلیسی و فارسی شامل: Dynamic Knee Alignment، Dynamic Knee Valgus، Knee Joint Kinematics، Medial Collapse،Medial Knee Displacement،Frontal Plane Knee Excursion،Projection Angle ، Dynamic Lower Extremity Valgus، Knee Injury، والگوس داینامیک زانو، راستای داینامیک اندام تحتانی، زاویه پروجکشن، حرکت زانو در صفحه فرونتال و آسیبهای زانو در پایگاههای تخصصی انگلیسی و فارسی مگیران، مدلیب، مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پابمد، گوگلاسکالر، پدرو، اسکوپوس، ساینس دایرکت و ایرانداک انجام شد.
جستوجو مقالات در ابتدا به شیوههای الکترونیکی و سپس به طریق دستی از میان مقالات چاپشده در پایگاههای یادشده انجام شد. معیار ورود به پژوهش برای مقالات انتخابشده بدین شرح است:
- به زبان انگلیسی و یا فارسی باشند؛
- حداقل در نشریات علمی پژوهشی چاپ شده باشند؛
- در مورد نقش والگوس داینامیک زانو در آسیبهای زانو پژوهش صورت گرفته باشد.
همچنین جامعه آماری مطالعات نیز شامل افراد سالم و بدون آسیب و یا با آسیبدیدگیهای اندام تحتانی باشند و همچنین در مواردی نیز به صورتی شبیهسازیشده بر روی زانو اجساد، آزمایشات انجام شده است. معیار خروج از پژوهش نیز شامل مطالعاتی بود که نقش والگوس داینامیک زانو در آسیبهای زانو را بررسی نکرده باشند و به بررسی برنامههای پیشگیری و یا توانبخشی و درمان آسیبهای زانو پرداخته باشند.
پس از جستوجو در پایگاههای گفتهشده، تعداد 230 مقاله درخصوص والگوس داینامیک زانو یافت شد که پس از بررسی عنوان و چکیده مطالعات، تعداد 67 مقاله بر اساس متن کامل و همچنین حذف موارد تکراری، درزمینه ارتباط و نقش والگوس داینامیک با آسیبهای شایع در زانو مورد بررسی دقیق قرار گرفت. حاصل جستوجوهای صورتگرفته براساس معیارهای ورود و خروج از پژوهش درنهایت شناسایى 34 مقاله درزمینه مورد بررسی بود. چنانچه مقالات با معیار ورود و خروج همخوانی داشتند، از نتایج آن در مطالعه مروری استفاده و در غیر این صورت کنار گذاشته میشد.
یافتهها
نتایج حاصل از مطالعات پژوهشی در جدول شماره 1 ارائه شده است.
هدف از مطالعه حاضر، بررسی تحقیقات به چاپرسیده درزمینه نقش والگوس داینامیک زانو در آسیبهای شایع زانو و همچنین ارائه یک جمعبندی مناسب از نتایج تحقیقات پیشین بود. در این راستا جستوجوی مقالات در پایگاههای تخصصی صورت گرفت و سپس 34 مقاله مرتبط که براساس معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند، تجزیهوتحلیل شدند (تصویر شماره 1).
باتوجهبه یافتههای حاصل از تحقیقات پژوهشی (مجموع 34 تحقیق) (جدول شماره 1)، الگو حرکتی والگوس داینامیک زانو، فرد را مستعد آسیبهای زانو همچون آسیبهای لیگامانی بهویژه لیگامنت متقاطع قدامی (21 تحقیق) [4-6، 14-17، 19-21، 23، 24، 26، 27، 30، 33-35، 38، 39، 41]، سندرم درد پاتلوفمورال (7 تحقیق) [8، 21، 24، 25، 31، 32، 37]، استئوآرتریت تیبیوفمورال (4 تحقیق) [18, 22, 28, 29]، استئوآرتریت پاتلوفمورال (1 تحقیق) [3]، استئوآرتریت بخش داخلی زانو (1 تحقیق) [36]، آسیبهای درد مزمن مفاصل ران و زانو (1 تحقیق) [40]، و درد تیبیوفمورال (1 تحقیق) [42] و همچنین آسیبهای غضروفی (1 تحقیق) [28] میکند.
همچنین 15 تحقیق در جامعه زنان (2492 نفر)، 14 تحقیق در جامعه زنان و مردان (4522 نفر زن و 3536 نفر مرد) و 3 تحقیق در جامعه مردان (65 نفر) صورت گرفته است. بیشتر تحقیقات در رده سنی جوانان (18 تا 30)، سپس در رده سنی نوجوانان (8 تا 15 سال) و تعدادی نیز در رده سنی بالای 56 سال (56 تا 83 سال) صورت گرفته است. همچنین جامعه هدف پژوهشها بیشتر افراد فعال (ورزش انفرادی و تفریحی و یا ورزش دانشگاهی) بودند که در این میان ورزش بسکتبال زنان نیز انحراف بیشتری در راستای زانو در صفحه فرونتال داشتند.
بیشترین گزارشات در مورد آسیب و یا احتمال وقوع آسیب در وضعیتهای والگوس داینامیک زانو مربوط به آسیب لیگامنت متقاطع قدامی میباشد. افراد با وضعیت والگوس داینامیک زانو بهویژه در تکالیفی همچون پرش–فرود، فشار بیشتری به لیگامنت متقاطع قدامی خود وارد میکنند. در برخی مطالعات نیز گزارش شده که بعد از آسیب لیگامنت متقاطع قدامی، بروز وضعیت والگوس داینامیک فشار را بر روی این لیگامنت ترمیمشده بیشتر کرده است و درنهایت فرد مستعد آسیب مجدد میشود. به دنبال این وضعیتها، کنترل عصبیعضلانی نیز مختل میشود که خود میتواند عاملی برای بروز آسیب باشد. همچنین فعالیت عضلانی در وضعیت راستای نرمال نسبت به وضعیتهای والگوس داینامیک و یا واروس، موجب کاهش احتمال آسیب میشود. از دیگر موارد آسیبهای شایع ناشی از وضعیت والگوس داینامیک نیز میتوان به سندرم درد پاتلوفمورال و استئوآرتریت تیبیوفمورال نیز اشاره کرد که طبق گزارشات این وضعیت موجب افزایش درد پاتلوفمورال و همچنین پیشرفت استئوآرتریت میشود.
بحث
آسیبهای لیگامانی و سازوکار مرتبط با والگوس داینامیک زانو
از میان تمامی آسیبهای گزارششده که با والگوس داینامیک زانو ارتباط دارند، آسیبهای لیگامانی بهویژه آسیب لیگامنت متقاطع قدامی و یا افزایش خطر آسیب آن، درصد قابل توجهی از این موارد را به خود اختصاص داده است. در مورد علت این امر میتوان به این نکته اشاره کرد که باتوجهبه محبوبیت پژوهش درزمینه لیگامنت متقاطع قدامی، توجهات به آسیبشناختی نیز بیشتر میشود و طبیعی به نظر میرسد که تعداد تحقیقات بیشتری نیز در ارتباط با این آسیب صورت گرفته باشد. والگوس داینامیک بیش از حد زانو، یک استراتژی حرکتی ضعیف است [43] که احتمال آسیب غیر برخوردی لیگامانهای زانو بهویژه لیگامنت متقاطع قدامی را افزایش میدهد [4، 39، 43]. راستای استاتیک زانو ممکن است بهعنوان پیشبینیکننده مشکلات احتمالی که در حین حرکت رخ میدهد، مورد توجه قرار گیرد [27]. دیسچیاوی در گزارشی عنوان کرد که والگوس داینامیک زانو یک حرکت 3 صفحهای است که برای مدیریت نیروهای عکسالعمل زمین استفاده میشود و باید بهعنوان یک حرکتی طبیعی که نیاز به کنترل دارد، به جای پیشگیری درک شود [1].
ورزشکاران زن بیشتر در معرض خطر آسیب غیر برخوردی لیگامنت متقاطع قدامی هستند [35]. زنان بیومکانیکهای متغیر در صفحه فرونتال داشتند که ممکن است آنها را مستعد آسیب زانو کند [25]. در ورزشکاران زن با آسیب لیگامنت متقاطع قدامی، کاهش کنترل عصبیعضلانی و افزایش بارگذاری والگوس داینامیک زانو، خطر آسیب دوباره لیگامنت متقاطع قدامی بیشتر میشود [15]. چرخش زانو در صفحه فرونتال در حین فرود تا حدی به دامنه حرکتی موجود در ران و مچ پا نسبت داده شد که تجزیهوتحلیل حرکات پروگزیمال و دیستال مفصل زانو نیز بایستی مدنظر گرفته شود [9].
در زنان ممکن است بارهایی با ریسک خطر بالا در زانو که ناشی از افزایش اداکشن ران در هنگام انجام تکالیف داینامیک است، احتمال آسیب لیگامنت متقاطع قدامی را افزایش دهد [19]. ابداکشن و چرخش بیرونی زانو، ممکن است در صورت وجود والگوس داینامیک، خصوصاً در موقعیت جهت انگشت پا به خارج، نیز روی کندیل استخوان ران تأثیر بگذارد که نهایتاً احتمال آسیب لیگامنت متقاطع قدامی را افزایش میدهد [39].
در مطالعهای دیگر نشان داده شد که خستگی ناشی از تمرین باعث افزایش والگوس داینامیک زانو در ورزشکاران جوان میشود. ورزشکاران زن و افراد با سن بیشتر هم بیشترین تأثیر را گزارش کردند [38]. سطح خستگی بیشتر با افزایش والگوس داینامیک زانو، ممکن است ورزشکاران را در معرض خطر بیشتری از آسیب لیگامنت متقاطع قدامی قرار دهد [38، 43]. گزارش شده است که هنگامیکه ﻋﻀﻼت اﺑﺪاﮐﺘﻮر ران دچار خستگی ﺷﻮﻧﺪ، آزﻣﻮدﻧﻰﻫﺎ در ﺣﯿﻦ ﻓﺮود، واﻟﮕﻮس بزرگتری را ﻧﺸﺎن ﻣﻰدﻫﻨﺪ [44]. در مطالعه النبرگر و همکاران که بر روی راستای والگوس داینامیک زانو ورزشکاران اسکی آلپاین در رده سنی جوانان انجام شد، گزارش دادند که بلوغ بیولوژیکی بر غربالگری این راستا تأثیر میگذارد [45]. در مطالعه آگوستینون و همکاران نیز گزارش شد که در افراد با آسیب و نقص لیگامنت متقاطع قدامی، راستای معیوب در تیبیا و زانو شکل خواهد گرفت که درنهایت بر عملکرد تأثیر خواهد گذاشت و خطر ابتلا به استئوآرتریت را نیز افزایش خواهد داد [46].
راستای والگوس یا واروس، آستانه آسیب را در مقایسه با راستای نرمال کاهش میدهد، اما میتوان با افزایش انقباض گروههای عضلانی ابداکتور و اداکتور ران، آستانه آسیب را افزایش داد [16]. کاهش قدرت عضلات ران ممکن است با افزایش والگوس زانو در تحمل وزن ارتباط داشته باشد. بهکارگیری گلوتئوس ماکسیموس ممکن است ارتباط بیشتری با کاهش والگوس زانو در زنان نسبت به قدرت چرخش خارجی در حین انجام تکلیف فرود داشته باشد. افزایش قدرت گلوتئوس مدیوس ممکن است با افزایش والگوس زانو همراه باشد [47]. بین قدرت ابداکتورها و اکستنسورهای ران و حرکات ران و زانو در صفحه فرونتال با خطر آسیب لیگامنت متقاطع قدامی ارتباط وجود دارد. گلوتئوس ماکسیموس که بهعنوان ابداکشن مفصل ران عمل میکند، ممکن است نقش مهمی در کنترل اداکشن ران و حرکت والگوس زانو در طول این نوع تکالیف داشته باشد [48].
به نظر میرسد جابهجایی داخلی زانو در حین انجام تکالیف اسکوات با افزایش فعالشدن اداکتورهای ران و افزایش فعالشدن عضلات گاستروسنیموس و تیبیالیس آنتریور همراه است [24]. ایموال و همکاران عنوان کردند سازوکارهایی که منجر به افزایش ابداکشن زانو در زنان ورزشکار هنگام انجام تکلیف برشی میشود، در درجه اول حرکات در صفحه فرونتال در مفصل ران هستند که با کنترل تنه و لگن با کمک تقویت عضلات میتوان راستای اندام تحتانی را به سمت راستای مطلوب هدایت کرد [19]. هنگام فرود تکپا، ورزشکاران باید از وضعیتهای چرخش شدید پا به بیرون خودداری کنند تا از بارگذاری بر روی زانو در ارتباط با خطرات آسیب غیربرخوردی رباط صلیبی قدامی به حداقل برسند [34]. وضعیت سه بعدی بدن بر تنش کلی در سیستم اسکلتیعضلانی و درنهایت بر عملکرد تأثیر میگذارد [1]. در مجموع والگوس زانو اوج فشار لیگامنت متقاطع قدامی را در هنگام فرود افزایش میدهد [20].
آسیبها با درد مزمن و سازوکار مرتبط با والگوس داینامیک زانو
والگوس داینامیک زانو و چرخش خارجی ران در حین تحمل وزن ازجمله هنگام فرود، خطر بروز درد مزمن زانو مانند درد پاتلوفمورال را افزایش میدهد. انحراف بیش از حد دامنههای طبیعی راستای استاتیک اندام تحتانی و حرکات داینامیک ران نیز ممکن است خطرات درد پاتلوفمورال را افزایش دهد [32]. پاورز در بررسی مطالعات بیومکانیکی و بالینی در این زمینه گزارش داد که اختلال در کنترل عضلات مفصل ران، لگن و تنه میتواند بر کینماتیک مفصل تیبیوفمورال و پاتلوفمورال و کینتیک در چندین صفحه تأثیر بگذارد. بهویژه، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد اختلالات حرکتی در ران ممکن است با آسیبهایی مانند آسیبهای لیگامانی، سندرم ایلیوتیبیال باند و درد مفاصل پاتلوفمورال همراه باشد. علاوهبراین، نشان داده شد که زنان ممکن است بیشتر از مردان در معرض قرار بگیرند [49]. در افراد با والگوس داینامیک بیش از حد زانو، فلکشن مفاصل لگن و زانو و دامنه حرکتی ران، زانو و مچ پا نسبت به افراد سالم، کمتر نشان داده شد که این موارد احتمالاً آنها را مستعد آسیبهای اندام تحتانی میکند [50].
ورزشکاران با زاویه بیشتر پروجکشن صفحه فرونتال زانو، خطر بالاتری از آسیب اندام تحتانی دارند [51]. سندرم درد پاتلوفمورال یک آسیب شایع عضلانیاسکلتی اندام تحتانی در زنان بهویژه جوانان و نوجوانان میباشد [31]. افراد مبتلا به درد پاتلوفمورال در راستای فرونتال درجات بیشتری را نسبت به افراد سالم نشان میدهند [31، 37]. در مطالعه اشمیت و همکاران حرکت در صفحه فرونتال در افراد مبتلا به درد مزمن مفصل ران در مقایسه با افراد با درد پاتلوفمورال بیشتر بود. حرکات غیرطبیعی صفحه عرضی در زانو (چرخش خارجی زانو) در گروه درد پاتلوفمورال و حرکت در صفحه فرونتال ران (ادداکشن و چرخش داخلی ران) در گروه درد مزمن مفصل ران، بیشتر بود [8]. همچنین ﺿﻌﻒ ﻋﻀﻼت ﭘﺮوﮔﺰﯾﻤﺎل ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭼﺮﺧﺎﻧﻨﺪهﻫﺎى ﺧﺎرﺟﻰ ران در زﻧﺎن ممکن است منجر به ﺣﺮﮐت واﻟﮕﻮس و ﭼﺮﺧﺶ داﺧﻠﻰ ران شود که فرد را ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻌﺮض ﺳﻨﺪرم درد پاتلوفمورال ﻗﺮار دهد. ﻇﻬﻮر ﺿﻌﻒ در اﯾﻦ ﻋﻀﻼت ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪدﻟﯿﻞ اداﮐﺸﻦ زﯾﺎد ﯾﺎ ﭼﺮﺧﺶ داﺧﻠﻰ ران ﺑﺎﺷﺪ [44].
اﺳﺘﺌﻮآرﺗﺮﯾﺖ ﯾﮑﯽ از ﺷﺎﯾﻊﺗﺮﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎریﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻢ اﺳﮑﻠﺘﯽﻋﻀﻼﻧﯽ است [52]. راستای داینامیک و استاتیک بهعنوان عوامل خطر مرتبط با پیشرفت ساختاری استئوآرتریت زانو گزارش شده است [36]. راستای غیرطبیعی والگوس داینامیک خطر پیشرفت استئوآرتریت زانو و همچنین خطر آسیب غضروفی را افزایش میدهد [28]. در مطالعه شارما و همکاران، راستای واروس اما نه والگوس، خطر بروز استئوآرتریت تیبیوفمورال را افزایش داد، اما هر دو راستا بخشهای داخلی و خارجی زانو را تحت تأثیر قرار دادند [22]. در مطالعه اسکو و همکاران نیز افراد با استئوآرتریت زانو در طی راه رفتن احساس درد، بیثباتی مفصل زانو و راستای غیر طبیعی واروس و والگوس را نشان دادند [29]. افزایش سفتی عضلات ران و تحرک مچ پا ممکن است به کنترل والگوس دینامیک زانو کمک کند [12].
جنسیت و ارتباط با والگوس داینامیک زانو
در ارتباط با جنسیت آزمودنیها، مطالعات حاضر نشان دادند که تحقیقات بسیار کمی درزمینه تأثیر والگوس داینامیک زانو بر آسیبهای شایع زانو در مردان انجام شده است؛ بنابراین بیشتر اطلاعات و نتایج براساس مطالعاتی میباشد که بر روی بانوان صورت گرفته است. تفاوتهای جنسیتی در راستای اندام تحتانی در میان هزاران نفر، از عوامل خطر بهعنوان یک دلیل بالقوه برای افزایش شیوع آسیب زانو در زنان عنوان شده است [53]. در زنان راستای استاتیک که بهصورت آناتومیکی با وضعیت چرخش و والگوس زانو همراه است، در هنگام فرود، والگوس داینامیک بیشتری را تجربه میکنند [54]. در طول فرود تکپا، بهکارگیری گلوتئوس ماکسیموس ممکن است ارتباط بیشتری با کاهش والگوس زانو در زنان نسبت به قدرت چرخش خارجی در حین انجام تکلیف فرود داشته باشد. قدرت گلوتئوس مدیوس ممکن است با افزایش والگوس زانو همراه باشد [47]. بنابراین در زنان و باتوجهبه ویژگیهای جنسیتی، والگوس داینامیک زانو با درجات بیشتری رخ میدهد که به همین میزان احتمال آسیب در اندام تحتانی نیز افزایش مییابد.
نتیجهگیری
والگوس داینامیک بیش از حد زانو بهعنوان یک الگوی حرکتی معیوب، افراد مبتلا را مستعد آسیبهای اندام تحتانی میکند. سازوکارهای مختلفی برای این اختلال گزارش شده است که عدم تعادل عضلانی، ضعف عضلات و اختلال در راستای استاتیک و تأثیر آن بر راستای داینامیک از مهمترین این سازوکارها میباشد. آسیبهای لیگامانی بهویژه لیگامنت متقاطع قدامی، سندرم درد پاتلوفمورال، استئوآرتریت تیبیوفمورال و پاتلوفمورال از مهمترین و شایعترین آسیبهای گزارششده در تحقیقات سالهای اخیر میباشند؛ همچنین باتوجهبه ویژگیهای ساختاری و بیومکانیکی زنان، بیشترین آسیبها باتوجهبه درجه بیشتر والگوس داینامیک در زنان با ذکر این نکته که سهم بیشتر مطالعات نیز بر روی زنان انجام شده است، یافت شده است. درک صحیح نحوه چرخش تنه و لگن بر روی استخوان ران، ممکن است راهکارهای جدیدی برای ارزیابی و گزینههای پیشگیری و درمانی برای اندام تحتانی ارائه دهد. غربالگری با هدف تشخیص آسیبهای احتمالی و کنترل بیشتر عصبی–عضلانی جهت اصلاح این وضعیت توصیه شده است.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مقاله یک مقاله مروری نظاممند/فراتحلیل است و هیچ نمونه انسانی و حیوانی نداشته است. بنابراین نیازمند در نظر گرفتن ملاحظات اخلاقی نبوده است.
حامی مالی
این پژوهش هیچگونه کمک مالی از سازمانیهای دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در آمادهسازی این مقاله مشارکت یکسان داشتند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
نویسندگان از مسئولین پژوهشی و آموزشی دانشگاه گیلان و دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی تشکر و قدردانی میکنند.
References