بررسی تأثیر کم شنوایی متوسط تا عمیق یک‌طرفه بر مهارت‌های پردازش شنوایی فضایی بزرگسالان

Introduction
Unilateral hearing loss, affecting one ear, affects a significant portion of the population, with prevalence estimates ranging from 0.04% to 3.4% in adults. This condition can arise from various pathologies, including childhood mumps, post-surgery complications, sudden deafness, Meniere’s disease, or unknown causes. While individuals with profound unilateral hearing loss benefit from their healthy ear, their inability to utilize binaural spatial cues can lead to difficulties with speech intelligibility in noisy environments, as well as sound localization and lateralization. This suggests a potential for spatial auditory processing disorder. The present study compares the impact of moderate to profound unilateral hearing loss on spatial auditory processing skills in adults using the Persian versions of two validated questionnaires.

Methods
A cross-sectional study was conducted with 60 participants, including 30 subjects with moderate to profound unilateral hearing loss (target group; average age 41±8.1 years) and 30 subjects with normal hearing in both ears (control group; average age 30±8.1 years). The participants were recruited using a convenient sampling method. Spatial auditory processing skills were evaluated using the Persian versions of the speech, spatial, and qualities of hearing scale (p-SSQ) and spatial hearing questionnaire (p-SHQ) questionnaires. An independent t test was used to compare the groups, and the Spearman correlation test was employed to assess the correlation between the two questionnaires.

Results 
The target group scored significantly lower on both the p-SSQ (7.62±1.17 vs. 9.01±0.72) and p-SHQ (77.76±14.51 vs. 89.89±9.94) compared to the control group (P<0.05). These differences were also observed across the individual sub-scales of the p-SSQ. Notably, a strong correlation was observed between the total scores and the sub-scale scores of the two questionnaires (Tables 1 and 2).

Conclusion
The results revealed a significant impairment in spatial hearing performance among individuals with unilateral hearing loss compared to those with normal hearing. This deficit can be attributed to the limited access of this group to both binaural and monaural spatial cues essential for spatial sound processing.
The correlation between the total and subscale scores of the two questionnaires was examined separately within the target group, the control group, and the entire sample. In all three groups, a strong correlation was observed between the total scores of both questionnaires. Additionally, a strong correlation was found in most subscale comparisons.
While self-reported questionnaires are susceptible to subjective biases, the strong correlations between the results of the two instruments suggest a high degree of reliability in the findings. 

Ethical Considerations
Compliance with ethical guidelines
All ethical principles, such as the participants' informed consent, confidentiality, and right to leave the study, were considered. Ethical approval was obtained from the Ethics Committee of Shaid Beheshti University of Medical Sciences (Code: IR.SBMU.RETECH.CEC.1402.436)

Funding
This study was extracted from the master’s thesis of Salehe Khallash at the Department of Audiology, Shaid Beheshti University of Medical Sciences. This research did not receive any specific grant from funding agencies in the public, commercial, or not-for-profit sectors.

Authors' contributions
Editing & Review, final approval: All authors; investigation, data analysis: Salehe Khallash.

Conflict of interest
The authors declare that they have no conflict of interest.

Acknowledgments
The authors would like to thank all participants and the staff of the Audiology Department of Amir Alam Hospital in Tehran for their cooperation in this study.

مقدمه و اهداف
افت شنوایی یک‌طرفه، یکی از انواع اختلالات در سیستم شنوایی محیطی است که بسته به محل آسیب، ممکن است به‌صورت افت انتقالی، حسی عصبی یا آمیخته در یک گوش ظاهر شود. طبق مطالعات گذشته شیوع آن در افراد بزرگسال بین 0/04 تا 3/4 درصد تخمین زده شده است و در هر 1000000 نفر در سال 12 الی 27 نفر دچار افت شنوایی یک‌طرفه می‌شوند [1]. کم‌شنوایی حسی عصبی یک‌طرفه ممکن است آسیب‌شناسی‌های متفاوتی داشته باشد، ازجمله اوریون در زمان کودکی، ناشنوایی یک گوش در پس جراحی حذف نورینوم آکوستیک، کری ناگهانی گوش، بیماری منییر و یا عوامل ایدیوپاتیک [2 ,3]. 
افراد با کم‌شنوایی عمیق یک‌طرفه، شاید در درک گفتار در محیط ساکت مشکل چندانی نداشته باشند، چراکه آ‌ن‌ها می‌توانند از گوش سالم خود برای شنیدن سیگنال صوتی استفاده کنند، اما چنین افرادی به‌واسطه اینکه نمی‌توانند از نشانه‌های فضایی دوگوشی به‌درستی استفاده کنند، محتمل است مشکلات فراوانی در درک گفتار در حضور نویز (به‌خصوص اگر سیگنال هدف از سمت گوش دارای افت شنوایی آن‌ها بیاید) و همچنین جهت‌یابی و مکان‌یابی صداها (به‌ویژه هنگامی که منبع صوتی برایشان قابل‌مشاهده نباشد)، داشته باشند [4]. به‌عبارت‌دیگر بروز اختلال پردازش شنوایی فضایی(SPD) در این دسته از افراد محتمل است. SPD عبارت است از نقص در توانایی استفاده از نشانه‌های فضایی تک گوشی و دوگوشی برای مکان‌یابی صدا و نیز جداسازی سیگنال هدف از سیگنال رقابتی که از جهت‌های دیگر می‌آید [5]. مشکل درک گفتار در محیط‌های نویزی ممکن است برای فرد تبعاتی چون شکست در برقراری ارتباط، انزوای اجتماعی، افسردگی داشته باشد و به‌طورکلی موجب کاهش کیفیت زندگی او شود [6].
باتوجه‌به اهمیت بالای این مسئله، مطالعه حاضر بر آن است تا به بررسی تأثیرات افت شنوایی یک‌طرفه بر مهارت‌های پردازش فضایی افراد که در موقعیت‌های روزمره با آن‌ها مواجه است بپردازد و همچنین با مقایسه نتایج این دو پرسش‌نامه با یکدیگر، صحت نتایج به‌دست‌آمده را بررسی کند.

مواد و روش‌ها
در این مطالعه توصیفی‌تحلیلی و مقطعی، ارزیابی مهارت‌های پردازش شنوایی فضایی با استفاده از دو پرسش‌نامه شامل نسخه فارسی پرسش‌نامه مقیاس گفتار، کیفیت شنوایی و شنوایی فضایی (P-SSQ) و پرسش‌نامه شنوایی فضایی (P-SHQ) صورت گرفت. لطفی و همکاران پرسش‌نامه P-SSQ را در سال 2016 تهیه و دلفی و همکاران پرسش‌نامه P-SHQ را در سال 2015 آماده کرده‌اند. هر دو پرسش‌نامه از روایی و پایایی بالایی برخوردار هستند [7, 8]. پرسش‌نامه P-SSQ حاوی 47 سؤال در سه زیرمجموعه می‌باشد که عبارت‌اند از: درک گفتار، شنوایی فضایی و کیفیت شنوایی که هر بخش به‌ترتیب دارای 14، 16 و 17 سؤال هستند. امتیازدهی سؤالات براساس نمره صفر (اصلاً) الی 10 (کاملاً) می‌باشد [7]. پرسش‌نامه P-SHQ حاوی 24 سؤال است که براساس معیارهایی، این سؤال‌ها در دسته‌های مختلف گنجانده می‌شوند که عبارت‌اند از: 1. صدای مردانه 2. صدای زنانه 3. صدای کودکانه 4. صدای موسیقی 5. جهت‌یابی صدا 6. درک گفتار در سکوت 7. درک گفتار در حضور نویز روبه‌رو 8. درک گفتار در حضور نویز کناری. امتیازدهی سؤالات این پرسش‌نامه براساس درصد (0 الی 100 درصد) می‌باشد [9]. 
نمونه‌گیری در این مطالعه به‌صورت غیرتصادفی ساده و در دسترس صورت گرفت. افراد با افت شنوایی یک‌طرفه از میان مراجعه‌کنندگان به دو کلینیک شنوایی‌سنجی تهران ازجمله بیمارستان امیراعلم و بیمارستان نیکان و افراد سالم موردمطالعه از بین دانشجویان و کارکنان دانشکده توان‌بخشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انتخاب شدند. 
معیارهای ورود به مطالعه شامل محدوده سنی 18-50 سال، عدم وجود سابقه ضربه به سر، جراحی ناحیه سر و گردن و داشتن تحصیلات حداقل در حد دیپلم و در گروه هدف شامل: آستانه راه هوایی تن خالص هنجار (برابر یا کمتر از 25 دسیبل) در تمامی فرکانس‌های 250-4000 هرتز و آستانه‌ها در همین فرکانس‌ها معادل یا بزرگ‌تر از 45 دسیبل در گوش دیگر (افت شنوایی متوسط تا عمیق یک‌طرفه) و در گروه کنترل شامل: آستانه راه هوایی تن خالص هنجار (برابر یا کمتر از 25 دسیبل) در تمامی فرکانس‌های اکتاوی و بین اکتاوی 250-8000 هرتز، امتیاز بازشناسی 90-100درصد در ادیومتری گفتاری، نتایج هنجار اتوسکوپی، وضعیت هنجار گوش میانی (تایپ A تیمپانوگرام و استاتیک کامپلیانس بین 0/3 تا 1/6) [10]. 
معیارهای خروج از مطالعه نیز شامل عدم تمایل به ادامه همکاری، از دست دادن ملاک‌های ورود و وجود مشکلات ذهنی و شناختی بود.
نمونه‌هایی که دارای معیارهای ورود به این پژوهش بودند با کسب رضایت شخصی و ارائه اطمینان از اینکه اطلاعات آن‌ها جهت استفاده در پژوهش است و کاملاً محرمانه خواهد ماند، هر دو پرسش‌نامه را به‌صورت مصاحبه‌ای و یا از طریق پرسش‌نامه الکترونیک تکمیل کردند. بخش اجرایی و تکمیل پرسش‌نامه‌های این پژوهش در طی بهار تا تابستان سال 1402 اجرا شد. در این مطالعه 60 نفر شرکت داشتند که 30 نفر (شامل 20 مرد و 10 زن) آن‌ها با میانگین سنی 8/1±41 سال در گروه هدف، دارای افت شنوایی متوسط تا عمیق یک‌طرفه با شنوایی هنجار در گوش مقابل و 30 نفر ایشان (شامل 11 مرد و 19 زن) با میانگین سنی 8/1±30 سال در گروه کنترل، دارای شنوایی هنجار در دو گوش خود بودند. این تعداد با برآورد نمونه موردنیاز که براساس پیش‌مطالعه انجام‌شده توسط محقق این پژوهش محاسبه شده بود، مطابقت داشت. ازآنجایی‌که تحصیلات بر وضعیت شناختی افراد تأثیرگذار می‌باشد، همه نمونه‌ها بالای 18 سال و دارای تحصیلات حداقل دیپلم بودند و ازسوی‌دیگر چون طبق مطالعات گذشته نشان داده‌شده عملکرد سالمندان (بالای 60 سال) در پاسخ‌دهی به پرسش‌نامه‌های شنوایی فضایی ضعیف‌تر بوده [11]، محدوده سنی 50 سال به‌عنوان سقف سن شرکت‌کنندگان در معیار ورود قرار گرفت. در نمونه‌های گروه هدف، 28 نفر افت حسی‌عصبی، یک مورد افت انتقالی و یک مورد افت آمیخته در یک گوش خود داشتند. ازلحاظ شدت افت شنوایی 15 نفر افت عمیق، 13 نفر افت شدید و 2 نفر افت متوسط تا شدید داشتند. هیچ‌یک از نمونه‌ها از سمعک استفاده نمی‌کردند و طبق گزارش خودشان سابقه هیچ‌گونه بیماری ذهنی نداشتند.
در موارد مقایسه بین دو گروه از آزمون تی مستقل و برای بررسی همبستگی دو پرسش‌نامه با توجه نرمال نبودن توزیع داده‌ها، از آزمون همبستگی اسپیرمن، با درنظرگرفتن سطح معناداری 0/05≥P  استفاده شد.

یافته‌ها
براساس نتایج به‌دست‌آمده میانگین مجموع امتیازات پرسش‌نامه P-SSQ در گروه هدف 1/17±7/62 و در گروه کنترل 0/72±9/01 و میانگین مجموع امتیازات پرسش‌نامه P-SHQ در گروه هدف 14/51±77/76 و در گروه کنترل 9/94±89/89 به دست آمد که نشان می‌داد افراد با افت شنوایی یک‌طرفه در گروه هدف، به‌طورکلی عملکرد ضعیف‌تری نسبت به افراد سالم در گروه کنترل داشتند. براساس آزمون تی مستقل، تفاوت آماری بین دو گروه در نمره کل دو پرسش‌نامه مورد بررسی قرار گرفت و درمورد پرسش‌نامه P-SSQ برابر با 5/549-=t و درمورد پرسش‌نامه P-SHQ، این مقدار معادل 3/775-=t به دست آمد و باتوجه‌به سطح معنی‌داری کمتر از 0/05 نتایج نشان داد که در بین دو گروه تفاوت آماری معناداری وجود دارد و میانگین نمره در افراد سالم به‌صورت معناداری بیشتر است.
دررابطه‌با زیرمجموعه سه‌گانه پرسش‌نامه P-SSQ نیز به‌صورت جداگانه امتیازات مورد بررسی قرار گرفت که در جدول شماره 1 خلاصه می‌شود و نتایجی مشابه با امتیازات کل هر دو پرسش‌نامه به دست آمد که نشان می‌داد میانگین نمرات افراد سالم در هر یک از بخش‌های پرسش‌نامه P-SSQ به‌طور معناداری بیشتر است (جداول شماره 1، 2).

همبستگی بین امتیازات کل و زیرمجموعه دو پرسش‌نامه به‌صورت مجزا در گروه هدف، گروه کنترل و کل نمونه‌ها بررسی شد. نتایج مطالعه نشان داد با درنظرگرفتن همه نمونه (اعم از گروه هدف و کنترل) بین تمام ابعاد دو پرسش‌نامه و نمره کل آن‌ها به‌جز رابطه بین درک گفتار در سکوت و شنوایی فضایی، رابطه مثبت و معناداری برقرار است. همچنین شدت رابطه بین همه ابعاد مورد بررسی باتوجه‌به میزان همبستگی، به‌جز رابطه بین نمره کل SSQ و تمام ابعاد آن با  درک گفتار در سکوت، رابطه‌ای قوی و با شدت بالا بود (جدول شماره 3).

با درنظرگرفتن نمونه‌های گروه هدف نتایج مطالعه نشان داد بین تمام ابعاد دو پرسش‌نامه و نمره کل آن‌ها به‌جز رابطه بین درک گفتار در سکوت با نمره کل و تمام ابعاد پرسش‌نامه SSQ و رابطه بین کیفیت شنوایی با همه ابعاد پرسش‌نامه SHQ به‌جز درک گفتار در حضور نویز روبه‌رو و درک گفتار در حضور نویز کناری رابطه مثبت و معناداری برقرار است. همچنین شدت رابطه بین همه ابعاد مورد بررسی باتوجه‌به میزان همبستگی، به‌جز رابطه بین بعدهای شنوایی فضایی و کیفیت شنوایی پرسش‌نامه SSQ با بعد درک گفتار در حضور نویز کنار، رابطه‌ای قوی و با شدت بالا بود (جدول شماره 4).

و با درنظرگرفتن نمونه‌های گروه کنترل نتایج مطالعه نشان داد که بین تمام ابعاد دو پرسش‌نامه و نمره کل آن‌ها رابطه‌ای مثبت و معناداری برقرار است. همچنین شدت رابطه بین همه ابعاد موردبررسی باتوجه‌به میزان همبستگی، به‌جز رابطه بین درک گفتار در سکوت با نمره کل و تمام ابعاد پرسش‌نامه SSQ، رابطه‌ای قوی و با شدت بالا بود (جدول شماره 5).

ارتباط و همبستگی بین میانگین امتیازات کل و زیرمجموعه‌های  دو پرسش‌نامه P-SSQ و P-SHQ با شدت افت شنوایی و طول مدت‌زمان درگیری با افت شنوایی، در زیرگروه افراد دارای افت شنوایی نیز مورد بررسی قرار گرفت.
براساس نتایج مطالعه و همچنان که در جداول شماره 6 و 7 بالا مشخص است، هیچ رابطه آماری معناداری بین نمره کل پرسش‌نامه SSQ و زیرمجموعه‌های آن و نمره کل پرسش‌نامه SHQ و ابعاد آن با شدت افت شنوایی و همچنین با مدت‌زمان درگیری در بین افراد گروه هدف مشاهده نشد.

بحث 
در این پژوهش، در گام اول ما به مقایسه میانگین امتیازات کل و هریک از زیرمجموعه‌های دو پرسش‌نامه P-SSQ و P-SHQ  بین دو گروه هدف و کنترل پرداختیم. نتایج در مورد امتیازات پرسش‌نامه SSQ نشان داد که در بین دو گروه تفاوت آماری معناداری در نمرات کل و زیرمجموعه‌های این پرسش‌نامه وجود دارد و در همه موارد میانگین نمره افراد سالم بیشتر است که با نتایج مطالعات داگلاس و همکاران که با استفاده از پرسش‌نامه SSQ ضعف قابل‌توجهی در مهارت‌های شنوایی در بیماران با افت شنوایی عمیق یک‌طرفه را مشاهده کردند، همسو بود [12].
همچنین نتایج این پژوهش در مورد امتیازات پرسش‌نامه SHQ نیز نشان داد میانگین نمرات کل افراد سالم به‌طور معناداری بیشتر است و این یافته با نتایج مطالعه کانگ و همکاران که از نسخه کره‌ای پرسش‌نامه SHQ استفاده کردند و همچنین نتایج پژوهش کیرباچ و همکاران با استفاده از نسخه ترکی پرسش‌نامه SHQ انجام دادند، همسو بود و نتایج آن‌ها نیز نشان‌دهنده ضعف عملکرد شنوایی فضایی در این گروه نسبت به افراد با شنوایی هنجار بود [13، 14]. علت این یافته را می‌توان عدم دسترسی کامل افراد با کم‌شنوایی یک‌طرفه به نشانه‌های فضایی دوگوشی و حتی تک‌گوشی برای پردازش‌های شنوایی فضایی دانست [4].
 البته در مطالعه دیگری که کتینگ و همکاران انجام داده‌اند نشان داده است افراد با کم شنوایی نامتقارن می‌توانند با تفسیر مجدد نشانه‌های فضایی تغییریافته و با تکیه بیشتر بر نشانه‌های فضایی که دستنخورده باقی مانده‌اند، مهارت‌های شنیداری خود را بهبود ببخشند و با افت شنوایی نامتقارن خود سازگاری پیدا کنند [15] که البته تفاوت نتایج این مطالعه به‌واسطه تفاوت مدت‌زمان درگیری با افت شنوایی و سن افراد حاضر در مطالعه ممکن بوده در فرایند یادگیری و سازگاری با کم‌شنوایی نامتقارن تأثیرگذار باشد، قابل‌توجیه می‌باشد.
در گام دوم در این مطالعه همبستگی بین دو پرسش‌نامه P-SSQ و P-SHQ در سه مرحله شامل همبستگی میانگین امتیازات در گروه افراد با افت شنوایی یک‌طرفه، همبستگی میانگین امتیازات در گروه افراد با شنوایی هنجار و همبستگی میانگین امتیازات در کل افراد شرکت‌کننده مورد بررسی قرار گرفت. در هر سه حالت بین امتیازات کل هر دو پرسش‌نامه همبستگی قوی وجود داشت. همچنین در اکثر زیرمجموعه‌های این دو پرسش‌نامه نیز همبستگی قوی یافت شد که با نتایج پژوهش تایلر و همکاران که در راستای اعتبارسنجی پرسش‌نامه SHQ، در جمعیت افراد با کاشت حلزون دوطرفه و یک‌طرفه مطالعه انجام دادند و همبستگی معناداری بین پرسش‌نامه شنوایی فضایی با سایر معیارهای آزمون ازجمله کیفیت گفتار، شنوایی فضایی مشاهده کردند، همسو بود [9].
هرچند در مطالعاتی که به شکل خوداظهاری صورت می‌گیرد، احتمال اعمال‌نظرهای غیرواقعی در نمره‌دهی فردی وجود دارد، اما باتوجه‌به همبستگی به‌دست‌آمده بین نتایج دو پرسش‌نامه می‌توان به صحت نتایج آن اعتماد کرد. البته در گروه هدف بین زیرمجموعه «درک گفتار در سکوت» از پرسش‌نامه SHQ با هیچ‌یک از بخش‌های پرسش‌نامه SSQ و همچنین در کل نمونه‌ها بین همین زیرمجموعه «درک گفتار در سکوت» از پرسش‌نامه SHQ با زیرمجموعه شنوایی فضایی از پرسش‌نامه SSQ، همبستگی وجود نداشت که علت آن منطقی است و اصلاً در این موارد انتظار نمی‌رود افراد با افت شنوایی یک‌طرفه مشکلی داشته باشند؛ چراکه ماهیت مشکلات پردازش شنوایی فضایی، عدم توانایی جداسازی سیگنال هدف از نویز محیط است و افراد با افت شنوایی یک‌طرفه به‌واسطه داشتن شنوایی هنجار در گوش مقابل خود توانایی درک گفتار در محیط‌های ساکت را تقریباً به‌طور کامل دارند [4].
به‌علاوه در گروه هدف بین زیرمجموعه «کیفیت شنوایی» و  امتیازات کل و اکثر زیرمجموعه‌های پرسش‌نامه SHQ (البته به‌جز درک گفتار در نویز روبه‌رو و نویز کناری) همبستگی یافت نشد، درحالی‌که در گروه نرمال بین این موارد همبستگی وجود داشت، اما ازسوی‌دیگر همان‌طور که قبلاً ذکر کردیم، در نتایج مقایسه دو گروه دیدیم در زیرمجموعه کیفیت شنوایی امتیازات گروه هدف به‌طور معناداری از گروه کنترل کمتر بود، اما این اختلاف در زیرمجموعه‌های دیگر پرسش‌نامه P-SSQ نسبت به بخش کیفیت شنوایی بیشتر بود که این یافته، شواهدی مبنی بر اینکه افت شنوایی یک‌طرفه بیشتر بر عملکرد درک گفتار و مکان‌یابی صدا تأثیر دارد تا بر روی کیفیت شنوایی، به ما ارائه می‌کند.
در گام سوم به‌عنوان یک هدف فرعی ارتباط بین شدت و مدت‌زمان درگیری با افت شنوایی، با امتیازات کل و زیرمجموعه‌های هرکدام از پرسش‌نامه‌ها نیز مورد بررسی قرار گرفت؛ چراکه طبق مطالعات پیشین ازجمله مطالعه نوبل و همکاران نشان داده شد که بین شدت اختلال حسی عصبی و عملکرد های پردازش شنوایی ارتباط خاصی وجود دارد [16].
 همچنین در مورد مدت‌زمان درگیری با افت شنوایی براساس مطالعه کتینگ و همکاران که بر نقش یادگیری در بهبود مهارت‌های شنوایی فضایی و جایگزین کردن نشانه‌های فضایی تک گوشی در غیاب نشانه‌های فضایی دوگوشی دلالت داشتند [15]، انتظار می‌رفت افرادی که مدت‌زمان بیشتری از شروع اختلال شنوایی یک‌طرفه‌شان می‌گذشت، درمقایسه با افرادی که اخیراً دچار کم‌شنوایی ناگهانی تک گوشی شده بودند، عملکرد بهتری داشته باشند که البته در نتایج این پژوهش در هیچ‌یک از موارد ارتباط معناداری یافت نشد. در توضیح این نتیجه می‌توان به ناکافی بودن تعداد نمونه و همچنین توزیع نابرابر نمونه‌ها اشاره کرد که جزء محدودیت‌های این پژوهش بود. به‌گونه‌ای‌که در چهار دسته‌ای که برای شدت درگیری با افت شنوایی مطرح شد (افت متوسط، متوسط تا شدید، شدید، عمیق)، 93/4 درصد افراد موردمطالعه دچار افت شنوایی شدید یا عمیق بودند (43/3 شدید، 50/1 عمیق) و تنها 6/6 درصد از افراد کم‌شنوایی متوسط یا متوسط تا شدید(هرکدام3/3 درصد) داشتند.
 همچنین در مورد مدت‌زمان درگیری با افت شنوایی، 53/3 درصد افراد بالای 10 سال، 16/7 درصد بین 2 تا 10 سال با این مشکل درگیر بودند، 23/3 درصدشان کمتر از 1 سال و تنها 6/7 درصد از آن‌ها بین 1 تا 2 سال از شروع درگیری شان می‌گذشت. امید است در مطالعات آینده با نمونه‌های بیشتر با توزیع یکسان‌تر بتوان تأثیرات شدت و مدت‌زمان درگیری افت شنوایی بر روی مهارت‌های پردازش شنوایی فضایی دقیق‌تر بررسی کرد. یکی از محدودیت‌های دیگر این مطالعه حضور یک مورد افت انتقالی و یک مورد افت آمیخته در بین شرکت‌کنندگان گروه هدف بود. داده‌های حاصل از این دو مورد به‌دلیل اینکه اختلاف قابل‌ملاحظه‌ای با میانگین امتیازات نداشتند و داده‌های پرت محسوب نمی‌شدند از نمونه گروه موردمطالعه حذف نشدند.ازآنجایی‌که بررسی متغیر کیفیت افت شنوایی جزء اهداف مطالعه حاضر نبود پیشنهاد می‌شود در مطالعات آینده به بررسی تأثیر نوع افت شنوایی (حسی عصبی، انتقالی و آمیخته) بر مهارت‌های شنوایی فضایی نیز پرداخته شود.

نتیجه‌گیری
این مطالعه نشان می‌دهد افت شنوایی یک‌طرفه بر مهارت‌های پردازش شنوایی فضایی تأثیر قابل‌توجهی دارد. چنین افرادی در درک گفتار در محیط‌های پیچیده شنیداری که روزمره به‌صورت فراوان با آن‌ها مواجه هستند مثل محیط‌های دارای باز آوایی و یا محیط‌هایی که چندین گوینده یا منبع نویز در محیط شنیداری وجود دارد و همچنین در مکان‌یابی صداها با مشکلات فراوانی مواجه می‌شوند و لذا ارزیابی و تشخیص این مشکلات و انجام مداخلات هدفمند و تلاش جهت تقویت توانایی‌های شنیداری آن‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. دو پرسش‌نامه P-SSQ و P-SHQ ابزار مناسبی برای ارزیابی در این زمینه هستند.

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
در مطالعه حاضر افراد با رضایت آگاهانه در پژوهش شرکت کرده بودند. در جمع‌آوری اطلاعات اصل امانت‌داری و رازداری رعایت شد. کلیه آزمون‌ها بدون دریافت هزینه و رایگان انجام شد. همچنین افراد در مشارکت و ادامه همکاری مختار بودند و می‌توانستند در هر زمان که مایل باشند از پژوهش کناره‌گیری کنند. شرایط اخلاقی توسط معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بررسی و با شناسه اخلاق IR.SBMU.RETECH.CEC.1402.436) ) مصوب شد.

حامی مالی
این مقاله برگرفته از پایان‌نامه صالحه خلاش در گروه شنوایی‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است. این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمانی‌های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.

مشارکت نویسندگان
تحقیق و بررسی، تحلیل داده‌ها: صالحه خلاش، نهایی‌سازی نوشته: همه نویسندگان.

تعارض منافع
بنا بر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد. 

تشکر و قدردانی
از تمام اساتید و همکاران گرامی که در انجام این تحقیق ما را یاری کردند و همچنین بخش شنوایی بیمارستان امیراعلم برای حمایت‌ها و همکاری با مجری این طرح تشکر و قدردانی می‌شود.

References

1. Heidari A. [Unilateral Hearing Loss: Prevalence, causes, consequences and available remedies (Persian)]. North Khorasan University of Medical Sciences. 2019; 11(2):24-30 [DOI:10.52547/nkums.11.2.24]
2. Snapp HA, Ausili SA. Hearing with one ear: Consequences and Treatments for profound unilateral hearing loss. Journal of Clinical Medicine. 2020; 9(4):1010. [DOI:10.3390/jcm9041010] [PMID]
3. Baguley DM, Bird J, Humphriss RL, Prevost AT. The evidence base for the application of contralateral bone anchored hearing aids in acquired unilateral sensorineural hearing loss in adults. Clinical Otolaryngology. 2006; 31(1):6-14. [DOI:10.1111/j.1749-4486.2006.01137.x] [PMID]
4. Kumpik DP, King AJ. A review of the effects of unilateral hearing loss on spatial hearing. Hearing Research. 2019; 372:17-28. [DOI:10.1016/j.heares.2018.08.003] [PMID] [PMCID]
5. Cameron S, Dillon H. The listening in spatialized noise-sentences test (LISN-S): Comparison to the prototype LISN and results from children with either a suspected (central) auditory processing disorder or a confirmed language disorder. Journal of the American Academy of Audiology. 2008; 19(5):377-91. [DOI:10.3766/jaaa.19.5.2] [PMID]
6. Le Prell CG, Clavier OH. Effects of noise on speech recognition: Challenges for communication by service members. Hearing Research. 2017; 349:76-89. [DOI:10.1016/j.heares.2016.10.004] [PMID]
7. Lotfi Y, Nazeri AR, Asgari A, Moosavi A, Bakhshi E. Iranian version of speech, spatial, and qualities of hearing scale: A psychometric study. Acta Medica Iranica. 2016; 54(12):756-64. [Link]
8. Delphi M, Abdolahi FZ, Tyler R, Bakhit M, Saki N, Nazeri AR. Validity and reliability of the Persian version of spatial hearing questi Medical Journal of the Islamic Republic of Iran. 2015; 29:231. [PMID]
9. Tyler RS, Perreau AE, Ji H. The validation of the spatial hearing questionnaire. Ear and Hearing. 2009; 30(4):466. [DOI:10.1097/AUD.0b013e3181a61efe] [PMID] [PMCID]
10. Katz J, Chasin M, English KM, Hood LJ, Tillery KL. Handbook of clinical audiology. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2015. [Link]
11. Delphi M, Zamiri Abdollahi F, Doosti A, Bayat A. [Comparison of spatial hearing ability between young adults and elders with weakness in perception of speech-in-noise: A questionnaire study (Persian)]. The Scientific Journal of Rehabilitation Medicine. 2018; 7(3):255-62. [Link]
12. Douglas SA, Yeung P, Daudia A, Gatehouse S, O'Donoghue GM. Spatial hearing disability after acoustic neuroma removal. The Laryngoscope. 2007; 117(9):1648-51. [DOI:10.1097/MLG.0b013e3180caa162] [PMID]
13. Kong TH, Park YA, Bong JP, Park SY. Validation of the Korean version of the spatial hearing questionnaire for assessing the severity and symmetry of hearing impairment. Yonsei Medical Journal. 2017; 58(4):842-7. [DOI:10.3349/ymj.2017.58.4.842] [PMID] [PMCID]
14. Kırbaç A, Kaynakoğlu B, Aslan F, İncesulu A. Effects of unilateral audio-vestibular insufficiency on spatial hearing. Indian Journal of Otolaryngology and Head and Neck Surgery. 2023; 75(Suppl 1):313-9. [DOI:10.1007/s12070-022-03442-1] [PMID] [PMCID]
15. Keating P, Rosenior-Patten O, Dahmen JC, Bell O, King A Behavioral training promotes multiple adaptive processes following acute hearing loss. Elife. 2016; 5:e12264. [DOI:10.7554/eLife.12264] [PMID] [PMCID]
16. Noble W, Byrne D, Ter-Horst K. Auditory localization, detection of spatial separateness, and speech hearing in noise by hearing impaired listeners. The Journal of the Acoustical Society of America. 1997; 102(4):2343-52. [DOI:10.1121/1.419618] [PMID]