بررسی اثر درمان مشاهده ‌حرکت بر عملکرد دو دستی کودکان فلج مغزی همی پلژی 3 تا 5 سال

Introduction
Characteristics of hand function in children with hemiplegia include poor grasping and reaching, slow speed, lack of fine motor skills, and spasticity. Many intervention methods target the lack of upper limb function in children with hemiplegia. Imitative activities play an important role in human development because, through imitation, human cognitive and perceptual abilities grow and lead to efficient learning and development of motor skills. Observing actions performed by others activates the same neural structures in the observer that are responsible for the actual execution of those actions. Areas that have this feature are defined as the mirror neuron system. Action observation therapy uses this neurophysiological mechanism to recover from motor impairments. During a typical session, patients observe a daily activity and then perform it. Children with hemiplegia show problems in motor representation and motor planning. These problems can be affected by action observation, a new therapeutic approach aimed at activating the mirror neuron system. One of the trends in the treatment approaches of children with hemiplegia is to increase the caregiver’s participation in providing services. According to the increase in home-based programs in the rehabilitation of cerebral palsy, we investigated the effect of action observation on the bimanual function of children with cerebral palsy aged 3 to 5 years in the form of home-based treatment.

Methods
This study was conducted as a randomized clinical trial in which 40 children with unilateral cerebral palsy aged 3 to 5 years were selected as available and randomly divided into a control and an intervention group. The inclusion criteria were as follows: 
1. Aged between 3 and 5 years,
 2. Confirmed diagnosis of unilateral CP, 
3. The modified Ashworth scale score <2, 
4. IQ score of at least 70 based on the Sparkle questionnaire, 
5. The maximum miniMACS score 3 for participants under 4 years of age and the maximum MACS score 3 for participants over 4 years of age, 
6. Ability to understand the assessor’s instructions,
7. Absence of vision and hearing problems, 
 8. Not receiving intervention other than routine occupational therapy treatments. 
The exclusion criteria included Botox injections and seizures during the intervention period. After collecting the demographic information of the participants, their bimanual hand function was evaluated using ABILHAND-Kids. This test was designed in 2004 to assess manual ability in children with upper limb disorders aged 6 to 15 years and can be used at all levels of the MACS. A quick test consists of 21 two-handed items covering different areas of daily life. For each item, the parent is asked to report the child’s difficulties on a three-level scale: impossible (score 0), difficult (score 1), and easy (score 2). The score range on this test is from 0 to 42. Children in the intervention group received five 30-min weekly sessions for 4 weeks of action observation therapy at home under the supervision of the researcher, and the control group received no other intervention in addition to the usual occupational therapy interventions (Bobath neurodevelopmental therapy and individual occupational therapy). 
The framework of each activity and the required tools were determined by the researcher. At the appropriate time, the parent should perform the activities that include targeted daily one-handed or two-handed activities from simple to complex within the said framework for 3 min for the child. Then, for 3 min, the child practices the activity with the help and guidance of the caregiver, and then the child is given 3 min to imitate the activity. Children in the control group continue regular interventions. Each child was evaluated three times, before the intervention (T0), immediately after the intervention (T1), and a month after the intervention (T2). After data collection, the Wilcoxon test was used to analyze nonparametric variables, and the repeated measures test was used to analyze parametric variables.

Results 
In the intervention and control groups, before and after the treatment, there was an increase in the mean score, but this increase was greater in the intervention group than in the control group. Comparing before and after in the intervention group shows a significant difference. The results showed that after the intervention, the bimanual function of children in the intervention group increased significantly compared to the control group (P<0.001). These results were sustained during the follow-up period

Conclusion
The present study showed that the intervention based on action observation, especially in the home environment and under the supervision of parents, had positive and significant effects in improving the upper limb function of cerebral palsy hemiplegic children in the age range of 3 to 5 years. The results showed the effect of this method in improving motor skills in the intervention group. These findings emphasize the importance of developing rehabilitation interventions based on action observation in home environments with the help of parents, and suggest that future research investigate the long-term effects and combine these types of interventions with other treatments.

Ethical Considerations
Compliance with ethical guidelines
All ethical principles such as the informed consent of the participants, the confidentiality of their information, and their right to leave the research were considered. Ethical approval was obtained from the Research Ethics Committee of  Shahid Beheshti University of Medical Sciences. The study was registered by the Iranian Registry of Clinical Trials  (Ethical Code: IR.SBMU.RETECH.REC.1402.241).

Funding
This study was extracted from the master’s thesis of …. at the Faculty of Rehabilitation, Shahid Beheshti University of Medical Sciences.This research did not receive any specific grant from funding agencies in the public, commercial, or not-for-profit sectors. 

Authors' contributions
All authors contributed equally to the conception and design of the study, data collection and analysis, interpretation of the results, and drafting of the manuscript. Each author approved the final version of the manuscript for submission.

Conflict of interest
The authors declared no conflict of interest.

Acknowledgments
The authors would like to thank all participants for their cooperation in this research.

مقدمه و اهداف
ویژگی‌های عملکردی دست در کودکان همی‌پلژی با ضعف در گرفتن و دستیابی، کاهش سرعت، فقدان مهارت‌های حرکتی ظریف و وجود اسپاستیسیتی مشخص می‌شود [1]. اختلال در ادراک حس عمقی و حس لامسه در دست آسیب‌دیده، توانایی انجام حرکات ظریف و اعمال قدرت توسط انگشتان را محدود می‌کند. به‌علاوه، این کودکان در کنترل انتخابی انگشتان خود با مشکل مواجه هستند که به کاهش استفاده از انگشتان منجر می‌شود [2].
مداخلات متعددی برای بهبود عملکرد اندام فوقانی در کودکان همی‌پلژی وجود دارد. چهار رویکرد اصلی در این زمینه شامل تزریق بوتاکس همراه با آموزش اندام فوقانی، محدودیت درمانی اجباری، آموزش فشرده دودستی و درمان رشدی عصبی است [3، 4]. بااین‌حال، تاکنون هیچ‌یک از این روش‌ها برتری قطعی نسبت به دیگری نشان نداده‌اند [3، 4]. روش‌های درمانی رایج برای بهبود حرکات اندام فوقانی مستلزم صرف زمان، تلاش و هزینه قابل‌توجهی هستند. افزون بر این، کودکانی که محدودیت‌های فیزیکی شدید دارند، ممکن است نتوانند در این درمان‌ها مشارکت کنند [5]. بیش از 70 درصد از کودکان مبتلا به فلج مغزی به‌دلیل اسپاسم با محدودیت‌های جدی در انجام فعالیت‌های روزمره و جابه‌جایی مواجه‌اند و از آسیب‌های حسی و شناختی متعددی رنج می‌برند. بنابراین، تدوین و اجرای برنامه‌های توانبخشی مبتنی بر اصول نوروفیزیولوژیکی که بر آموزش وظایف معنی‌دار تمرکز داشته باشد، ضرورت دارد [6].
فعالیت‌های تقلیدی نقش مهمی در تکامل انسان ایفا می‌کنند، زیرا از طریق تقلید، توانایی‌های شناختی و ادراکی توسعه می‌یابد و یادگیری مؤثر و رشد مهارت‌های حرکتی تسهیل می‌شود. رشد کودکان به میزان قابل‌توجهی به یادگیری مشاهده‌ای و تقلید وابسته است [7]. در فیزیولوژی عصبی، یک مفهوم کاملاً پذیرفته‌شده این است که مشاهده اعمال انجام‌شده توسط دیگران، همان ساختارهای عصبی را در فرد مشاهده‌کننده فعال می‌کند که مسئول اجرای واقعی آن اعمال هستند. این نواحی به‌عنوان سیستم نورون‌های آینه‌ای شناخته می‌شوند [8]. درمان مشاهده‌حرکت از این مکانیسم نوروفیزیولوژیکی برای بازیابی عملکرد حرکتی پس از آسیب استفاده می‌کند. در یک جلسه معمولی، بیماران ابتدا یک فعالیت روزمره را مشاهده کرده و سپس آن را اجرا می‌کنند [8]. کودکان مبتلا به همی‌پلژی نقص‌هایی در بازنمایی و برنامه‌ریزی حرکتی نشان می‌دهند. شواهد نشان می‌دهد این مشکلات را می‌توان با استفاده از درمان مشاهده‌‌حرکت که یک رویکرد درمانی نوین با هدف فعال‌سازی سیستم نورون‌های آینه‌ای است، تحت تأثیر قرار داد [3، 9]. مزیت اصلی این رویکرد که براساس فرآیندهای بالا به پایین (top-down) عمل می‌کند، بهره‌گیری از توانایی ذاتی کودکان در تقلید از طریق مشاهده است [10]. 
در رویکردهای کاردرمانی مربوط به فلج مغزی همی پلژی، پروتکل‌هایی جهت افزایش مشارکت جایگاه ویژه‌ای دارند و درمان و نتایج درمان را تحت تأثیر قرار می‌دهند [11]. برنامه‌های مبتنی بر منزل به‌عنوان یک روش مکمل یا حتی جایگزینی مؤثر برای برنامه‌های مبتنی بر مراکز درمانی در توانبخشی فلج مغزی مطرح شده‌اند [12]. این برنامه‌ها فرصتی منحصربه‌فرد برای آموزش مداوم فراهم می‌کند و والدین را قادر می‌سازند تا تمرینات را در برنامه روزانه کودک ادغام کنند. به این ترتیب، نیاز به جلسات آموزشی مجزا کاهش می‌یابد، تعمیم‌پذیری مهارت‌ها تقویت می‌شود و شدت و تکرار تمرینات افزایش می‌یابد که همگی در بهبود یادگیری حرکتی نقش مؤثری دارند [12].
در مطالعات قبلی درمان مشاهده‌حرکت در کودکان سنین بالای 5 سال انجام شده است و نتایج مثبت آن بر عملکرد اندام فوقانی گزارش شده است [6، 10]. باتوجه‌به اهمیت مداخله زودهنگام، لازم است برنامه‌های توانبخشی در کودکان در سریع‌ترین زمان ممکن آغاز شود. مداخلات زودهنگام بر ایجاد یک محیط غنی و ارائه آموزش‌های هدفمند متمرکز هستند تا عملکرد اندام فوقانی را در مراحل بحرانی رشد به حداکثر برسانند. مطالعه حاضر با در نظر گرفتن نقش کلیدی درمان‌های مبتنی بر منزل در توانبخشی کودکان مبتلا به فلج مغزی، به بررسی اثرات این رویکرد بر عملکرد دودستی اندام فوقانی در کودکان 3 تا 5 ساله در محیط طبیعی زندگی آنان پرداخته است، با این هدف که شواهد علمی کافی برای ادغام این روش در برنامه‌های مداخله زودهنگام کودکان مبتلا به فلج مغزی همی‌پلژی ارائه دهد.

مواد و روش‌ها
این مطالعه به‌صورت کارآزمایی بالینی تصادفی انجام شد. برای تعیین حجم نمونه در هر گروه باتوجه‌به کمی بودن متغیرهای وابسته تحقیق و وجود دو گروه مستقل، از فرمول شماره 1 استفاده شد.

با فرض خطای نوع اول آزمون 0/05=α و خطای نوع دوم آزمون 0/2=β (یعنی توان آزمون 80%)، استخراج مقادیر میانگین 0/8=µ1 و 0/6=µ2، انحراف‌معیار 0/3=σ1 و 0/1=σ2 برای متغیر توانایی دستی، تعداد نمونه در هر گروه 20 و درکل 40 نفر محاسبه شد [13].
نمونه‌ها به‌صورت در دسترس از انجمن توان‌یاب در تهران و کلینیک‌‌های کاردرمانی در شهرهای تهران و شیراز انتخاب شدند. کودکانی که معیارهای ورود را داشتند، وارد مطالعه شدند. ابتدا فرم اطلاعات جمعیت‌شناختی برای تمامی شرکت‌کنندگان تکمیل گردید. باتوجه‌به اینکه در این پژوهش شرکت‌کنندگان به‌تدریج وارد می شدند، به هریک از نمونه‌ها یک عدد از 1 الی 40 تخصیص داده شد و برای جلوگیری از سوگیری در نمونه‌گیری از ابتدا تصمیم گرفته شد که نمونه‌هایی با اعداد فرد وارد گروه آزمایش و نمونه‌هایی با اعداد زوج وارد گروه کنترل شوند. شرکت‌کنندگان از نحوه گروه‌بندی اطلاعی نداشتند (تصویر شماره 1).

40 کودک فلج مغزی یک‌‌طرفه 3 تا 5 سال به‌‌طور تصادفی به دو گروه کنترل (20 نفر) و آزمایش (20 نفر) تقسیم شدند. معیارهای ورود شامل تشخیص فلج مغزی یک‌‌طرفه توسط نورولوژیست اطفال، سن 3 تا 5 سال، بهره هوشی حداقل 70 براساس پرسش‌نامه اسپارکل، نمره اشورث حداکثر 3 در اندام فوقانی، نمره ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻃﺒﻘﻪ‌ﺑﻨﺪی ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ دﺳﺘﻲ مختصر (miniMACS) حداکثر 3 برای شرکت‌کنندگان کمتر از 4 سال و نمره MACS حداکثر 3 برای شرکت‌کنندگان بالای 4 سال، توانایی دنبال کردن دستورالعمل‌ها، عدم وجود مشکلات بینایی و شنوایی و عدم دریافت مداخله به ‌غیر از درمان‌های روتین کاردرمانی بود. معیارهای خروج از مطالعه شامل تزریق بوتاکس و تشنج در طی مداخله بود.
در این مطالعه گروه آزمایش علاوه‌بر مداخلات معمول کاردرمانی (درمان رشدی-عصبی بوبت و کاردرمانی فردی) تحت درمان مشاهده‌حرکت به‌صورت 5 جلسه 30 دقیقه‌ای در هفته به‌مدت 4 هفته در منزل قرار گرفتند و گروه کنترل تنها مداخلات معمول کاردرمانی را دریافت کردند. برنامه مداخله در 20 جلسه باتوجه‌به مطالعات موجود [5، 6، 10] تدوین شد که در جدول شماره 1 ارائه شده است.

چهارچوب هر فعالیت و وسایل موردنیاز توسط پژوهشگر تعیین شد. والد باید در زمان مناسب فعالیت‌ها را که شامل فعالیت‌های روزمره هدفمند یک دستی یا دودستی از ساده به پیچیده بودند را در چهارچوب گفته‌شده به‌مدت 3 دقیقه برای کودک اجرا می‌کرد. سپس به‌مدت 3 دقیقه کودک با کمک و راهنمایی مراقب اجرای فعالیت را تمرین می‌کرد و بعد به کودک 3 دقیقه فرصت تقلید از فعالیت داده می‌شد. نحوه اجرا برای همه فعالیت‌ها به همین شکل بود.
باتوجه‌به همکاری و آستانه تحمل کودک بین فعالیت‌ها، برای کودک استراحت در نظر گرفته شد. حین اجرای مداخله مراقب در کنار کودک بود تا اطمینان حاصل کند که کودک توجه کافی دارد و او را تشویق کند. حین تقلید، مراقب هیچ‌گونه کمکی حتی به‌صورت نشان دادن مجدد فعالیت به کودک نکرد. به‌منظور نظارت و پیگیری درمان در منزل تماس‌های هفتگی با والد گرفته شد و از والد درخواست گردید تا عکس یا فیلم جلسات را برای پژوهشگر ارسال کند.
شرکت‌کنندگان در سه زمان قبل از شروع مداخله، بلافاصله پس از اتمام مداخله و 1 ماه پس از اتمام مداخله در کلینیک‌‌‌‌های کاردرمانی توسط کارشناس کاردرمانی آموزش‌دیده مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌افزار SPSS نسخه 25 انجام شد ( متخصص آمار از نحوه گروه‌‌بندی اطلاعی نداشت).

تست ABILHAND-Kids
ارزیابی‌ها با ابزار ABILHAND-Kids انجام شد. این تست در سال 2004 برای ارزیابی توانایی دستی در کودکانی با اختلالات اندام فوقانی 6 تا 15 سال طراحی شده است و در همه سطوح MACS قابل‌استفاده است. ABILHAND-Kids یک تست سریع شامل 21 گویه دو دستی است که حوزه‌های مختلف زندگی روزمره را پوشش می‌دهد. در هر گویه از والد درخواست می‌شود تا مشکلات کودک را در یک مقیاس سه سطحی گزارش کند: غیرممکن (نمره صفر)، سخت (نمره 1) و آسان (نمره 2). دامنه نمره در این تست از (0 تا 42) است. در سال 2020 در ایران، محمدخانی و همکاران این مقیاس را روایی پایایی کرده‌اند. ضریب آلفای کرونباخ 0/96 و روایی آزمون-بازآزمون خوب در نسخه فارسی گزارش شده است [14].

یافته‌ها
33 نفر با میانگین سنی 45/4 سال در دو گروه درمان ( 18 نفر شامل 6 دختر و 12 پسر) و کنترل (15 نفر شامل 7 دختر و 8 پسر) مطالعه را به پایان رساندند. برای بررسی فرض نرمال بودن داده‌ها از آزمون شاپیرو-ویلک استفاده شد. همچنین برای تحلیل متغیرهای ناپارامتری از آزمون ویلکلکسون و برای تحلیل متغیرهای پارامتری از آزمون اندازه‌های تکراری استفاده شد. نتایج آنالیز آماری داده‌های جمعیت‌شناختی به‌صورت خلاصه در جدول شماره 2 آورده شده است.

میانگین نمرات عملکرد دودستی پیش از شروع مداخله، در گروه درمان و کنترل به‌ترتیب برابر با 28/67 و 28/80 بود و تفاوت آماری معنی‌دار بین دو گروه وجود نداشت (P=0/937) و دو گروه ازنظر عملکرد دودستی در یک سطح قرار داشتند اما بلافاصله بعد از مداخله میانگین نمرات عملکرد دودستی در گروه درمان و کنترل به‌ترتیب برابر با 31/83 و 30/53 اندازه‌گیری شد و ازنظر آماری تفاوت معنی‌داری بین دو گروه حاصل شده بود. (0/001>P در گروه درمان و P=0/049 در گروه کنترل). نتایج مطالعه حاضر نشان داد که عملکرد دو دستی در دو گروه کنترل و آزمایش بهبودی داشته و در هر دو گروه معنی‌دار بوده است. مقادیر اندازه‌گیری‌شده طی ارزیابی‌ها برای عملکرد دو دستی در جدول شماره 3 آورده شده است.

مقایسه عملکرد دودستی گروه درمان و کنترل طی سه مرحله ارزیابی در تصویر شماره 2 نشان داده شده است.

بحث
این مطالعه کارآزمایی بالینی با هدف بررسی اثر درمان مشاهده‌حرکت بر عملکرد دودستی کودکان همی‌‌پلژی 3 تا 5 سال انجام شد. دو گروه قبل از دریافت مداخله ازنظر متغیرهای جمعیت‌شناختی و متغیر عملکرد دودستی تفاوت آماری معنی‌داری باهم نداشتند. نتایج به‌وضوح نشان می‌دهند که اثر مداخله در گروه آزمایش به‌طور قابل‌توجهی بیشتر از گروه کنترل بوده است. 
همسو با این نتایج، ارانته  و همکاران نیز در مطالعه‌ای بر روی کودکان مبتلا به همی‌پلژی نشان دادند که مداخله درمانی مبتنی بر مشاهده عمل تأثیر قابل‌توجهی بر بهبود عملکرد حرکتی دودستی در این کودکان دارد. در هر دو گروه نمرات عملکرد دودستی افزایش قابل‌توجهی داشتند اما گروهی که مداخله درمانی را با مدل پاتولوژیک (در فیلم‌ها از مدل یک کودک با تشخیص همی‌‌پلژی استفاده شده بود، درحالی‌که در گروه کنترل مدل کودکی سالم بود) دریافت کرده بودند، در مقایسه با گروه کنترل  بهبود معنی‌داری در توانایی‌های دودستی خود نشان دادند [15].
مداخلات مبتنی بر مشاهده‌حرکت در کودکان همی‌پلژی تأثیرات فیزیولوژیکی و روان‌شناختی متعددی دارند که به بهبود عملکرد دودستی کمک می‌کنند. اولین دلیل عمده، فعال‌سازی نورون‌های آینه‌ای است. در کودکان همی‌پلژی، این نورون‌ها می‌توانند مسیرهای عصبی جدیدی را برای بهبود هماهنگی حرکتی فعال کنند [16]. 
دومین دلیل، نقش پلاستیسیتی عصبی در فرایند درمان است. مغز کودکان همی‌پلژی به‌دلیل ویژگی‌های رشد و تکامل خود، توانایی بالایی در بازسازی و تطبیق با آسیب‌ها دارد. از طریق مداخلات مشاهده‌حرکت، پلاستیسیتی عصبی تقویت می‌شود و مغز قادر به ایجاد مسیرهای جدید برای کنترل حرکات می‌شود. این فرآیند به‌ویژه در بهبود عملکرد دودستی مفید است، زیرا می‌تواند نواحی مغزی آسیب‌دیده را مجدداً فعال کند و عملکرد دست آسیب‌دیده را تقویت نماید [14].
 عامل سوم، تقویت ارتباطات عصبی-عضلانی است. در کودکان همی‌پلژی، آسیب به نواحی مغزی می‌تواند ارتباطات عصبی-عضلانی را مختل کند. مداخلات مبتنی بر مشاهده‌حرکت با فعال‌سازی بخش‌های مختلف مغز، این ارتباطات را تقویت کرده و موجب بهبود توانایی کودک در انجام حرکات دودستی پیچیده می‌شوند. این تقویت ارتباطات عصبی-عضلانی به بهبود هماهنگی دو دستی و افزایش قدرت حرکتی کمک می‌کند [17].
براساس مطالعات انجام‌شده به نظر می‌‌رسد افزایش انگیزه و اعتمادبه‌نفس نیز از علل احتمالی مهم در توجیه اثربخشی مداخلات مشاهده‌حرکت است [18]. کودکان همی‌پلژی اغلب از کمبود انگیزه برای انجام حرکات پیچیده رنج می‌برند. چون این درمان در محیط امن و آشنای منزل انجام شده، می‌تواند انگیزه و اعتمادبه‌نفس کودک را افزایش دهد. این افزایش انگیزه باعث می‌شود کودک تمایل بیشتری به شرکت در تمرینات داشته باشد و در نتیجه، عملکرد دودستی‌اش بهبود یابد.
درنهایت، ترکیب فعالیت‌های عملی با مشاهده‌ حرکت می‌تواند اثرات مثبت مداخلات را تقویت کند. به‌طور خاص، در کودکان همی‌پلژی، مشاهده‌حرکت به تنهایی ممکن است به اندازه کافی تأثیرگذار نباشد، اما زمانی که این مشاهده با تمرینات عملی و فعال همراه شود، کودک قادر خواهد بود حرکات را بهتر یاد بگیرد و آن‌ها را در شرایط واقعی‌تر تمرین کند. این ترکیب می‌تواند به ایجاد هماهنگی بهتر و عملکرد دودستی به‌طور مؤثرتری منجر شود.
نتایج این مطالعه با نتایج مطالعه اسگاندورا و همکاران [10] همسو نبود. گروه آزمایش 1 ساعت در روز به‌مدت 3 هفته متوالی، ویدیوهایی از فعالیت‌های یک دستی یا دودستی هدفمند مشاهده می‌کردند و بلافاصله فعالیت مشاهده‌شده را با دست درگیر یا هردو دست انجام می‌دادند. گروه کنترل نیز فعالیت‌های مشابه با گروه آزمایش انجام می‌دادند؛ با این تفاوت که بازی‌های کامپیوتری مشاهده کرده بودند. در پژوهش آن‌ها نتایج ابزار ABILHANH-Kids در دو گروه تفاوت چندانی مشاهده نشد، یکی از علت‌های عدم همسویی نتایج، می‌‌تواند تفاوت گروه سنی بررسی‌شده (5 تا 15 سال) و عدم کنترل مداخله مستمر والدین در مطالعه اسگاندورا  باشد [10].
 اگرچه اثربخشی درمان مشاهده‌حرکت بر عملکرد حرکتی ظریف در کودکان کمتر از 5 سال گزارش شده است [19]، با افزایش سن، تثبیت برتری طرفی و کسب مهارت‌های بیشتر در دست سالم، تمایل به همکاری کودک در درمان و احتمال ایجاد نتایج سریع کاهش می‌‌یابد. ازجمله مزیت‌‌های رویکردهای خانواده‌‌محور، برگزاری جلسات در محیط آشنا برای کودک است که میزان مشارکت کودک در درمان را افزایش می‌‌دهد [20]. مطالعات پیشنهاد می‌کنند پژوهش‌های آینده به بررسی اثرات طولانی‌مدت و ترکیب این نوع مداخلات با سایر درمان‌ها بپردازند. 

نتیجه‌گیری
مطالعه حاضر نشان می‌دهد مداخله مشاهده‌حرکت به‌عنوان یک روش توانبخشی در کنار درمان‌های روتین می‌تواند به‌طور مؤثری در بهبود عملکرد دودستی کودکان فلج مغزی همی‌پلژی استفاده شود. این یافته‌ها بر اهمیت توسعه مداخلات توانبخشی مبتنی بر مشاهده‌حرکت در محیط‌ منزل و به کمک والدین تأکید می‌کند و پیشنهاد می‌شود پژوهش‌های آینده به بررسی اثرات طولانی‌مدت و ترکیب این نوع مداخلات با سایر درمان‌ها بپردازند.

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
در اجرای پژوهش ملاحظات اخلاقی مطابق با دستورالعمل کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در نظر گرفته شده و کد اخلاق به شماره (IR.SBMU.RETECH.REC.1402.241) و کد کارآزمایی بالینی با شماره (IRCT20241016063385N1)  از مرکز ثبت کارآزمایی بالینی ایران دریافت شده است.

حامی مالی
این مقاله برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد سارا رحمانیان رشته کاردرمانی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می‌باشد. این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمانی‌های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است.

مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان به‌طور یکسان در مفهوم و طراحی مطالعه، جمع‌آوری و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، تفسیر نتایج و تهیه پیش‌نویس مقاله مشارکت داشتند.

تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد. 

تشکر و قدردانی
از تمام شرکت‌‌کنندگان در این تحقیق تقدیر و تشکر می‌‌شود.

References

1. Kirkpatrick E, Pearse J, James P, Basu A. Effect of parent-delivered action observation therapy on upper limb function in unilateral cerebral palsy: A randomized controlled trial. Developmental Medicine and Child Neurology. 2016; 58(10):1049-56. [DOI:10.1111/dmcn.13109] [PMID]
2. Palomo-Carrión R, Zuil-Escobar JC, Cabrera-Guerra M, Barreda-Martínez P, Martínez-Cepa CB. Mirror therapy and action observation therapy to increase the affected upper limb functionality in children with hemiplegia: A randomized controlled trial protocol. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2021; 18(3):1051. [DOI:10.3390/ijerph18031051][PMID]
3. Simon-Martinez C, Mailleux L, Jaspers E, Ortibus E, Desloovere K, Klingels K, et al. Effects of combining constraint-induced movement therapy and action-observation training on upper limb kinematics in children with unilateral cerebral palsy: a randomized controlled trial. Scientific Reports. 2020; 10(1):10421. [DOI:10.1038/s41598-020-67427-2][PMID]
4. Sgandurra G, Ferrari A, Cossu G, Guzzetta A, Biagi L, Tosetti M, et al. Upper limb children action-observation training (UP-CAT): A randomised controlled trial in hemiplegic cerebral palsy. BMC Neurology. 2011; 11:80. [DOI:10.1186/1471-2377-11-80][PMID]
5. Kim DH, An DH, Yoo WG. Effects of live and video form action observation training on upper limb function in children with hemiparetic cerebral palsy. Technology and Health Care. 2018; 26(3):437-43. [DOI:10.3233/THC-181220][PMID]
6. Buccino G, Arisi D, Gough P, Aprile D, Ferri C, Serotti L, et al. Improving upper limb motor functions through action observation treatment: A pilot study in children with cerebral palsy. Developmental Medicine and Child Neurology. 2012; 54(9):822-8. [DOI:10.1111/j.1469-8749.2012.04334.x][PMID]
7. Kim JY, Kim JM, Ko EY. The effect of the action observation physical training on the upper extremity function in children with cerebral palsy. Journal of Exercise Rehabilitation. 2014; 10(3):176-83. [DOI:10.12965/jer.140114][PMID]
8. Buccino G. Action observation treatment: A novel tool in neurorehabilitation. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B, Biological sciences. 2014; 369(1644):20130185. [DOI:10.1098/rstb.2013.0185][PMID]
9. Simon-Martinez C, Mailleux L, Hoskens J, Ortibus E, Jaspers E, Wenderoth N, et al. Randomized controlled trial combining constraint-induced movement therapy and action-observation training in unilateral cerebral palsy: Clinical effects and influencing factors of treatment response. Therapeutic Advances in Neurological Disorders. 2020; 13:1756286419898065. [DOI:10.1177/1756286419898065][PMID]
10. Sgandurra G, Ferrari A, Cossu G, Guzzetta A, Fogassi L, Cioni G. Randomized trial of observation and execution of upper extremity actions versus action alone in children with unilateral cerebral palsy. Neurorehabilitation and Neural Repair. 2013; 27(9):808-15. [DOI:10.1177/1545968313497101][PMID]
11. Ferre CL, Brandão MB, Hung YC, Carmel JB, Gordon AM. Feasibility of caregiver-directed home-based hand-arm bimanual intensive training: A brief report. Developmental Neurorehabilitation. 2015; 18(1):69-74. [DOI:10.3109/17518423.2014.948641][PMID]
12. Beckers LWME, Geijen MME, Kleijnen J, A A Rameckers E, L A P Schnackers M, J E M Smeets R, et al. Feasibility and effectiveness of home-based therapy programmes for children with cerebral palsy: A systematic review. BMJ Open. 2020; 10(10):e035454. [DOI:10.1136/bmjopen-2019-035454][PMID]
13. Kim DH. Comparison of short-and long-time action observation training (AOT) on upper limb function in children with cerebral palsy. Physiotherapy Practice and Research. 2020; 41(1):53-8. [DOI:10.3233/PPR-190145]
14. Ruffino C, Papaxanthis C, Lebon F. Neural plasticity during motor learning with motor imagery practice: Review and perspectives. Neuroscience. 2017; 341:61-78. [DOI:10.1016/j.neuroscience.2016.11.023][PMID]
15. Errante A, Beccani L, Verzelloni J, Maggi I, Filippi M, Bressi B, et al. Effectiveness of action observation treatment based on pathological model in hemiplegic children: A randomized-controlled trial. European Journal of Physical and Rehabilitation Medicine. 2024; 60(4):643-55. [DOI:10.23736/S1973-9087.24.08413-2][PMID]
16. Reynolds JE, Thornton AL, Elliott C, Williams J, Lay BS, Licari MK. A systematic review of mirror neuron system function in developmental coordination disorder: Imitation, motor imagery, and neuroimaging evidence. Research in Developmental Disabilities. 2015; 47:234-83. [DOI:10.1016/j.ridd.2015.09.015][PMID]
17. Iorga A, Jianu A, Gheorghiu M, Crețu BD, Eremia IA. Motor Coordination and Its Importance in Practicing Performance Movement. Sustainability. 2023; 15(7):5812. [DOI:10.3390/su15075812]
18. Cecchini J, González C, Carmona Á, Arruza J, Escartí A, Balagué G. The influence of the physical education teacher on intrinsic motivation, self-confidence, anxiety, and pre-and post-competition mood states. European Journal of Sport Science. 2001; 1(4):1-11. [DOI:10.1080/17461390100071407]
19. Buccino G, Vogt S, Ritzl A, Fink GR, Zilles K, Freund HJ, et al. Neural circuits underlying imitation learning of hand actions: An event-related fMRI study. Neuron. 2004; 42(2):323- [DOI:10.1016/S0896-6273(04)00181-3][PMID]
20. Nuara A, Avanzini P, Rizzolatti G, Fabbri-Destro M. Efficacy of a home-based platform for child-to-child interaction on hand motor function in unilateral cerebral palsy. Developmental Medicine and Child Neurol 2019; 61(11):1314-22. [DOI:10.1111/dmcn.14262][PMID]