اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم شناختی هیجان در افراد با معلولیت جسمی و حرکتی

Introduction
Injuries caused by disability are usually associated with challenges in the personal, social, and occupational dimensions of disabled people. For this reason, these people face various adverse consequences that can cause negative reactions. So, disabled people must regulate their emotions and reactions to achieve stable and positive adaptation to these challenges. Regulating emotions is an important factor in determining successful performance in social interactions. Accordingly, the lack of emotional regulation has a negative effect on adaptation strategies, well-being, and life satisfaction. Emotional regulation means controlling and directing behaviors and emotions to achieve desired goals, which includes the management of arousal and emotions, which play a prominent role in adaptation. 
Some research results have shown that the improvement in emotional regulation leads to the ability to function properly in life, the ability to face positively injuries that have occurred, and the flexible functioning of the injured person. However, due to the various adverse consequences of physical and movement disabilities, these people must regulate their emotions and reactions to reach a stable and positive adaptation against these difficulties. Therefore, the current research aims to investigate the effectiveness of acceptance and commitment-based therapy on the cognitive regulation of emotion in people with physical and motor disabilities.

Materials and Methods 
According to the practical purpose and the method of its implementation, the research employed a pretest-posttest design with a control group. To carry out the research, by obtaining a letter of introduction from the Islamic Azad University of Kermanshah and submitting it to the Welfare Organization of Islamabad-Gharb City, the list and contact numbers of the sensory-motor disabled (spinal cord injury disabled) consisting of 50 people were collected. 
They had records in the Welfare Organization of the city. Among them, 15 people were randomly selected as the experimental group for treatment based on the acceptance and commitment therapy, and 15 people were chosen as controls. First, a pretest was taken from both experimental and control groups. Then, the experimental group, selected by purposeful sampling, participated in the treatment sessions, which were 8 two-hour sessions based on acceptance and commitment therapy, according to the treatment protocol. At the end of the treatment, a posttest was taken from both groups. To test the research hypothesis on whether therapy based on acceptance and commitment affects the cognitive regulation of emotion in people with physical and motor disabilities, we used the Garnefski cognitive emotion regulation scale (2001) with 36 items. The obtained data were analyzed using multivariate covariance analysis in SPSS software.

Results 
The Kolmogorov-Smirnov test was used to examine the normality of the research data distribution (therapy based on acceptance and commitment). Its results showed that the significance level of the variables is more than 0.05, indicating that data have a normal distribution. The findings showed that therapy based on acceptance and commitment affects the cognitive regulation of emotion in people with physical and motor disabilities. The results of the covariance test regarding the effectiveness of the treatment based on acceptance and commitment to the components of cognitive-emotional regulation also showed significant differences in blaming oneself after removing the effect of the pretest and blaming others. 
Significant differences were also evident in the components of acceptance and renewed attention to planning. Also, significant differences were evident in the components of renewed positive attention and putting oneself in the true place. Therefore, the mean posttest scores of the experimental group were significantly lower than the control group’s mean scores. Thus, the treatment based on acceptance and commitment affects the cognitive regulation of emotions in people with physical and motor disabilities.

Conclusion
The results of this research, in line with previous studies, indicate the effectiveness of psychological courses in improving the mental states of people with physical-motor disabilities. A physical and movement disability can create limitations for any person and affect his interpersonal skills, including emotion regulation skills, which keep the person on the path of appropriate development. 
Considering the high number of disabled people in the country and the importance of the emotional regulation process in these people to overcome the problems of disability, it seems that treatment based on acceptance and commitment can improve their emotional regulation and psychological states. Also, considering the effectiveness of the treatment based on acceptance and commitment in the components of the current research, it can be a suitable solution for developing research in other age and gender groups or societies with some disorders based on the results. This research also paves the way for psychological interventions, considering the effectiveness of treatment based on acceptance and commitment in the community of the present study, which is physically disabled. 
Welfare officials, which are institutions for this society, can improve the psychological conditions of their clients with the help of people trained and proficient in these therapeutic techniques. It is also suggested that in future research, for further investigation and evaluation, the effect of treatment based on acceptance and commitment was evaluated for a longer follow-up, such as 3 to 6 months, to confirm the durability of the therapeutic results of this method.

Ethical Considerations

Compliance with ethical guidelines
This study was approved by the Ethics Committee of Islamic Azad University, Kermanshah branch. All ethical principles were considered in this study. The participants were informed about the study objectives and methods. They were also assured of the confidentiality of their information and were free to leave the study at any time, and if desired, the research results would be available to them.

Funding
This research did not receive any grant from funding agencies in the public, commercial, or non-profit sectors.

Authors' contributions
All authors equally contributed to preparing this article.

Conflict of interest
The authors declared no conflict of interest.

Acknowledgments
The authors would like to thank all participants for their cooperation in this study.

مقدمه
امروزه نسل سوم درمان‌های روان‌شناختی موردتوجه و استفاده قرار می‌گیرد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد از جمله آن‌هاست و در این درمان سعی می‌شود ارتباط روان‌شناختی فرد با افکار و احساساتش افزایش یابد. اساس این درمان، نظریه نظام ارتباطی است. براساس این نظریه بسیاری از روش‌هایی که برای حل مشکلات استفاده می‌شود افراد را با چالش‌هایی مواجه می‌کند که زمینه مشکلات بعدی می‌شوند. این درمان اجتناب از درد و استرس را مشکل اصلی بیماران می­‌داند که به ناتوانی و کاهش رضایت از زندگی می­‌انجامد. طبق این نظریه، اجتناب زمانی اتفاق می‌افتد که افکار و هیجانات منفی اثر مفرط و نامناسب بر رفتار می‌گذارند، بنابراین شیوه اصلی درمان پذیرش و تعهد مواجهه‌سازی بیمار با موقعیت‌هایی است که بیشتر از آن‌ها اجتناب شده است [1].
 از سویی برخلاف سایر درمان‌ها که بر کاهش یا کنترل علائم تأکید دارند، درمان پذیرش و تعهد افزایش پذیرش واکنش‌های منفی(افکار، هیجانات و حواس بدنی) به نفع درگیری در فعالیت‌های معنی‌داری را که تغییر مستقیم آن‌ها امکان‌پذیر نیست در مرکز توجه قرار می‌دهد. هرچند ممکن است این کار با درد و استرس زیادی همراه باشد. هدف درمان بهبود کارکرد بیمار از طریق افزایش انعطاف‌پذیری روانی است [1]. 
از سویی تنظیم شناختی هیجان فرایندی است که به موجب آن افراد اهداف خود را تنظیم می‌کنند، هیجانات و افکارشان را کنترل می‌کنند و راهبردهایشان را بهبود می‌بخشند [2]. در تنظیم شناختی هیجان، فرد از رفتار و هیجانات خودارزیابی به عمل می‌آورد و چنانچه متناسب با استاندارد‌هایش باشد، رفتارش خوب ارزیابی شده و باعث خوشحالی وی می‌شود؛ چنانچه این رفتار متناسب با استانداردها نباشد، سعی می‌کند با تغییر دادن رفتار به استانداردها دست یابد [3]. 
هیجان­‌ها به دلایل تکاملی، اجتماعی و ارتباطی و تأثیر آن بر تصمیم­‌گیری و سلامت مورد‌توجه بسیاری از متخصصان قرار گرفته است. تنظیم هیجان تمامی فرایندهای بیرونی و درونی مسئول برای نظارت، ارزیابی و اصلاح واکنش‌های هیجانی است که به‌صورت هشیار یا ناهشیار انجام می‌شود. به‌عبارت‌دیگر تنظیم هیجان به فرایند توانایی اعمال کنترل بر وضعیت عاطفی خود در یک موقعیت چالش‌برانگیز هیجانی اشاره دارد که تنظیم شناختی هیجان به‌عنوان مهم‌ترین مدل تنظیم هیجان قلمداد می‌شود [4-6]. تنظیم شناختی هیجان به تمامی سبک‌های شناختی اطلاق می‌شود که افراد از آن برای افزایش، کاهش یا حفظ تجارب هیجانی استفاده می‌کنند. به‌عبارت‌دیگر راهبردهای شناختی تنظیم هیجان کنش‌­هایی هستند که نشانگر راه‌های کنار آمدن فرد با شرایط استرس‌زا و اتفاقات ناگوار می‌باشند [7-9]. 
از سویی بررسی متون و مطالعات روان‌شناختی نشان می‌دهد که تنظیم هیجانات، عامل مهمی در تعیین سلامتی و عملکرد موفق در تعاملات اجتماعی است [10] و فقدان تنظیم هیجانی بر راهبردهای انطباقی، بهزیستی و رضایت از زندگی فرد تأثیر منفی می‌گذارد [11]. 
تنظیم هیجانی به معنای چگونگی کنترل و جهت‌دهی رفتارها و هیجان‌ها است تا بتوان به اهداف دلخواه دست یافت. مدل فرآیند توافقی تنظیم هیجان و مدل فرایندی تنظیم هیجان  دو مدل اصلی درزمینه تنظیم هیجان هستند [12]. تنظیم هیجان با ارزیابی از از نشانه‌های بیرونی و درونی شروع می‌شود و این ارزیابی به هماهنگی مجموعه‌ای از پاسخ‌های رفتاری، تجربی، فیزیولوژیکی و هیجانی می‌انجامد. چارچوب مدل فرآیندی تنظیم هیجان براساس ٣ فرض پایه‌ریزی شده است؛ 
فرض اول این است که هیجان‌ها ازنظر شدت، مدت و علت با خلق متفاوت هستند.
 فرض دوم این است که هیجان‌ها به‌وسیله ارزیابی از رویدادهای هیجانی به وجود می‌آیند.
 فرض سوم اینکه تقریباً همه هیجان‌ها در تعامل با دیگران به وجود می‌آیند [13]. 
مهارت تنظیم هیجانی شامل مدیریت برانگیختگی و هیجانات است و نقش برجسته‌ای را در سازگاری ایفا می‌کند. بااین‌حال برخی پژوهش‌ها به آثار معلولیت جسمی و حرکتی بر هیجانات پرداخته‌اند، از آن جمله می‌توان به پژوهش درباره سلامت هیجانی [14]، چگونگی راهکارهای مقابله‌ای [15] و چگونگی سازگاری روان‌شناختی [16] افراد دارای معلولیت جسمی و حرکتی اشاره کرد. نتایج برخی پژوهش‌ها نشان داده است که افزایش تنظیم هیجان، موجب قابلیت عملکرد مناسب در زندگی و توان رویارویی مثبت با آسیب‌های پیش‌آمده و عملکرد انعطاف‌پذیر فرد آسیب‌دیده می‌شود [17، 18]. بااین‌حال به‌دلیل پیامدهای منفی گوناگون معلولیت‌های جسمی و حرکتی، لازم است این افراد بتوانند هیجان‌ها و واکنش‌های خود را تنظیم کنند تا به سازگاری پایدار و مثبتی در برابر این سختی‌ها برسند. 
تاکنون درخصوص افراد دارای معلولیت جسمی‌-حرکتی روش‌هایی برای بهبود متغیرهای روان‌شناختی آنان انجام شده است، از جمله تأثیر مشاوره گروهی به روش تحلیل رفتار متقابل بر کاهش افسردگی معلولان جسمی-حرکتی [19]، اثربخشی معنادرمانی بر بهبود عزت نفس [20] و اثربخشی آموزش‌های مهارت‌های اجتماعی بر هوش هیجانی [21]. یکی دیگر از روش‌هایی که تا به حال کمتر در جامعه معلولان خصوصاً افراد دارای معلولیت جسمی-حرکتی مورد توجه قرار گرفته است درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می‌باشد. بااین‌حال پژوهش‌های پیشین حاکی از اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر بهبود حالات روان‌شناختی افراد [22-25] و همچنین فرایند‌های تنظیم هیجان افراد [26، 27] و بهبود حالات خلقی و روان‌شناختی معلولان جسمی- حرکتی [28-30] می‌شود، اما تاکنون درمورد تنظیم شناختی- هیجانی افراد با معلولیت جسمی و حرکتی مورد بررسی و واکاوی قرار نگرفته است و خلأ تحقیقاتی در این زمینه احساس می‌شود. باوجوداین به نظر می‌رسد اولین عاملی که دررابطه‌با توانبخشی افراد با معلولیت جسمی و حرکتی می‌بایست در نظر داشت توسعه مهارت پذیرش در آنان است، زیرا مهم‌ترین ویژگی در این افراد محدودیت‌هایی است که با آن مواجه هستند و بنابراین پذیرش این محدودیت، زمینه توانبخشی‌های روان‌شناختی را فراهم می‌کند و مهارت‌های پذیرش، خود به‌عنوان مهم‌ترین بخش مداخله پذیرش و تعهد در راستای رسیدن به انعطاف‌پذیری شناختی به افراد کمک می‌کند تا به‌جای اجتناب و سرکوب تجارب درونی خود، در جهت پذیرش و مشاهده کردن رویدادهای ذهنی گام بردارند.
 بدین ترتیب فراهم کردن شرایط برای ایجاد و توسعه مهارت پذیرش می‌تواند زمینه اثربخشی مداخلات روان‌شناختی را فراهم کند و در این راستا توجه به فرایند پذیرش و سپس فراهم کردن شرایط برای تنظیم هیجانات ازجمله نوآوری‌های اصلی این پژوهش می‌باشد که کمتر درزمینه افراد با معلولیت جسمی و حرکتی مورد بررسی قرار گرفته است. حال باتوجه‌به آن­چه گفته شد و آمار بالای معلولان در کشور و اهمیت فرایند تنظیم هیجان در این افراد برای فائق آمدن بر مشکلات معلولیت، به ­نظر می‌رسد لزوم اتخاذ روش‌های جدید و نو برای بهبود زندگی آنان و توجه به اصلاح متغیرهای روان‌­شناختی در زندگی آنان حائز اهمیت است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم شناختی هیجان در افراد با معلولیت جسمی و حرکتی می‌باشد. 

مواد و روش‌ها
روش این پژوهش از نوع آزمایشی و طرح پیش‌آزمون  پس‌آزمون با یک گروه کنترل و یک گروه آزمایش است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل معلولین جسمی و حرکتی که تحت پوشش سازمان بهزیستی شهرستان اسلام آباد غرب (700 نفر) بود. تعداد نمونه شامل 30 نفر از معلولین جسمی و حرکتی است که به‌صورت تصادفی در دو گروه کنترل (15 نفر) و آزمایش (15 نفر) قرار گرفتند. روش نمونه­‌گیری به‌صورت تصادفی بود. معیار ورود به پژوهش، نداشتن سابقه بیماری روانی و حداقل سن 20 سال و حداکثر سن 40 سال بود. از هر دو گروه پیش‌آزمون گرفته شد و گروه آزمایش، تحت مداخلات جلسات درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند. گروه کنترل تحت هیچ‌گونه مداخلاتی قرار نگرفت. گروه آزمایش به‌مدت 8 جلسه (هر جلسه 1 ساعت) در مداخله پروتکل طراحی شده (جدول شماره 1) [9] حضور پیدا کردند و در صورت غیبت بیش از 1 جلسه و یا عدم تمایل به حضور در پژوهش، از پژوهش خارج می‌شدند. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارSPSS  نسخه 22 در بخش آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس، تحلیل کواریانس) استفاده شد.

ابزارهای پژوهش(اعتبار و روایی)

مقیاس تنظیم شناختی هیجان
مقیاس تنظیم شناختی هیجان را گرینفسکی، کریج و اسپان هاون به منظور ارزیابی نحوه تفکر بعد از تجربه رخدادهای تهدیدکننده یا استرس­زای زندگی تهیه کرده است [3]. این مقیاس دارای 36 ماده است که نحوه پاسخ دادن به این مواد به‌صورت 5 درجه‌­ای در دامنه­‌ای از 1 (هرگز) تا 5 (همیشه) می­‌باشد. دامنه نمرات این پرسش‌نامه بین 36 تا180 می­‌باشد. این پرسش‌نامه 9 خرده‌مقیاس را مورد سنجش قرار می‌دهد. این 9 خرده‌مقیاس عبارت‌اند از مقصر دانستن خود، مقصر دانستن دیگران، پذیرش، توجه مجدد به برنامه‌­ریزی،  توجه مثبت مجدد،  تمرکز بر تفکر، بازارزیابی مثبت، در جای حقیقی خود قرار دادن و مصیبت­‌بار تلقی کردن.
 ضریب پایایی این پرسش‌نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در دامنه 0/87 تا 0/93 به دست آمده است. تحقیقات  گرینفسکی بر روی راهبردهای تنظیم شناختی هیجانات نشان داده است که تمام زیرمقیاس­‌های این آزمون از همسانی درونی خوبی برخوردارند. پیوسته­‌گر و عبدی ضریب اعتبار آلفای کرونباخ آن را برای نوجوانان غیرمراجعه‌­کننده به مراکز روان‌پزشکی، بین 0/68 تا 0/79 و برای بیماران مراجعه‌کننده به مراکز روان‌پزشکی، بین 0/72 تا 0/85 گزارش کرده‌­اند [8]. 

یافته‌ها
میانگین و انحراف معیار مؤلفه‌های تنظیم شناختی هیجانی در درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در مرحله پس‌آزمون در جدول  شماره 2 گزارش شده است. 

در جدول شماره 3، شاخص‌های آماری نمرات در مؤلفه‌های تنظیم شناختی هیجانی به تفکیک گروه‌ها ارائه شده است. همان‌طورکه از محتوای این جدول مشاهده می‌شود در گروه آزمایش در مرحله پس‌آزمون، میانگین نمرات کمتر از نمرات گروه کنترل و بالعکس به دست آمده است.

از آزمون کولموگروف اسمیرنوف جهت نرمال بودن داده‌های پژوهش (درمان مبتنی برپذیرش و تعهد ) استفاده شد که نتایج آن نشان داد سطح معنی‌داری متغیرها بیشتر از 0/05 می‌باشد بنابراین داده‌ها دارای توزیع نرمال هستند. 
همان‌طورکه در جدول شماره 4 مشاهده می‌شود برای بررسی همگونی واریانس دو گروه در مرحله پس‌آزمون، از آزمون همگونی واریانس‌های لون استفاده شد. آزمون لون محاسبه‌شده در مورد هیچ‌یک از متغیرهای موردبررسی ازلحاظ آماری معنی‌دار نبود. بنابراین مفروضه همگونی واریانس‌ها نیز تأیید می‌شود.

به منظور مقایسه میانگین نمرات پس‌آزمون مؤلفه‌های تنظیم شناختی هیجانی بعد از کنترل اثر پیش‌آزمون در دو گروه از آزمون تجزیه‌وتحلیل کواریانس استفاده شد که خلاصه‌­ای از  نتایج آن در جدول شماره 2 ارائه شده است.
همان‌طورکه در جدول شماره 2 مشاهده می‌­شود نمرات پس‌آزمون مؤلفه مقصر دانستن خود پس از حذف اثر پیش‌­آزمون تفاوت معنی‌داری وجود دارد (F=6/131  و P=0/023). در سایر متغیرها که شامل مقصر دانستن دیگران
(F=29/154  و P=0/000)، پذیرش (F=9/621  و P=0/006)، توجه مجدد به برنامه‌ریزی  (F=6/735  و P=0/018)، توجه مثبت مجدد  (F=16/437  و P=0/001)، درجای حقیقی خود قرار دادن (F=16/473  و P=0/001) نیز تفاوت معنی­‌دار می­‌باشد. 
بنابراین میانگین نمرات پس‌آزمون گروه آزمایش به‌طور معنی‌داری کمتر از میانگین نمرات گروه کنترل و بالعکس بوده و به‌عبارتی می‌توان گفت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم شناختی هیجان در افراد با معلولیت جسمی و حرکتی تأثیر دارد.

بحث
هدف از پژوهش حاضر اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم شناختی هیجان در افراد با معلولیت جسمی و حرکتی بود. نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم شناختی هیجان در افراد با معلولیت جسمی و حرکتی تأثیر دارد. نتایج آزمون کواریانس درمورد اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر مولفه‌های تنظیم شناختی هیجان نشان داد در خرده‌مقیاس‌های مقصر دانستن، مقصر دانستن دیگران، پذیرش، توجه مجدد به برنامه‌ریزی، توجه مثبت و درجای حقیقی خود قرار دادن تفاوت معنی‌داری وجود داشت. بنابراین میانگین نمرات پس‌آزمون گروه آزمایش به‌طور معنی‌داری کمتر از میانگین نمرات گروه کنترل و بالعکس بود. به‌عبارتی می‌توان گفت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم شناختی هیجان در افراد با معلولیت جسمی و حرکتی تأثیر دارد که این نتیجه از لحاظ اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تنظیم شناختی هیجان با پژوهش‌های گذشته همسو است [6، 7، 22-25]. 
همچنین نتایج این پژوهش همسو با نتایج پژوهش‌های گذشته [28-30] حاکی از اثربخشی دوره‌های روان‌شناختی بر بهبود حالات روان‌شناختی افراد با معلولیت جسمی-‌حرکتی است. در تبیین یافته‌های به‌دست‌آمده می­‌توان چنین عنوان کرد که داشتن معلولیت جسمی و حرکتی می‌­تواند برای هر شخصی محدودیت‌هایی ایجاد کند و بر مهارت‌های بین فردی او از جمله مهارت­‌های تنظیم هیجان تأثیرگذار باشد و فرد را در مسیر بروز مناسب و به‌موقع هیجانات دچار چالش کند [6، 7]، اما هر گاه یاد بگیرد این هیجانات را مدیریت کند با مدیریت، تعدیل و تنظیم هیجانات، می­‌تواند از شدت هیجانات ناخوشایند و دردآور کم کند و هیجانات مثبت بیشتری را تجربه کند. یکی از راهبردهای افزایش مهارت­‌های تنظیم هیجان، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد است که به‌دلیل سازوکار نهفته در آن مانند پذیرش، افزایش آگاهی، حضور در لحظه حال، مشاهده‌گری بدون داوری، عمل متعهدانه براساس ارزش­‌ها و خودداری از اجتناب تجربی می‌تواند درمان­‌جویان را مجهز به باورها، رفتارها و ارزش­‌هایی کند که در هنگام بروز هیجانات ناخوشایند و تهدیدکننده بهزیستی هیجانی مانند پیامدهای روان‌شناختی، هیجانی و اجتماعی معلولیت جسمی و حرکتی بر هیجانات خود مدیریت بیشتری داشته باشند و به تنظیم سازنده هیجانات بپردازند [7]. 
از سویی تنظیم هیجان به‌عنوان روشی در تعدیل هیجانات، باعث مقابله مؤثر با موقعیت‌­های استرس‌زایی که در زندگی معلولین جسمی، حرکتی وجود دارد، می‌شوند و موجب افزایش فعالیت در پاسخ به موقعیت­‌های پرتنش خواهد شد [6]. درواقع درمان پذیرش و تعهد به افراد معلول کمک می­‌کند که با ایجاد ارزش­‌ها و وجود معنا در زندگی، کمتر تحت تأثیر منفی شرایط استرس‌آور خود و محیط قرار گیرند و توانمندی بیشتری در تنظیم و مدیریت بر هیجانات خود پیدا کنند. درواقع این روش درمانی به‌دلیل آموزش عمل مبتنی بر ارزش توأم با تمایل به عمل به‌عنوان اهداف مهم شخصی پیش از حذف تجارب ناخواسته سبب شد معلولین هنگام مواجهه با مشکلات با بیان افکار و احساسات خود به شیوه مستقیم برای خود ارزش قائل شوند و با حفظ خویشتن مشکلات ناشی از رویدادهای سخت زندگی را کاهش دهند که این عوامل نخست باعث حفظ سلامتی و انرژی و بهبود عملکرد در مقابله با مشکلات مخاطره‌آمیز و درنهایت باعث افزایش تنظیم شناختی هیجان می­‌شوند. 
تبیین دیگر استفاده از راهبردهای آموزشی کاربردی است که در روش درمان پذیرش و تعهد به افراد آموزش داده می‌­شود به‌جای اجتناب فکری و عملی از افکار و موقعیت‌­های اجتماعی با افزایش پذیرش روانی نسبت به تجارب درونی وضعیت زندگی خود را بهبود بخشند، به ارزش­‌های شخصی برسند و مشکلات کمتر قابل‌اجتناب را از سرراه برداند و از این طریق باعث افزایش تنظیم هیجان در خود شوند. درواقع رویارویی فعال و مؤثر با احساسات، پرهیز از اجتناب، تغییر نگاه نسبت به خود و چالش‌­ها، بازنگری در ارزش­‌ها و اهداف زندگی و درنهایت تعهد به هدفی اجتماعی را می­‌توان جزء عوامل اصلی این روش دانست که به آزمودنی­‌ها کمک خواهد کرد به تنظیم هیجانی بهتری دست یابند [24]. 
همچنین درمان پذیرش و تعهد با آموزش ناامیدی خلاق بـه افـراد کمک می­‌کند تا نسبت به هیجان­‌ها و شناخت­‌های خـود، آگاهی یابند و راهبردهای ناسازگار پیشین خود را به منظور دستیابی به اهداف بهتر و سـازگارانه تر کنـار بگذارنـد. بـه همـین دلیـل، ایـن شـیوه درمـانی افراد معلول را از چنـگ کشمکشی که گرفتار آن شدند و ممکن است او را به سمت آزار رساندن به خود و دیگری و پناه بـردن بـه راه‌حل‌های هیجان‌مدار مانند رفتارهای پرخطر سوق دهد، رها می­‌کند. درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به‌دلیل سازوکارهای پذیرش، افزایش آگـاهی، حضـور در لحظـه حال، مشاهده‌گری بدون داوری، عمـل متعهدانـه براسـاس ارزش‌ها و خـودداری از اجتنـاب تجربـی مـی‌توانـد افراد معلول را مجهز به باورها، رفتارها و ارزش‌هایی کند که در هنگام بروز هیجان‌های ناخوشایند و تهدیدکننده بهزیستی هیجانی از هیجان‌های خود آگاه شوند و بر آن‌ها مدیریت بیشتری داشته باشند و به تنظـیم سـازنده آن‌ها بپردازند [25]. 
بااین‌حال انجام پژوهش حاضر با محدودیت‌هایی مواجه بود به‌طور نمونه، ازآنجاکه آزمودنی­‌های این پژوهش معلولین جسمی و حرکتی بوده است، بنابراین در تعمیم یافته‌ها به سایر جوامع آماری باید احتیاط کرد، همچنین ازآنجاکه پژوهش در شهرستان اسلام‌آباد غرب با خصوصیات فرهنگی و جغرافیایی مختص به خود  صورت گرفته است تعمیم نتایج به جوامع دیگر با محدودیت مواجه است. 

نتیجه‌گیری
باتوجه‌به اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در مؤلفه‌های پژوهش حاضر، این پژوهش می‌تواند راه­گشای مناسبی جهت توسعه پژوهش در سایر گروه‌های سنی و جنسی و یا جوامعی با برخی از اختلال‌ها باشد تا براساس نتایج حاصله، راه برای مداخلات روان‌شناختی هموار شود. همچنین باتوجه‌به اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در جامعه پژوهش حاضر که معلولان جسمی و حرکتی هستند، مسؤلان بهزیستی که نهاد مرتبط با این جامعه است می‌تواند به کمک افراد آموزش‌دیده و مسلط به این فنون درمانی و کاربرد آن به بهبود شرایط روان‌شناختی مراجعان خود بپردازد. همچنین پیشنهاد می‌شود در پژوهش­‌های آینده برای بررسی و ارزیابی بیشتر، تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد آزمون پیگیری 3 ماهه و 6 ماهه صورت گیرد تا ارزیابی ماندگاری نتایج درمانی این روش تأیید شود.

ملاحظات اخلاقی

پیروی از اصول اخلاق پژوهش
در اجرای پژوهش ملاحظات اخلاقی مطابق با دستورالعمل کمیته اخلاق دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه در نظر گرفته شده است. 

حامی مالی
این مقاله برگرفته از پایان‌نامه مریم شریفی گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه می‌باشد. این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی از سازمانی‌های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است. 

مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در آماده‌سازی این مقاله مشارکت یکسان داشتند.

تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد. 

تشکر و قدردانی
نویسندگان این مقاله از همه مشارکت‌کنندگان در این پژوهش تشکر و قدردانی می‌کنند.

References

1. Hayes SC, Levin ME, Plumb-Vilardaga J, Villatte JL, Pistorello J. Acceptance and commitment therapy and contextual behavioral science: Examining the progress of a distinctive model of behavioral and cognitive therapy. Behavior Therapy. 2013; 44(2):180-98. [DOI:10.1016/j.beth.2009.08.002] [PMID]
2. Bruggink A, Huisman S, Vuijk R, Kraaij V, Garnefski N. Cognitive emotion regulation, anxiety and depression in adults with autism spectrum disorder. Research in Autism Spectrum Disorders. 2016; 22:34-4 [DOI:10.1016/j.rasd.2015.11.003]
3. Grezellschak S, Lincoln TM, Westermann S. Cognitive emotion regulation in patients with schizophrenia: Evidence for effective reappraisal and distraction. Psychiatry Research. 2017; 229(1-2):434-9. [DOI:10.1016/j.psychres.2015.05.103] [PMID]
4. Ozyildirim F, Alkaş C, Ozdemir EY. The factors that affect the presevice mathematics Teachers self regulation strategies. Procedia Social and Behavioral sciences. 2011; 15:3543- 9. [DOI:10.1016/j.sbspro.2011.04.332]
5. Zlomke KR, Hahn KS. Cognitive emotion regulation strategies: Gender differences and associations to worry. Personality and Individual Differences. 2011; 48(4):408-13. [DOI:10.1016/j.paid.2009.11.007]
6. Darvish Baseri L, DashtBozorgi Z. [Effectiveness of group therapy based on acceptance and commitment on cognitive emotion regulation and alexithymia of patients with type 2 diabetes (Persian)]. Iranian Journal of Psychiatric Nursing. 2017; 5(1):7-14. [DOI:10.21859/ijpn-05012]
7. Goodarzi F, Soltani Z, Hoseini Seddigh M S, Hamdami M, Ghsemi Jobaneh R. [Effects of acceptance and commitment therapy on emotion regulation and quality of life of mothers of children with intellectual disability (Persian)]. Middle Eastern Journal of Disability Studies. 2017; 7:22. [Link]
8. Pyvastegar M, Heidari abdy A. [The comparison of relationship cognitive emotion regulation strategies with depressive symptoms in clinical and nonclinical adolescent ( Persian)]. Journal of Applied Psychology. 2008; 2(2-3):549-63. [Link]
9. Ostadian Khani Z, Fadie Moghadam M. [Effect of acceptance and commitment group therapy on social adjustment and social phobia among physically-disabled persons (Persian)]. Archives of Rehabilitation. 2017; 18(1):63-72. [DOI:10.21859/jrehab-180163]
10. Szekely RD, Miu AC. Incidental emotions in moral dilemmas: The influence of emotion regulation. Cognition & Emotion. 2015; 29(1):64-75. [DOI:10.1080/02699931.2014.895300] [PMID]
11. Veilleux JC, Salomaa AC, Shaver JA, Zielinski MJ, Pollert GA. Multidimensional assessment of beliefs about emotion: Development and validation of the emotion and regulation beliefs scale. Assessment. 2015; 22(1):86-100. [DOI:10.1177/1073191114534883] [PMID]
12. Gross JJ. Antecedent-and response-focused emotion regulation: Divergent consequences for experience, expression, and physiology. Journal of Personality and Social Psychology. 1998; 74(1):224-37. [DOI:10.1037/0022-3514.74.1.224] [PMID]
13. Niven K, Garcia D, van der Löwe I, Holman D, Mansell W. Becoming popular: Interpersonal emotion regulation predicts relationship formation in real life social networks. Frontiers in Psychology. 2015; 6:1452. [DOI:10.3389/fpsyg.2015.01452] [PMID]
14. Craig A, Tran Y, Middleton J. Psychological morbidity and spinal cord injury: A systematic re Spinal Cord. 2009; 47(2):108-14. [DOI:10.1038/sc.2008.115] [PMID]
15. Pollard C, Kennedy P A longitudinal analysis of emotional impact, coping strategies and post-traumatic psychological growth following spinal cord injury: A 10- year review. British Journal of Health Psychology. 2007; 12(Pt 3):347-62. 22- [DOI:10.1348/135910707X197046] [PMID]
16. Kennedy P, Evans M, Sandhu N. Psychological adjustment to spinal cord injury: The contribution of coping, hope and cognitive appraisals. Psychology, Health & Medi 2009; 14(1):17-33. [DOI:10.1080/13548500802001801] [PMID]
17. Dickson A, O'Brien G, Ward R, Flowers P, Allan D, O'Carroll R. Adjustment and coping in spousal caregivers following a traumatic spinal cord injury: An interpretative phenomenological analysi Journal of Health Psychology. 2012; 17(2):247-57. [DOI:10.1177/1359105311411115] [PMID]
18. Fronek P, Kendall M, Booth S, Eugarde E, Geraghty T. A longitudinal study of sexuality training for the interdisciplinary rehabilitation team. Sexuality and Disability . 2011; 29:87-100. [DOI:10.1007/s11195-010-9177-1]
19. Monirpour N, Andisheh G. [The effect of group counseling through reciprocal behavior analysis on reducing depression of physical -motor disabilities( Persian)]. Psper presentedat: Fifth International Conference on Psychology, Educational Sciences and Lifestyle. 12 July 2018; Qazvin, Ira. [Link]
20. Golshan A, Zargham Hajebi M, Sobhi Gharamaleki N. [The effect of logotherapy group training on changes of depression, self-esteem and intimacy attitudes in physically disabled women (Persian)]. Iranian Journal of Health Psychology. 2020; 2(2):101 -12. [DOI:10.30473/ijohp.2020.52640.1077]
21. Heidaripour M, Mashhadi A, Asghari Nekah SM. [The effectiveness of social skills training on emotional intelligence of physical -motor disabilities (Persian)]. Journal of Research in Rehabilitation Sciences. 2012; 8(3):571 -80. [Link]
22. Thompson EM, Destree L, Albertella L, Fontenelle LF. Internet-based acceptance and commitment therapy: A transdiagnostic systematic review and meta-analysis for mental health outcomes. Behavior Therapy. 2021; 52(2):492-507.‏[DOI:10.1016/j.beth.2020.07.002] [PMID]
23. Byrne G, Ghráda ÁN, O'Mahony T, Brennan E. A systematic review of the use of acceptance and commitment therapy in supporting parents. Psychology and Psychotherapy. 2021; 94 (Suppl 2):378-407. [DOI:10.1111/papt.12282] [PMID]
24. Prudenzi A, Graham CD, Clancy F, Hill D, O'Driscoll R, Day F, et al. Group-based acceptance and commitment therapy interventions for improving general distress and work-related distress in healthcare professionals: A systematic review and meta-analysis. Journal of Affective Disorders. 2021; 295:192-202.‏[DOI:10.1016/j.jad.2021.07.084] [PMID]
25. Li H, Wong CL, Jin X, Chen J, Chong YY, Bai Y. Effects of acceptance and commitment therapy on health-related outcomes for patients with advanced cancer: A systematic review. International Journal of Nursing Studies. 2021; 115:103876.[DOI:10.1016/j.ijn2021.103876] [PMID]
26. Aghalar S, Moradi Manesh F, Saraj Khorami N, Hafezi F. [The Effectiveness of acceptance and commitment-based therapy and its comparison with behavioral cognitive behavioral therapy on cognitive regulatory strategies excitement of patients with irritable Bowel Syndrome (Persian)]. Medical Journal of Mashhad University of Medical Sciences. 2020; 63(2):2455-70. [DOI:10.22038/MJMS.2020.17143]
27. Mokhtarinejad O, Mirzaian B, Hassanzadeh R. Effectiveness of schema therapy and acceptance and commitment therapy in components of cognitive emotion regulation among patients with anxiety disorder. Avicenna Journal of Neuro Psycho Physiology. 2020; 7(4):225-30.‏[DOI:10.32592/ajnpp.2020.7.4.104]
28. Zemestani M, Mozaffari S. Acceptance and commitment therapy for the treatment of depression in persons with physical disability: A randomized controlled trial. Clinical Rehabilitation. 2020; 34(7):938-47.‏[DOI:10.1177/0269215520923135] [PMID]
29. Gilsenan CM, Yi Z, Hinman JM, Barron BF, Dixon MR. Using Relational training to improve performance during acceptance and commitment training sessions. Behavior Analysis in Practice. 2021; 15(1):179-91.‏[DOI:10.1007/s40617-021-00574-8] [PMID]  
30. Aghili M, Ramrodi S. Effects of acceptance and commitment therapy on goal orientation and feeling of inferiority in individuals with physical-motor disabilities. Iranian Journal of Health Psychology. 2021; 3(2):79-88. [Link]